«Εδώ γύρω οι νεκροί μας ζουν, οι ζωντανοί μας πεθαμένοι», γράφει η Faize Özdemirciler στο θεατρικό της έργο, «Πικράθηκα στην Ελληνική, πληγώθηκα στην Τούρκικη». Αυτόν τον στίχο σκεφτόμουν παρακολουθώντας τους εορτασμούς για τις πρόσφατες εθνικές εορτές, σε συνάρτηση με τις σκληρές πραγματικότητες του σήμερα και την ευρύτερη απουσία προοπτικής που βλέπουμε γύρω μας. Στην πιο κρίσιμη στιγμή της παγκόσμιας ιστορίας τα τελευταία 70 χρόνια, αλλά και με υπαρξιακά διλήμματα για την Κύπρο, οι Ελληνοκύπριοι φαίνεται να παραμένουμε εγκλωβισμένοι σε οράματα του παρελθόντος. Φαινόμαστε αδύναμοι να καταφέρουμε, με σεβασμό στο παρελθόν μας, να δούμε μπροστά και να χαράξουμε ένα συγκροτημένο όραμα για την πορεία μας. Το 2025 σε μια μοιρασμένη πατρίδα χρειάζεται αντικειμενική αξιολόγηση των ιστορικών γεγονότων, για να δούμε πώς να ανατρέψουμε την κατοχή και πώς μπορούμε να διασφαλίσουμε επιτέλους ένα μέλλον με ασφάλεια και προοπτική για τους ανθρώπους της.
Αν θέλουμε αυτό το κράτος να γίνει κανονικό, αν θέλουμε επανένωση, πρέπει να τολμήσουμε ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο. Όχι με όρους εθνικής κυριαρχίας, αλλά με όρους πολιτικής συνύπαρξης. Η Κύπρος του αύριο δεν θα χτιστεί πάνω σε αφηγήματα του χθες. Θα χτιστεί πάνω σε θεσμούς που χωράνε τους πάντες: Ελληνοκύπριους, Τουρκοκύπριους, Μαρωνίτες, Αρμένιους, Λατίνους. Όλους. Όχι γιατί ξεχνάμε ποιοι είμαστε, αλλά γιατί επιλέγουμε να είμαστε κάτι μεγαλύτερο μαζί.
Κάθε γωνιά της Κύπρου φανερώνει το πολυπολιτισμικό μωσαϊκό που αυτή αποτελεί και αυτή η πολυμορφία είναι και η δύναμή μας. Στο Volt είπαμε από την αρχή ότι δεν θέλουμε να ακυρώσουμε τις ταυτότητες των ανθρώπων της Κύπρου. Το αντίθετο, θέλουμε να τους δώσουμε χώρο να υπάρχουν, να αναπνέουν και να εκφράζονται. Με σεβασμό απέναντι στις εθνικές καταβολές του καθενός, πρέπει το 2025 να δούμε πώς πορευόμαστε, χωρίς να επιχειρούμε τον ανταγωνισμό ή τη μονοδιάστατη επιβολή. Γιατί οι διάφορες προσπάθειες γι’ αυτή την επιβολή ήταν αυτές που μας έφεραν με μία κατεχόμενη χώρα που δεν έχει καταφέρει να γίνει «κανονική».
Πριν από λίγες μέρες, χιλιάδες Τουρκοκύπριοι, από διαφορετικές πολιτικές αφετηρίες, βγήκαν στους δρόμους να εναντιωθούν σε αποφάσεις που έρχονται κατευθείαν από την τουρκική πρεσβεία στα κατεχόμενα. Ανάμεσα σε άλλα, και απέναντι στην προσπάθεια για πολιτικοποίηση της θρησκείας και άμεση επέμβαση στο εκπαιδευτικό τους πλαίσιο. Οι Τουρκοκύπριοι δίνουν έναν αγώνα για όλους μας, γιατί αν χαθούν οι Τουρκοκύπριοι, οι επόμενοι θα είμαστε εμείς. Και μπροστά στην απειλή για σκληρό σύνορο με την Τουρκία στην πράσινη γραμμή, οι δήθεν πατριωτικές ιαχές δεν θα μπορούν να μας βοηθήσουν.
Η μόνη μας προστασία σε αυτή τη συνθήκη, είναι η συνειδητή απόφαση ότι πρέπει να μπορέσουμε επιτέλους να κοιτάξουμε μπροστά και να δούμε αν μας ενδιαφέρει να ενώσουμε τα κομμάτια μας, και να χαράξουμε ένα διαφορετικό μέλλον από το παρόν που κληρονομήσαμε.
Στο Volt δεν αμφιταλαντευόμαστε. Είμαστε συνοδοιπόροι με τους Κύπριους, από τον Ακάμα μέχρι την Καρπασία, που θέλουν μια Κύπρο ανεξάρτητη, επανενωμένη, με ομοσπονδιακή μορφή και δύο πολιτικά ίσες κοινότητες. Μία Κύπρο που θα μπορεί να χαράσσει μόνη της τον δρόμο της, μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με εκείνες τις αρχές της δημοκρατίας που σήμερα τίθενται υπό αμφισβήτηση. Αυτός είναι ο δικός μας αγώνας σήμερα, και αυτός ο δικός μας πατριωτισμός. Όχι της εθνικής καθαρότητας. Αλλά του κοινού κράτους. Όχι της παλιάς ρητορικής. Αλλά μιας άλλης πολιτικής.
* Στίχος από το θεατρικό της Faize Özdemirciler «Πικράθηκα στην Ελληνική, πληγώθηκα στην Τούρκικη».
Η κα Ανδρομάχη Σοφοκλέους είναι συμπρόεδρος του Volt.
