Ανθρώπων φως

Μία ιδιαίτερη τιμή για την Κύπρο αποτελεί ο Χαμπής Τσαγγάρης, ο χαράκτης, για την Κύπρο και αυτό είναι πλέον γνωστό. Τελευταίο επίτευγμα η βράβευσή του με το Ευρωπαϊκό Βραβείο Πολιτιστικής Κληρονομιάς – Βραβεία Europa Nostra 2023. Ο Χαμπής βραβεύθηκε στην κατηγορία «Υπέρμαχοι Κληρονομιάς/Heritage Champions» για τη μεγάλη του συμβολή στη διατήρηση και προβολή των τοπικών παραδόσεων της Κύπρου, μέσα από την τέχνη της χαρακτικής. Όλες οι επιτυχίες του Χαμπή είναι αποτέλεσμα της αφοσίωσής του στην τέχνη του και στον τόπο του. Η ανοιχτοσύνη του ως ανθρώπου, η καθαρή ματιά του, η αγάπη του για τη νέα γενιά, μού επιτρέπουν να τον θεωρώ άνθρωπο της προσφοράς, έναν καλλιτέχνη που γνωρίζει τι σημαίνει να είσαι πρώτα Άνθρωπος και μετά εργάτης της τέχνης.

Παίρνω το θάρρος να γράψω τα παραπάνω για τον Χαμπή και να τον αναφέρω ως Χαμπή και όχι ως κ. Τσαγγάρη ή άλλως πως, γιατί θέλω να τονίσω το πόσο σημαντικό είναι να έχουμε τριγύρω μας ανθρώπους που υπηρετούν τον άλλο χωρίς να τους ενδιαφέρει τι θα κερδίσουν οι ίδιοι, ποιο θα είναι το «διάφορό» τους. Και είναι παρήγορο στους δυστοπικούς καιρούς που ζούμε να γνωρίζουμε πως υπάρχουν τριγύρω μας και άνθρωποι τέτοιοι. Πόσα και πόσα εγκωμιαστικά έχουν γραφτεί όλα αυτά τα σαράντα και βάλε χρόνια που δραστηριοποιείται για τη δουλειά του, τις επιτυχίες του, τις προσπάθειές του να βοηθήσει την τέχνη της χαρακτικής, και πάντα η καρδιά του και τα μουσεία του είναι ανοικτά, χωρίς περιορισμούς, χωρίς διαχωρισμούς, χωρίς ίχνος υπεροψίας ή σιγουριάς για όσα έχει καταφέρει.

Το σκεπτικό της Κριτικής Επιτροπής των Βραβείων τα λέει όλα: «Ο Χαμπής Τσαγγάρης με μια γεμάτη πάθος για την πολιτιστική κληρονομιά της Κύπρου προσέγγιση, αφιέρωσε τη ζωή του στη μετάδοση της γνώσης, τόσο σε τοπικό, όσο και διεθνές επίπεδο, ενσωματώνοντας στα έργα του ιστορίες και μύθους από την παράδοση της πατρίδας του και κατορθώνοντας, στην πορεία, να ευαισθητοποιήσει έναν εντυπωσιακό αριθμό ανθρώπων, συμπεριλαμβανομένων και μαθητών. Με τις καινοτόμες ιδέες του και τη σταθερή προσήλωσή του στο ιδεώδες της Τέχνης ως μέσου διακίνησης νοημάτων, αποτελεί έμπνευση για άλλους Ευρωπαίους πολίτες».

Δεν μπορώ να μην αναφέρω τη φράση του για ακόμη μία φορά, όταν εικονογραφούσε το «Βασιλόπουλλον», το παραμύθι που είχε καταγράψει ο Κώστας Προυσής: «Εγιώ άννοιξα έναν φάκελλον για τα οικονομικά της έκδοσης τζ̌’ έγραψα πό ’ξω ‘Ζηθκιαννιόν για το ‘Βασιλόπουλλον της Βενεδιάς’. Μόνον που τον τίτλον του φακέλλου φαίνεται η αλήθκεια για μιαν καλλιτεχνικήν έκδοσην ποιότητας στην Κύπρον.».

Αυτό το «ζηθκιαννιόν» τον Χαμπή ποτέ δεν τον πτόησε, αγωνίστηκε και αγωνίζεται για πολιτισμό ποιότητας, χωρίς να είναι ελιτιστής. Με τον ίδιο τρόπο, του συνεχούς αγώνα έφτιαξε και το Μουσείο στην άκρη του Θεού, στα Πλατανίσκεια, με κόπο πολύ ίδρυσε το Δημοτικό Μουσείο Χαρακτικής στη Λευκωσία. Συμπαραστάτες του πολλοί, δεν αναφέρω ονόματα γιατί σίγουρα θα ξεχάσω κάποιους ή και άλλους δεν τους γνωρίζω. Θα αναφερθώ μόνο στον γιο του, τον Γιώργο Τσαγγάρη, ο οποίος έχει ενστερνιστεί την πατρική φιλοσοφία, η τέχνη πρέπει να αναπνέει από κάτω προς τα πάνω.

Δεν είναι αγιογραφία του Χαμπή αυτό το κείμενο, είναι υπενθύμιση ότι ο τόπος τούτος, αν θέλουμε να δει ποτέ «το φως τζιήνης της μέρας πο’ν να φέρει στον καθ’ έναν τζιαι δροσιάν τζαι ποσπασιάν» θα πρέπει να «επενδύσει» σε Ανθρώπους που από το μετερίζι τους ο καθένας θα ανοίξουν διάπλατα τις καρδιές τους για να βγει από μέσα εκείνο το φως που θα επουλώσει βαθιές πληγές.