Του Απόστολου Τομαρά
Η επιστροφή της Αυτόματης Τιμαριθμικής Αναπροσαρμογής (ΑΤΑ) στην ημερήσια ατζέντα της επικαιρότητας, σηματοδοτεί το τέλος του «μήνα του μέλιτος» για τον Υπουργό Εργασίας Γιάννη Παναγιώτου. Οι εκ διαμέτρου αντίθετες απόψεις, εργοδοτών και συντεχνιών για το μέλλον του μηχανισμού αναπλήρωσης των μισθών ενδεχομένως να εξελιχθεί στην πρώτη καυτή πατάτα για την κυβέρνηση Χριστοδουλίδη. Τουτέστιν να οδηγήσει σε νέα μετωπική σύγκρουση εργοδότες και εργαζόμενους με απροσδιόριστες επιπτώσεις, κοινωνικές και οικονομικές.
Από τις πρώτες ξεχωριστές συναντήσεις που είχε ο κ. Παναγιώτου με τις τέσσερις συντεχνίες, προκύπτει πως δεν υπάρχει κοινό έδαφος το οποίο θα μπορούσε αποτελέσει μια καλή αρχή προκειμένου να οδηγήσει σε συμφωνία. Οι συντεχνίες θεωρούν «αιτία πολέμου» ενδεχόμενη κατάργηση της ΑΤΑ, οι δε εργοδότες θεωρούν πως μετά από δέκα χρόνια καταβολής μιας κουτσουρεμένης ΑΤΑ (50%) είναι μια χρυσή ευκαιρία να την αποτελειώσουν. Το Υπουργείο Εργασίας στο συγκεκριμένο θέμα πέραν των καλών υπηρεσιών του, δεν μπορεί να κάνει κάτι παραπάνω. Δεν μπορεί να επιβάλει λύση. Η ΑΤΑ με απλά λόγια αποτελεί μια συμφωνία κυρίως μεταξύ εργοδοτών και συντεχνιών. Συμφωνία που βοήθησε τα μέγιστα να υπάρξει μια μακρόχρονη εργασιακή ειρήνη αλλά και να ενισχύει το επίπεδο των εργασιακών σχέσεων στην Κύπρο, οι οποίες έχουν μια καλή παράδοση. Βεβαίως ο Υπουργός Εργασίας μπορεί να πιέσει και προς τις δυο πλευρές προκειμένου να βρεθεί η χρυσή τομή.
Ο κ. Παναγιώτου κάθεται σε ένα υπουργικό θώκο από τον οποίο πέρασε η Ζέτα Αιμιλιανίδου. Δεν θα υποδείξω στον Υπουργό Εργασίας πως θα χειριστεί ένα δύσκολο θέμα. Θα υπενθυμίσω το τι θα έκανε η αείμνηστη Αιμιλιανίδου, όπως εκμυστηρεύτηκε στην «Κ» ο γενικός διευθυντής της ΟΕΒ Μιχαλάκης Αντωνίου. Ήταν τον Αύγουστο του 2019 και το θέμα ήταν η ανανέωση της συλλογικής σύμβασης στα ξενοδοχεία. «Η υπουργός μας είπε: Ξεκινούμε και θα φύγουμε όταν θα συμφωνήσουμε. Εγώ υποσχέθηκα στον Πρόεδρο ότι αύριο το πρωί στο Υπουργικό Συμβούλιο θα έχω αποτελέσματα». Και πράγματι η Ζέτα πήγε στο Υπουργικό με αποτέλεσμα. Η ΑΤΑ δεν είναι μια απλή διαφορά εργοδοτών εργαζομένων. Εάν αφεθεί στα θέλω των δυο πλευρών θα ξεχάσουμε τα όσα γνωρίζουμε για τις εργασιακές σχέσεις στην Κύπρο. Πρέπει να γίνει ξεκάθαρο και στις δυο πλευρές πως θα πρέπει να ρίξουν νερό στο κρασί τους. Τοποθετήσεις της εργοδοτικής πλευράς πως αύξηση του ποσοστού καταβολής της ΑΤΑ πάνω από το 50%, ούτε λίγο ούτε πολύ, ισοδυναμεί με καίριο πλήγμα των επιχειρήσεων δεν προσφέρουν στο διάλογο που θα ξεκινήσει.
Οι συντεχνίες δικαιολογημένα ανοίγουν το θέμα της ΑΤΑ. Το 2013 που η καταβολή της έπεσε στο 50% δεν είναι 2023. Τα εισοδήματα των εργαζομένων συμπιέστηκαν, να το πω κομψά. Για δέκα χρόνια οι εργαζόμενοι έβαλαν πλάτη και αυτό είναι το ατού που θα έχουν στις συνομιλίες. Οι συντεχνίες δεν θα πρέπει να αυτοπυροβοληθούν αλλά να επιδείξουν ευελιξία, όπως με το κούρεμα των μισθών στο δημόσιο τομέα. Συμφωνία για αύξηση του ποσοστού καταβολής της ΑΤΑ και μια συμφωνία σε βάθος χρόνου για τελική λύση του ζητήματος. Γροθιά στο μαχαίρι θα ματώσει και τους εργαζόμενους. Οι εργοδότες θα πρέπει να αποδείξουν πως δεν ήταν συγκυριακό το περιβάλλον των εργασιακών σχέσεων στην Κύπρο τα προηγούμενα χρόνια. Να αποδείξουν πως οι δυο πλευρές έχουν τη θέληση να βρίσκουν λύσεις στα δύσκολα. Η συμφωνία δεν πρέπει να αφήνει πίσω της νικητές και ηττημένους. Πρέπει να αντιληφθούν πως σε δύσκολες στιγμές και οι εργαζόμενοι κλήθηκαν και ανταποκρίθηκαν θετικά να βάλουν πλάτη. Επιλογές υπάρχουν πολλές. Η σύγκρουση δεν συμφέρει κανένα και κυρίως την οικονομία του τόπου.
