Του Νίκου Κωνσταντάρα
Το πραξικόπημα που φέρεται να προετοίμαζαν νοσταλγοί του αυτοκρατορικού παρελθόντος της Γερμανίας μπορεί να μοιάζει με αστείο, όμως θα μπορούσε να είχε οδηγήσει σε αιματοχυσία και σε πολύ δύσκολες ημέρες για τη χώρα. Ενώ είναι σίγουρο ότι ο λαός δεν θα ξεσηκωνόταν για να συνδράμει τους επίδοξους πραξικοπηματίες στην «επαναφορά» του Ράιχ των Κάιζερ, ο πυρήνας της ομάδας φέρεται να διέθετε τον εξοπλισμό, την εκπαίδευση και το σχέδιο που θα οδηγούσαν σε συμπλοκή με τους φρουρούς μιας δημοκρατίας που έχει εμπεδώσει το σκληρό μάθημα του 20ού αιώνα – ότι η Δημοκρατία οφείλει να αμύνεται. Αν οι επίδοξοι πραξικοπηματίες θεωρούσαν το πολίτευμα αδύναμο και άβουλο (όπως οι εχθροί από αριστερά και δεξιά έβλεπαν τη Δημοκρατία της Βαϊμάρης), οι λειτουργοί του σημερινού κράτους αποδείχθηκαν έτοιμοι να το προστατέψουν.
Το σχέδιο των «Πολιτών του Ράιχ» συμπεριλάμβανε τη βίαιη κατάληψη της Βουλής και την πρόκληση μιας γενικευμένης ταραχής η οποία θα οδηγούσε στην «επανόρθωση» του αυτοκρατορικού μεγαλείου της Γερμανίας. Το πώς ακριβώς θα γινόταν αυτό παραμένει αδιευκρίνιστο, καθώς οι νοσταλγοί του Ράιχ, διάφοροι συνωμοσιολογούντες και αντιεμβολιαστές, από τους οποίους ξεπήδησε η οργανωτική ομάδα, δεν ξεπερνούν τα 21.000 άτομα, ενώ μόνο 2.100 θεωρούνται πρόθυμα να ασκήσουν βία. Οι επίδοξοι πραξικοπηματίες, όπως όλοι που φανατίζονται με ένα εξιδανικευμένο παρελθόν, ζούσαν σε έναν κόσμο αυταπάτης. Πίστευαν (και πιστεύουν) ότι αρκεί να σπείρουν την ιδέα τους και όλοι θα ακολουθήσουν, οι εχθροί θα υποταχθούν και αυτοί θα επικρατήσουν. Με τις ίδιες αυταπάτες κυβερνούν άλλοι νοσταλγοί αυτοκρατορικού παρελθόντος, με κυριότερους τον Πούτιν και τον Ερντογάν. Αυτοί εμπνέουν άλλους. Επίσης, η ευκολία με την οποία οπαδοί του Ντόναλντ Τραμπ κατέλαβαν το Καπιτώλιο στις 6 Ιανουαρίου 2021 σίγουρα θα ενθάρρυνε τους (καλύτερα οπλισμένους) Γερμανούς στασιαστές.
Στις περισσότερες κοινωνίες, οι νοσταλγοί του παρελθόντος περιφέρονται στα άκρα της πολιτικής. Σε άλλες, βρίσκονται στην εξουσία, οδηγώντας την κοινωνία και την ευρύτερη περιοχή σε αδιέξοδο. Η περιπέτεια της Γερμανίας δείχνει πόσο σημαντικό είναι να αγρυπνά η πολιτεία για τις απειλές εναντίον της Δημοκρατίας. Το δράμα της Ουκρανίας δείχνει τι γίνεται όταν η διεθνής κοινότητα δεν παίρνει στα σοβαρά την απειλή «οραματιστών πατριωτών», όπως αυτοπαρουσιάζονται οι Πούτιν και Ερντογάν του κόσμου.
