Του Παναγιώτη Ρουγκάλα
Το πρώτο ερώτημα που γεννάται σε όλους στην Κύπρο είναι ποιες θα είναι οι επιπτώσεις από την έκρυθμη κατάσταση στη Μέση Ανατολή. Ρωτούμε οικονομολόγους, φορείς της οικονομίας που έχουν θέση για το ζήτημα και εμπειρία. Η αλήθεια είναι ότι πρέπει να αναμείνουμε στις θέσεις μας, καθώς οι τελευταίες κρίσεις, η πανδημία και ο Πόλεμος στην Ουκρανία από τη Ρωσία κατέδειξαν ότι κανείς δεν είχε προβλέψει αυτό που ζούμε σήμερα σε επίπεδο τιμών.
Όταν άρχισε η πανδημία ναι μεν κάποιοι οικονομολόγοι προέβλεπαν δειλά - δειλά πως θα έρθει πληθωρισμός επειδή οι κυβερνήσεις «έκοβαν χρήμα», ωστόσο κανείς δεν είχε προβλέψει ότι ήρθε. Η κατάσταση πιθανώς να γίνει χειρότερη σε επίπεδο τιμών μετά την άσχημη κατάσταση στη Μέση Ανατολή και το μέγεθος θα εξαρτηθεί κυρίως από τη διάρκεια που θα έχει.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία για το μήνα Αύγουστο του 2023, η Υπηρεσία Προστασίας Καταναλωτή της Κύπρου καταδεικνύει πως, υπάρχουν αυξήσεις σε 25 κατηγορίες βασικών προϊόντων σε σύνολο 45 κατηγοριών, οι οποίες αντικατοπτρίζουν την αύξηση στον πληθωρισμό στον τομέα τροφίμων όσο και στο γενικό πληθωρισμό ο οποίος αυξήθηκε στο 2,6% τον Αύγουστο έναντι 1,5% τον Ιούλιο 2023. Σύμφωνα και με τα δημοσιευμένα στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας, ο πληθωρισμός στον τομέα των τροφίμων ανήλθε την περίοδο Ιανουαρίου – Αυγούστου 2023 στο 9,05% έναντι της αντίστοιχης περσινής περιόδου. Το αντίστοιχο ποσοστό πληθωρισμού την περίοδο Ιανουαρίου- Ιουλίου ήταν 8,9% και την περίοδο Ιανουαρίου – Ιουνίου 8,75%. Σύμφωνα με την Υπηρεσία, οι σημαντικότερες αυξήσεις καταγράφηκαν στα φρέσκα ψάρια και μαλάκια κατά 20,5%, τα χόρτα κατά 6,1%, τα απορρυπαντικά ρούχων κατά 3,5%, τα όσπρια κατά 3%, το ρύζι 2,8%, το αλεύρι 2,5% , η ζάχαρη 2,2% , τα μπισκότα 2,3% και άλλα προϊόντα σε χαμηλότερο ποσοστό. Περαιτέρω, οι υπόλοιπες 20 κατηγορίες παρέμειναν σταθερές ή κατέγραψαν μείωση.
Είναι φυσικό και επόμενο η ανησυχία να είναι έκδηλη για τις επιπτώσεις που θα υπάρξουν σε κοινωνικό και οικονομικό –κυρίως- επίπεδο στην Κύπρο. Ωστόσο οι εκτιμήσεις δεν είναι ασφαλείς σε αυτό το σημείο και συνοψίζονται σε δύο κατηγορίες.
Το σίγουρο είναι ότι οι επιπτώσεις θα είναι συνδεδεμένες με τον τουριστικό τομέα. Ήδη έχουν επηρεαστεί οι πτήσεις και ακόμα είναι ήδη η αρχή. Το χρονικό σημείο που ξεκίνησε η κατάσταση στην Μέση Ανατολή είναι εκτός κυπριακής τουριστικής περιόδου και δεν αναμένεται να επηρεαστεί η τουριστική κίνηση στην παρούσα φάση, αφού είναι σε χαμηλά επίπεδα. Η καινούργια τουριστική σεζόν θα έχει επιπτώσεις.
Υπάρχει και η άλλη πλευρά του νομίσματος. Αρκετοί θα δουν και ευκαιρίες από την άσχημη κατάσταση που έχει δημιουργηθεί δίπλα μας και έτσι πιθανώς να αναζητήσουν επιχειρήσεις σταθερότητα που θα βρουν στην κοντινή Κύπρο. Ο καιρός θα δείξει, είπαμε εξάλλου, όλα είναι υποθέσεις εργασίας στην παρούσα φάση.
