Του Νίκου Κωνσταντάρα
«Ο χρόνος θα τα βάλει όλα στη θέση τους, θα δείξει ποιος είχε δίκιο και ποιος –την κρίσιμη στιγμή– έδειξε έλλειψη διορατικότητας, έκανε λάθος επιλογή. Πιστεύουμε ότι οι αιώνιοι δεσμοί που συνδέουν τους λαούς της Ρωσίας και της Ελλάδας θα αντέξουν και σ’ αυτές τις δοκιμασίες». Το σχόλιο δεν είναι κάποιου ψύχραιμου παρατηρητή των σχέσεων των δύο χωρών, αλλά η κατακλείδα της οργίλης καταγγελίας που εξαπέλυσε η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών εναντίον της Ελλάδας την Κυριακή. Ορθώς παρατήρησε η Μαρία Ζαχάροβα ότι η σχέση δοκιμάζεται σήμερα και ότι κάποια στιγμή θα καταλάβουμε ποιος πράττει σωστά και ποιος όχι.
Η δύναμη της προπαγάνδας βασίζεται στο πόσο καλά συνδυάζει αλήθειες με ψέματα για να διαμορφώσει μια «νέα πραγματικότητα» που θα εξυπηρετεί τους στόχους της. Πάνω στη βάση της αλήθειας ότι υπάρχουν αιώνιοι δεσμοί μεταξύ Ελλήνων και Ρώσων, κάποιος μπορεί να καταγγείλει τη μία ή την άλλη πλευρά ότι αυτή τούς εκθέτει σε κίνδυνο. Την ίδια ώρα, αποσιωπά το γεγονός ότι στη σχέση αυτή υπήρχαν στιγμές καλές αλλά και κακές, χωρίς να υπάρξει οριστική διακοπή. Στον Ψυχρό Πόλεμο, Ελληνες και Ρώσοι βρέθηκαν σε διαφορετικά στρατόπεδα (και με αίμα να σφραγίζει τη διαφορά). Ομως, αυτό δεν επηρέασε τη βαθιά εκτίμηση που πάντα έτρεφαν οι Ελληνες για τους Ρώσους. Σήμερα, η Ρωσία γνωρίζει ότι η Ελλάδα είναι μέλος της Ε.Ε. και του ΝΑΤΟ, ότι προτεραιότητά της είναι η υπεράσπιση του διεθνούς δικαίου. Ούτε τις συμμαχίες της μπορεί να αποκηρύξει, ούτε να συναινέσει στην κατά βούληση αλλαγή συνόρων. Η κ. Ζαχάροβα θα γνωρίζει, βεβαίως, ότι ο γάμος συμφερόντων Ρωσίας – Τουρκίας ενθαρρύνει την Αγκυρα στη δική της προσπάθεια να αναθεωρήσει συνθήκες, να απορρίψει κανόνες και να αλλάξει σύνορα με τη βία. Εάν, παρ’ όλα αυτά, η Μόσχα αναμένει η Αθήνα να συναινέσει στην εισβολή στην Ουκρανία, τότε ή θεωρεί τους Ελληνες υποτακτικούς, ή η ίδια έχει εσφαλμένη αντίληψη για τον κόσμο – έχει εγκλωβισθεί στη δική της προπαγάνδα, δηλαδή.
Ισως είναι συνδυασμός και των δύο, όπου το Κρεμλίνο θεωρεί τους Ελληνες δεδομένους και την πραγματικότητα όπως την οριοθετεί ο Βλαντιμίρ Πούτιν – έναν κόσμο όπου οι ισχυροί πράττουν όπως θέλουν και οι υπόλοιποι ή συντάσσονται ή συγκαταλέγονται μεταξύ των εχθρών. Οι Ρώσοι γνωρίζουν καλά τη διαχρονική επιρροή τους στην Ελλάδα και στην Κύπρο. Για παραδοσιακούς, συναισθηματικούς λόγους αλλά και λόγω συναλλαγής με πολιτικά, οικονομικά, θρησκευτικά και δημοσιογραφικά συμφέροντα. Πιστεύουν ότι έχουν αγοράσει δικαιώματα. Γι’ αυτό δεν διστάζουν να παρέμβουν με τέτοια αλαζονεία, αδιαφορώντας για την αγωνία, για το ένστικτο επιβίωσης, των Ελλήνων. Το ζητούμενο είναι οι Ελληνες να δείχνουν ότι κατανοούν πως η Ρωσία δεν είναι μόνο ο Πούτιν. Κάτι που κάποιοι στη Ρωσία ίσως δεν μπορούν να δουν.
