Η ομιλία του αντιπροέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών στο Συνέδριο για την Ασφάλεια στο Μόναχο προκάλεσε σοκ και έντονες αντιδράσεις. Η παρέμβασή του στα εσωτερικά της Ευρωπαϊκής Ένωσης ήταν πρωτοφανής, καθώς, αν και έθιξε ορισμένες δυσάρεστες αλήθειες, το έκανε με τρόπο απαξιωτικό προς τον μεγαλύτερο σύμμαχο της Αμερικής. Παράλληλα, κατέκρινε ζητήματα ελευθερίας του λόγου και δημοκρατίας, τη στιγμή που η ίδια η αμερικανική κυβέρνηση βρισκόταν υπό αμφισβήτηση για αποφάσεις που έθιγαν αυτές τις αρχές. Χαρακτηριστικά, ο πρόεδρος Τραμπ έδωσε χάρη σε όσους εισέβαλαν στο Καπιτώλιο στις 6 Ιανουαρίου 2021, σε μια πρωτοφανή πράξη αμφισβήτησης του εκλογικού αποτελέσματος των προηγούμενων εκλογών. Επιπλέον, η απόφαση να αποκλειστεί το ειδησεογραφικό πρακτορείο Associated Press από τον Λευκό Οίκο, επειδή αναφέρθηκε σε «Κόλπο του Μεξικού» αντί για «Κόλπο της Αμερικής», έστειλε ανησυχητικά μηνύματα για την ελευθερία του Τύπου στις ΗΠΑ. Μέσα σε αυτή την ασταθή διεθνή κατάσταση, η Ευρώπη πρέπει να δει θετικά τις εξελίξεις και να βγει πιο ενωμένη και ισχυρή. Τα τελευταία γεγονότα δείχνουν ότι μια ενιαία Ευρώπη δεν είναι πλέον επιλογή, αλλά ανάγκη. Η δύναμη της Ευρωπαϊκής Ένωσης βρίσκεται στην ενότητά της, όπως άλλωστε υπογραμμίζει και το μότο του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος: Stronger Together. Η ενότητα, όμως, δεν μπορεί να αφορά μόνο στην άμυνα και την ασφάλεια. Χρειάζεται ολοκληρωμένη στρατηγική σε διάφορους τομείς όπως: την οικονομία (κεφαλαιαγορές, τραπεζικό σύστημα), την εκπαίδευση και την τεχνολογία.
Ιδιαίτερη σημασία έχουν τρία σημεία:
1. Η ανάπτυξη ενός ισχυρού ευρωπαϊκού στρατού και αυτόνομης αμυντικής βιομηχανίας.
2. Η δημιουργία ενός ευρωπαϊκού συστήματος παγκόσμιων πληρωμών.
3. Η ενίσχυση του ευρώ ώστε να καταστεί παγκόσμιο νόμισμα συναλλαγών.
Παράλληλα, η Ευρώπη οφείλει να κατανοήσει τις πολιτικές εξελίξεις στις ΗΠΑ και να επιδιώξει συνεργασία στα πεδία όπου υπάρχει κοινό συμφέρον. Οι κυβερνήσεις αλλάζουν, αλλά οι διαχρονικές αξίες και οι συμμαχίες πρέπει να παραμένουν ισχυρές, ακόμη και αν δοκιμάζονται. Παρά τις εντάσεις, η σημασία της διατλαντικής συνεργασίας παραμένει αδιαμφισβήτητη. Ο Ντόναλντ Τραμπ, παρά τις αμφιλεγόμενες πολιτικές του, ανέδειξε τη σημασία της ενίσχυσης της αμερικανικής οικονομίας και της ανεξαρτησίας από διεθνείς κοστοβόρες δεσμεύσεις. Επιπλέον, η συμμαχία των ΗΠΑ με την Ελλάδα και την Κύπρο έχει ενισχυθεί τα τελευταία χρόνια, ειδικά σε θέματα ασφάλειας και ενέργειας στην Ανατολική Μεσόγειο. Αυτή η στρατηγική σχέση πρέπει να διαφυλαχθεί και να ενδυναμωθεί, ανεξαρτήτως πολιτικών εξελίξεων, γιατί αποτελεί πυλώνα σταθερότητας στην περιοχή.
*Ο κ. Γιάννης Γεωργούλας είναι σύμβουλος Στρατηγικής και Επιχειρήσεων.
