Του Απόστολου Κουρουπάκη
Θυμάστε όταν ξέσπασε η πανδημία του κορωνοϊού πόσα πολιτιστικά προβλήματα ήλθαν στην επιφάνεια, που αφορούσαν τόσο φυσικά πρόσωπα, καλλιτέχνες, ανθρώπους στη βιομηχανία του θεάματος, όσο και νομικά πρόσωπα και θεσμούς, όπως το Μουσείο Παραμυθιού, στη Λευκωσία; Πρόβλημα βιωσιμότητας ανέκυψε και πριν από μερικούς μήνες και για το Θέατρο Ένα, όταν δεν έλαβε, όπως έλεγε, την κατάλληλη χρηματοδότηση. Ένα παρόμοιο πρόβλημα αντιμετωπίζει σήμερα και το μουσείο «Το Πλουμιστό Ψωμί» στην πόλη της Λεμεσού το οποίο εδώ και αρκετούς μήνες παραμένει κλειστό, εξαιτίας έλλειψης κατάλληλου χώρου. Βέβαια, ο αντίκτυπος που είχε η αναστολή λειτουργίας του μουσείου πόρρω απέχει από τις αντιδράσεις των παραπάνω περιπτώσεων, ίσως γιατί πλέον συνηθίσαμε; Ίσως γιατί επανήλθαμε στην πολιτιστική μας κανονικότητα; Δεν ξέρω και δεν θέλω να διακινδυνεύσω μια εξήγηση…
Η αδυναμία των ανθρώπων του μουσείου να βρουν χώρο για να μεταστεγαστούν έχει θέσει σε κίνδυνο τις συλλογές του μουσείου, που βρίσκονται σε κιβώτια. Στις συλλογές του μουσείου περιλαμβάνονται εκτός από τα πλουμιστά ψωμιά και αντικείμενα λαογραφίας, αλλά και βιβλία, ένας πολύτιμος θησαυρός. Το «Πλουμιστό ψωμί» ιδρύθηκε με ιδιωτική πρωτοβουλία από την Δωρίτα Βοσκαρίδου το 2011 και είναι ένα ιδιαίτερο μουσείο παραδοσιακών πλουμιστών ψωμιών και Εργαστήρι αρτοδημιουργημάτων που βρίσκεται στη Λεμεσό. Στο μουσείο παρουσιάζεται η ιστορία και η λαογραφία του ψωμιού, με ενδιαφέρουσες ξεναγήσεις στον κόσμο του ψωμιού. Στο μουσείο διοργανώνονταν πολλές εκδηλώσεις και δραστηριότητες, όπως βιωματικά εργαστήρια για ενήλικες και παιδιά, φιλοξενίες καλλιτεχνών και εκθέσεων, έχοντας σημαντική συμβολή στα πολιτιστικά δρώμενα της πόλης.
Θα περίμενε κάποιος ο Δήμος Λεμεσού να είχε ενδιαφερθεί από την πρώτη κιόλας στιγμή για την εξεύρεση κατάλληλου χώρου, να είχε μεριμνήσει να μεταφερθούν τα αντικείμενα της συλλογής του σε κάποιον από τους πολιτιστικούς του χώρους, αν και όπως μαθαίνω επιδείχθηκε κάποιο ενδιαφέρον, χωρίς τίποτε ακόμα να είναι χειροπιαστό. Επίσης, θα περίμενε κάποιος να είχε βρει κάποια λύση ή να προσπαθήσει να βρει μια λύση το υφυπουργείο Πολιτισμού, ή ακόμα και το υπουργείο Εσωτερικών, ώστε να αποφευχθεί το οριστικό κλείσιμό του. Κανέναν όμως δεν φαίνεται να απασχολεί το θέμα ενός μουσείου, ενός μουσείου που έχει τη δική του ταυτότητα και έχει αφήσει τη δική του σφραγίδα στην πόλη της Λεμεσού.
Σε άλλες πόλεις του εξωτερικού παρόμοια μουσεία αντιμετωπίζονται με περισσότερη ευαισθησία και υπευθυνότητα από την Πολιτεία και τις τοπικές αρχές, ενώ στην Κύπρο, δυστυχώς παρατηρείται έλλειμμα σημαντικό στη μουσειακή μας νοοτροπία. Ιδιαίτερα με τα μουσεία που είναι αποτέλεσμα ιδιωτικής πρωτοβουλίας, όπως το «Το Πλουμιστό Ψωμί», δεν ασχολείται κανένας μέχρι το πρόβλημα να φτάσει στο μη περαιτέρω και τότε ίσως δεήσουν να βρουν κάποια λύση.
Η ιδρύτρια του Μουσείου Δωρίτα Βοσκαρίδου ως ύστατη λύση κοινοποίησε το θέμα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, και προχώρησε στη δημιουργία ψηφιακού ψηφίσματος σε γνωστή πλατφόρμα, ώστε να μπορέσει να συνεχίσει τη λειτουργία του… Και επαναλαμβάνω ο Δήμος Λεμεσού δεν θα έπρεπε να είχε αφήσει το θέμα να αιωρείται, εκτός και αν σκοπεύει σε κάτι τόσο δραστικό και μόνιμο, που να αξίζει η αναμονή και η αγωνία. Μια πόλη που θέλει να λέγεται πόλη πολιτισμού και που διεκδικεί την Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης θα έπρεπε να είχε βρει λύση χθες. Τα ακριβά ενοίκια είναι τροχοπέδη στην ομαλή ανάπτυξη της πόλης, τόσο πολιτιστικά και όσο και κοινωνικά και αυτό κάποια στιγμή πρέπει να το καταλάβουν οι διοικούντες τη Λεμεσό. Το σίγουρο είναι πως κανείς δεν θέλει να κλείσει ένα μουσείο, φαντάζομαι και στον Δήμο Λεμεσού δεν θα ήθελαν να έχουν στο ενεργητικό τους το κλείσιμο του «Πλουμιστού Ψωμιού» ενόσω διεκδικούν την πολιτιστική πρωτεύουσα της Ευρώπης.