Του Απόστολου Κουρουπάκη
Με αφορμή την καταγγελία που έγινε στην Ελλάδα εναντίον του σκηνοθέτη Κώστα Κωστόπουλου από 33χρονη ηθοποιό για βιασμό παρατήρησα ότι στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης υπήρξαν, όπως γίνεται πάντα φυσικά, δύο μερίδες, εκείνη η πλευρά που θεωρεί ότι επιτέλους τα πράγματα μπαίνουν στη θέση τους και ότι ο συγκεκριμένος άνθρωπος θα κληθεί να λογοδοτήσει και η άλλη πλευρά, η οποία του συμπαραστέκεται, δίνοντάς του κουράγιο, ώστε να αποδειχθεί το αβάσιμο της κατηγορίας. Άλλοι φαίνεται ότι ήξεραν, είχαν ιδία εμπειρία και άλλοι έπεσαν από τα σύννεφα, τα οποία τελικά υποφέρουν από υπερπληθυσμό, ενώ άλλοι διαρρηγνύουν τα ιμάτιά τους ότι όλα όσα του καταλογίζονται είναι ψευδή. Ως εδώ καλά; Καλά.
Θυμάστε, λοιπόν, πριν από λίγο καιρό τον σάλο που προέκυψε με το ελληνικό #MeToo και τις εδώ προεκτάσεις του; Τότε όλα τα μέσα σπεύσαμε να προσεγγίσουμε το ζήτημα, άλλοι πιο σοβαρά και άλλοι λιγότερο σοβαρά. Υπήρξαν και κάποιες καταγγελίες και για εδώ ανθρώπους, εκτός των εξ Ελλάδος καταγγελλομένων. Πολλά ειπώθηκαν τότε, γράφτηκαν και περισσότερα, ωστόσο, πολύ σύντομα το πράγμα εξασθένησε, πέρασε στη σφαίρα του εισαγόμενου προϊόντος και έκτοτε κανείς δεν ασχολήθηκε περισσότερο. Θα μπορούσαμε να υποθέσουμε λοιπόν ότι στη χώρα μας δεν υπάρχει σοβαρό πρόβλημα και πως όλα αυτά τα αισχρά συμβαίνουν πέρα από τα οικόπεδα της ΑΟΖ μας, στην Ελλάδα, από την οποία και τα εισάγουμε... και ακόμα παραπέρα, στην Ευρώπη και στο διαολεμένο Χόλιγουντ. Εδώ είμαστε εντάξει, και αν πέφτει και κανένα μπινελίκι ή σφαλιάρα, ή τίποτε μικρο-απειλές δεν έγινε και τίποτε... ∆εν νομίζω όμως πως στη χώρα μας τα πράγματα είναι τόσο ρόδινα, ιδίως σε ό,τι αφορά το εργασιακό μπούλινγκ. Όπως μου είχε πει τότε άνθρωπος του καλλιτεχνικού χώρου, τον οποίο σέβομαι και υπολογίζω, τα πράγματα δεν είναι τόσο άσχημα στην Κύπρο, όπως σε άλλες χώρες και αυτό λόγω του μεγέθους... πολύ εύκολα κυρίως η σεξουαλική κακοποίηση ή βία θα μαθευτεί, και αυτό δεν το θέλει κανείς... Οπότε όλοι είναι προσεκτικοί. Συνέχισε λέγοντάς μου, πως σε ό,τι αφορά το εργασιακό μπούλινγκ τα πράγματα είναι διαφορετικά. Μικρός ο τόπος, λίγες οι δουλειές, άρα αν μπεις για οποιονδήποτε λόγο στο στόχαστρο κάποιου ή κάποιας τότε η κατάσταση δυσκολεύει... η υποκειμενικότητα στη δουλειά του καλλιτέχνη είναι ωραίο άλλοθι, απλώς δεν κάνεις, όχι μία, αλλά εκατό φορές.
Στα διάφορα πηγαδάκια καλλιτεχνών, σε παρέες, σε κουβέντες λέγονται πολλά, ωστόσο συνήθως δεν φτάνει τίποτε στη δημοσιότητα, για πολλούς και διάφορους λόγους, και ποτέ δεν αποδεικνύεται τίποτε, και ορισμένοι και ορισμένες συνεχίζουν να συμπεριφέρονται κατάπτυστα πολλές φορές σε συναδέλφους ή και σε υφιστάμενους και επαναλαμβάνονται συμπεριφορές, και πολλές φορές η μόνη λύση είναι ή να αποφύγεις τη συνεργασία, ή να είσαι στη γωνιά σου, ή να μένεις εκτός της καλλιτεχνικής κοινότητας ευρύτερα. Αντιλαμβάνομαι πως είναι πολύ δύσκολο να βγει κάποιος ή κάποια και να καταγγείλει βία ή σεξουαλική κακοποίηση από συνάδελφο ή προϊστάμενο, και γι’ αυτό θα πρέπει ξανά οι συντεχνίες και τα σωματεία των καλλιτεχνών να έχουν τα αφτιά τους τεντωμένα, να έχουν το όπλο παρά πόδα, ώστε να μπορούν να παρέμβουν καταλυτικά όταν και όπου χρειαστεί. Καλό θα είναι να ξεκινήσουν και συναντήσεις με τους ανθρώπους του πολιτισμού, οι ηγεσίες και τα προεδρεία των οργανωμένων φορέων, να οργανωθούν συζητήσεις, να γίνουν δράσεις διαφώτισης. Φυσικά, αυτό θα πρέπει να είναι και μία από τις έγνοιες του υφυπουργού Πολιτισμού, μεταξύ όλων των άλλων, φυσικά.
Θεωρώ πως δεν θα πρέπει να αφήνονται αυτά τα πράγματα να συσσωρεύονται, δεν θα πρέπει να τα παραμερίζουμε, διότι μιλάμε για πράγματα που μπορούν να πληγώσουν ανεπανόρθωτα ψυχές ανθρώπων. Η ευθύνη των οργανωμένων συνόλων είναι μεγάλη στο να προλάβουν δυσάρεστες καταστάσεις που τυχόν θα σκάσουν, διότι μια στάλα τόπος είμαστε, και όσοι παροικούμε την Ιερουσαλήμ ξέρουμε πως ο χώρος των καλλιτεχνικών, όπως και ο δημοσιογραφικός, και άλλοι πολλοί, δεν είναι παράδεισος, όπως δεν είναι και κόλαση, αλλά κάλιο γαϊδουρόδενε παρά γαϊδουρογύρευε. Εκτός αν μας αρέσουν τόσο πολύ οι ελεύθερες πτώσεις από τα σύννεφα και γι’ αυτό αδρανούμε. Από σχέδιο δηλαδή. Τα προβλήματα λύνονται μόνο όταν τα αντιμετωπίζουμε, αλλιώς κακοφορμίζουν και γίνονται σάπια καθημερινότητα.
