Του Λάρκου Λάρκου
Η επιστολή Αναστασιάδη σε Τατάρ, που αποκάλυψε ο «Φιλελεύθερος», θα μείνει στην ιστορία του Κυπριακού ως μία ακόμα έκφραση φθηνής δημαγωγίας και ασύστολης διαστρέβλωσης πραγμάτων. Λέει ο Ν. Αναστασιάδης ότι «στις 31 Δεκεμβρίου 2020 υπέβαλα νέες προτάσεις στον ΓΓ του ΟΗΕ για την υιοθέτηση τολμηρών ΜΟΕ». Τις υπέβαλε στον γ.γ. στις 31/12/20 αλλά τις στέλνει στον Τατάρ στις 30 Μαΐου 2022! Γιατί τις κρατούσε ενάμιση χρόνο στο συρτάρι; Η επιστολή ουσιαστικά συνιστά «διάλεξη» στο δεδηλωμένο υποστηρικτή των «δύο κρατών», Ε. Τατάρ, γύρω από τη συμφωνία Αναστασιάδη –Έρογλου της 11ης Φεβρουαρίου 2014– την εξέλιξη της οποίας διέλυσε ο ίδιος στις 7 Ιουλίου 2017 στο Κραν Μοντάνα! Γιατί τώρα; Προφανώς αισθάνεται άνετα να κάνει ό,τι θέλει, καθώς υποψήφιοι για την προεδρία είναι ο πρόεδρος του δικού του κόμματος και οι δύο, ως χθες, βοηθοί του στο Κυπριακό! Ο Ν. Αναστασιάδης επιχειρεί σε καθημερινή βάση να κάνει την κοινή γνώμη να πιστέψει ότι τίποτα δεν μπορεί να γίνει. Έμμεσα σπρώχνει προς τα εκεί: να «αγωνιστούμε» για να «φυλάξουμε Θερμοπύλες» στο 60% της νήσου –εκεί όπου η χρυσή κότα πετά και, βέβαια, εκεί που ελέγχει το πέταγμά της. Με συστηματική διάλυση του σκηνικού, ώστε κανένας διεθνής παράγοντας να μην ασχοληθεί ξανά με το Κυπριακό. Η «ακήρυκτη» διχοτόμηση να προκύψει βήμα-βήμα με την καθημερινή αξιοποίηση της δουλικότητας των ΜΜΕ.
Το ΔΗΚΟ, με αφορμή την αποστολή της επιστολής Αναστασιάδη σε Τατάρ (30/5), με σχετική ανακοίνωσή του, ζήτησε «την άμεση σύγκληση του Εθνικού Συμβουλίου εκφράζοντας «σοβαρές επιφυλάξεις» για τα ΜΟΕ». Γιατί ζητείται σύγκληση του Ε.Σ.; Έλυσε ποτέ κάποιο πρόβλημα; Είναι θεσμός με κάποια αξιοπιστία; Το ΔΗΚΟ ασκεί σωστή κριτική πως «μέχρι σήμερα ο ΠτΔ δεν μας έχει πει τι σημαίνει αποκεντρωμένη ομοσπονδία». Μπορεί αυτό να γίνει αύριο, καθώς ο τέως ΥΠΕΞ και υποψήφιος για την προεδρία Ν. Χριστοδουλίδης θα συναντηθεί με το Ε.Γ. του ΔΗΚΟ. Ως εξ απορρήτων του ΠτΔ γνωρίζει. Κατά συνέπεια τα μέλη του Ε.Γ. του ΔΗΚΟ έχουν την ευκαιρία να λύσουν τις απορίες τους. Το ΔΗΚΟ θεωρεί ότι «η σωστή στρατηγική αντιμετώπισης της τουρκικής επιθετικότητας, εδράζεται στην πολιτική πρόκλησης κόστους στο ψευδοκράτος και στην Τουρκία». Είναι δύσκολο να κατανοήσει κάποιος τι ακριβώς σημαίνει η φράση αυτή. Ας θέσουμε όμως το ερώτημα αλλιώς: μήπως την εφάρμοσαν οι προηγούμενοι ηγέτες του ΔΗΚΟ; Αν ναι, ποιο κόστος προκάλεσαν; Δεν φτάνει να ζητάς, χρειάζεται και να πείθεις πως με αυτή ή την άλλη κίνηση προκύπτει μετρήσιμο κόστος.
Έχουμε κάποιο τέτοιο παράδειγμα; Έχουμε όμως παράδειγμα –από την ανάποδη. Δοκίμασε την πολιτική της πρόκλησης κόστους κατά της Τουρκίας ο Ν. Χριστοδουλίδης με την κωδική ονομασία «κυρώσεις». Τι αποτέλεσμα έφερε; Να ακόμα μια ευκαιρία αύριο που θα πάει στο Ε.Γ. του ΔΗΚΟ να δώσει μια διάλεξη επί του θέματος. Για όσους θεωρούν ότι η κριτική έχει αξία μόνο εφόσον συνοδεύεται από άλλα, πειστικά, επιχειρήματα, σημειώνω το εξής: ο τέως ΥΠΕΞ της Τουρκίας Ι. Τζεμ έκανε λόγο για «αντιδράσεις χωρίς όρια αν η Κύπρος ενταχθεί στην Ε.Ε.». Η Κύπρος εντάχθηκε στην Ε.Ε. και καμία αντίδραση δεν υπήρξε. Όποιος μελετήσει καλά την περίοδο εκείνη, θα βρει τις λογικές απαντήσεις και για το σήμερα. Η παραίτηση και η απραξία δεν είναι μια νομοτέλεια.
Ο Ε. Τατάρ την 1η Ιουνίου απέρριψε τα ΜΟΕ που του πρότεινε ο Ν. Αναστασιάδης. Τα θεωρεί ως «προσπάθεια δημιουργίας εντυπώσεων και εξάπλωσης της εξουσίας της ε/κ πλευράς σε ολόκληρο το νησί». Μια προσέγγιση συμβατή με την γενικότερη, ντενκτασική φιλοσοφία του στο Κυπριακό. Για όσους δεν τον γνώριζαν, ο Ε. Τατάρ φρόντισε να συστηθεί νωρίς.
Στις 27/02/2020, οκτώ μήνες πριν από την εκλογική του νίκη, ο Ε. Τατάρ εξήγησε τους στόχους του: «Η βάση της λύσης θα είναι η πολιτική ισότητα με δύο κυρίαρχα κράτη που θα υπάρχουν δίπλα-δίπλα. Πιστεύω ειλικρινά ότι το κείμενο Γκουτέρες μάς αναγκάζει να χάσουμε πολλά. Η άρση του μονομερούς δικαιώματος επέμβασης στις εγγυήσεις της Τουρκίας είναι ένα πλήγμα στο πνεύμα των εγγυήσεων και δεν μπορεί ποτέ να γίνει αποδεκτό εκ μέρους μας» ΚΥΠΕ, 27/02/2020.
Στις 18 Οκτωβρίου 2020 ο Ε. Τατάρ κέρδισε τις εκλογές. Αυτά που είπε στις 27/02/2020 τα διάβασαν όλοι. Ήταν είδηση στο ΚΥΠΕ. Η ε/κ ηγεσία, γνωρίζοντας τι είναι ο Τατάρ, τι θα έπρεπε να κάνει, έστω, μετά τις δημόσιες δηλώσεις του στις 27/02/2020; Λογικά, θα έσπευδε σε συνομιλίες με τον Ακιντζί για να κλειδώσουν το από έξι σημεία Πλαίσιο Γκουτέρες της 30ής Ιουνίου 2017. Έτσι θα μπορούσε να δημιουργηθεί μια ισχυρή πολιτική βάση («είμαστε σε τροχιά λύσης»), πάνω στην οποία θα πατούσε ο Μ. Ακιντζί για να διεκδικήσει την επανεκλογή του, με μεγάλες πιθανότητες νίκης, παρά τις αντιδράσεις της Τουρκίας.
Ο Ν. Αναστασιάδης με τους δύο βοηθούς του στο Κυπριακό, Ν. Χριστοδουλίδη και Α. Μαυρογιάννη, επέλεξαν την απραξία, αποδυναμώνοντας έτσι την εκλογική προσπάθεια Ακιντζί. Είναι πιθανόν οι δύο βοηθοί του Αναστασιάδη (ως δημόσιοι λειτουργοί) να μην έτυχε να διαβάσουν τις δηλώσεις Τατάρ στις 27/02/2020. Αυτό μπορεί να συμβεί. Αλλά από τη στιγμή που αποφασίζουν να διεκδικήσουν την προεδρία, όλα κρίνονται με έναν πιο απαιτητικό τρόπο. Ο Αναστασιάδης επεδίωκε την ήττα Ακιντζί. Οι δύο βοηθοί του ήταν δίπλα του σε όλες τις αποφάσεις του. Αν συμφωνούσαν, είναι συνυπεύθυνοι. Αν διαφωνούσαν, θα έπρεπε να παραιτηθούν. Αν συμφωνούσαν, και τώρα λένε ήξεις αφήξεις, ακόμα χειρότερα.