Στις 29 Ιανουαρίου ο ΠτΔ παρουσίασε 80+ πολιτικές και μεταρρυθμίσεις για την Κύπρο που αλλάζει. Σε ολόκληρη την ομιλία του ανέπτυξε σε επανάληψη σχέδια, πλάνα και οράματα των προηγούμενων χρόνων, αλλά αυτό δεν είναι το θέμα μας. Η παρούσα κυβέρνηση μάς έχει συνηθίσει σε επανάληψη και απραξία.
Ο ΠτΔ αναφέρθηκε ακροθιγώς στη φορολογική μεταρρύθμιση και στον κλιματικό νόμο. Μίλησε για φοροαπαλλαγές και για τα ακραία καιρικά φαινόμενα. Αυτό που δεν μας είπε ο Πρόεδρος, όμως, είναι ότι οι νέες φορολογίες, που στο όνομα της κλιματικής αλλαγής βαφτίστηκαν πράσινες, θα επιβαρύνουν άνισα τα νοικοκυριά και τους πολίτες και ότι τα ακραία καιρικά φαινόμενα που στην Κύπρο θα είναι πλέον τα σύνηθες καιρικά θα επιβαρύνουν ακόμη περισσότερο την κατάσταση.
Όταν η προηγούμενη κυβέρνηση Αναστασιάδη - ΔΗΣΥ έθετε ως ορόσημο εντός του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας την επιβολή πράσινης φορολογίας, την έθετε γνωρίζοντας πολύ καλά ότι δεν υπήρχαν οι προϋποθέσεις για την εφαρμογή της. Τρία χρόνια μετά η κυβέρνηση Νίκου Χριστοδουλίδη την προωθεί χωρίς να έχει κάνει τίποτα για να αντιμετωπίσει την ουσία του προβλήματος.
Οι νέοι φόροι στα καύσιμα κίνησης για να μειωθεί η χρήση ιδιωτικού αυτοκινήτου και ως εκ τούτου οι εκπομπές άνθρακα από τις οδικές μεταφορές, έρχονται χωρίς να έχει γίνει καμιά επένδυση σε μέσα μαζικής μεταφοράς και σχέδια βιώσιμης αστικής κινητικότητας, τα οποία για να είμαστε ειλικρινείς υπάρχουν πολύ ωραία σχεδιασμένα σε χαρτιά και παρουσιάσεις.
Ο φόρος στην ταφή αποβλήτων έρχεται την ώρα που το πολυδιαφημιζόμενο σύστημα Πληρώνω Όσο Πετώ έχει αναβληθεί γιατί δεν υπάρχουν οι απαραίτητες υποδομές σε δήμους και κοινότητες για να το εφαρμόσουν, αλλά ούτε το ίδιο το κράτος έχει τη δυνατότητα να διαχειριστεί σωστά τα απόβλητα.
Ο δε φόρος στο νερό για να αντικατοπτριστεί η σπανιότητα του πόρου, θα επιβληθεί οριζόντια χωρίς να αντικατοπτρίζεται η σπατάλη, χωρίς να έχουν γίνει βελτιώσεις στο δίκτυο για τις τεράστιες απώλειες, χωρίς να πραγματοποιηθούν έλεγχοι για τις παράνομες γεωτρήσεις. Έρχεται την ώρα που όλοι παρακολουθήσαμε πριν ένα μήνα 1.300.000 κυβικά μέτρα νερού να χάνονται, λόγω βλάβης στο φράγμα του Μαυροκόλυμπου. Οι «πράσινες» λοιπόν φορολογίες έρχονται να επιβληθούν ελλείψει όλων των πιο πάνω και ταυτόχρονα σε μια περίοδο που όλος ο πληθυσμός παλεύει με την ακρίβεια και την ενεργειακή φτώχεια. Το ερώτημα που προκύπτει είναι εάν πρέπει να επιλέξουμε μεταξύ της προστασίας του περιβάλλοντος, της αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής και της ευημερίας των πολιτών. Η απάντηση είναι όχι.
Η κλιματική αλλαγή είναι μια από τις καθοριστικές προκλήσεις της σύγχρονης κοινωνίας μας, η οποία θέτει ήδη σε κίνδυνο τα εύθραυστα οικοσυστήματα και τους βιότοπους της άγριας ζωής και των φυτών. Η Κύπρος βρίσκεται στο επίκεντρο αυτών των αλλαγών. Επηρεάζει επίσης τις κοινωνίες και τον τρόπο ζωής μας. Η άνοδος της στάθμης της θάλασσας, η ερημοποίηση και τα πιο ακραία καιρικά φαινόμενα είναι τρία μόνο παραδείγματα που δείχνουν πώς η κλιματική αλλαγή επηρεάζει το πού και με ποιο τρόπο θα μπορούμε να ζήσουμε, και ότι είμαστε ευάλωτοι. Στην Κύπρο ήδη το ζούμε και αυτό είναι μόνο η αρχή.
Η φορολόγηση των πηγών περιβαλλοντικής ρύπανσης και των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου θα μπορούσε να είναι αποτελεσματική στην Κύπρο μόνο όταν και εφόσον δημιουργήσουμε τις υποδομές και τις συνθήκες και κυρίως τις εναλλακτικές επιλογές.
Χρειαζόμαστε επενδύσεις σε υποδομές για τη μείωση, επαναχρησιμοποίηση και διαχείριση των αποβλήτων, πλάνο για την παραγωγή και αποθήκευση ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές. Χρειαζόμαστε υποδομές και ενίσχυση της ανθεκτικότητας της χώρας μας στην κλιματική αλλαγή που έρχεται και θα μας επηρεάσει με ακραία φαινόμενα. Ο ρόλος της περιβαλλοντικής φορολογίας, είναι να ενθαρρύνει δράσεις και συνήθειες για τη μείωση της περιβαλλοντικής ζημίας. Την ίδια στιγμή είναι αποδεδειγμένο από παραδείγματα άλλων χωρών στις οποίες έχει επιβληθεί, ότι επηρεάζει αρνητικά τα φτωχότερα στρώματα και τα ευάλωτα νοικοκυριά που δεν έχουν πρόσβαση σε εναλλακτικές και πόρους. Στην Κύπρο η περιβαλλοντική φορολόγηση πρέπει να είναι το τέλος του δρόμου, αλλά ως γνωστόν κάποιοι προτιμούν να οδηγούν αντίθετα.
Η κα Χριστίνα Νικολάου είναι επικεφαλής Τομέα Ενέργειας & Περιβάλλοντος Κ.Ε. ΑΚΕΛ και μέλος Κ.Ε. ΑΚΕΛ.
