Του Παναγιώτη Ρουγκάλα
Η κληρονομιά της Τρόικας εκτός από τα οικονομικά δεδομένα της Κύπρου μία δεκαετία μετά, δημιούργησε και μία θεμελιακή βάση στον τρόπο σκέψης των υποψηφίων υπουργών Οικονομικών. Το μνημόνιο και η Τρόικα δημιούργησαν μία νέα γενιά υπουργών Οικονομικών, καθαρά τεχνοκράτες, που πέρα από κάποιες ανεφάρμοστες προτάσεις που είδαμε στους οικονομικούς προγραμματισμούς των υποψηφίων προέδρων για το 2023, κατά βάση στο «μενού» υπάρχουν τεχνοκρατικά σωστά δομημένες προτάσεις.
Όλοι οι υποψήφιοι Πρόεδροι στις προτάσεις τους, άρα και οι γραμμές που θα ακολουθηθούν από τους υπουργούς Οικονομικών τους, ακολουθούν τη λογική όρους αυστηρής δημοσιονομικής πειθαρχίας, υγιούς οικονομίας, πλεονάσματα, μεταρρυθμίσεις και όσα χρήματα απομένουν, να δίδονται για κοινωνική πολιτική. Το 2013, πριν από την έλευση της Τρόικας, ακούγονταν προτάσεις για δάνεια, τα οποία θα στηρίζονταν σε ομόλογα, δανειοδοτήσεις από κράτη τα οποία θα άφηναν την Κύπρο να επιστρέψουν τα χρήματα μετά από πολλά χρόνια και δίχως μεγάλες απαιτήσεις. Μόνο και μόνο για να μη γίνει λόγος για τον ελέφαντα στο δωμάτιο, υπήρχε άλλωστε μία αλλεργία μόνο με το άκουσμα των λέξεων μνημόνιο και τρόικα.
Οι σκέψεις των τριών κύριων υποψηφίων προέδρων έχουν, εκτός από «εκθέσεις ιδεών» σε αρκετά σημεία, και σοβαρές προσεγγίσεις. Μπορεί να μην αρέσει στους κύριους υποψηφίους η παρακάτω θέση, αλλά όποιος νέος Πρόεδρος και να βγει, η Κύπρος θα έχει έναν υπουργό Οικονομικών με παρόμοιο προφίλ. Και αυτό δεν είναι κακό, είναι καλό για τους πολίτες της χώρας, να υπάρχει ένας υπουργός Οικονομικών με το κοστούμι ενός τροϊκανού. Οι όροι δημοσιονομική πειθαρχία, πλεονασματικοί προϋπολογισμοί, δημοσιονομικοί στόχοι και μικρές παρεμβάσεις κοινωνικής πολιτικής θα συνοδεύουν τον νέο ΥΠΟΙΚ.
Ακόμα και οι προτάσεις κοινωνικής πολιτικής που αναφέρουν οι υποψήφιοι Προέδροι και που θα τις εφαρμόσουν οι υπουργοί Οικονομικών τους, είναι δρομολογημένες. Πρόσφατο παράδειγμα, αυτό του ενοικίου έναντι δόσης (mortgage to rent). Όλοι οι υποψήφιοι αναμένουν την εφαρμογή του, εκτιμούν ότι θα είναι ένα βασικό κομμάτι βελτίωσης του πλαισίου των εκποιήσεων, αλλά και συμφωνούν πως θα βοηθήσει κοινωνικά τους πολίτες που έχουν ανάγκη από στέγαση. Όποια κυβέρνηση και να εκλεγεί, δεν πρόκειται να καταργήσει Σχέδια όπως αυτό, ή όπως για παράδειγμα το Σχέδιο Εστία. Όλοι οι υποψήφιοι πρόεδροι πιστεύουν στην αποτελεσματικότητα επίσης του πλάνου που συνδέεται με το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Ποντάρουν στα χρήματα που θα έρθουν από το Ταμείο και στις μεταρρυθμίσεις που το συνοδεύουν.
Ίδιο μοντέλο, ίδιο κοστούμι υπουργού Οικονομικών που έφερε η Τρόικα και φόρεσε ο Χάρης Γεωργιάδης και έπειτα ο Κωνσταντίνος Πετρίδης. Στα επόμενα πέντε χρόνια εικάζουμε ότι θα δούμε παρόμοιο κοστούμι, δίχως ευφάνταστες ιδέες και ανατρεπτικές πολιτικές σε σχέση για παράδειγμα με το δημόσιο χρέος, ή να δούμε να ξεφεύγει το κράτος από τους δημοσιονομικούς στόχους. Είναι ένα από τα μεγάλα κέρδη που είχε η Κύπρος από το μνημόνιο, ήταν ένα σχολείο για την Κύπρο.