Του Νίκου Κωνσταντάρα
Η Μέση Ανατολή σήμερα είναι ακόμη πιο επικίνδυνη για όλο τον κόσμο απ’ ό,τι ήταν πριν από λίγες εβδομάδες. Ο πόλεμος του Ισραήλ εναντίον της Χαμάς έχει μετατραπεί σε έναν πόλεμο επιβίωσης και για το Ισραήλ και για τους Παλαιστινίους. Οι μεν έχουν ανάγκη να καταστρέψουν τη Χαμάς και να επανακτήσουν την αποτρεπτική δύναμη που απώλεσαν με την ήττα της 7ης Οκτωβρίου, ενώ οι Παλαιστίνιοι σκοτώνονται κατά χιλιάδες και η Γάζα καταστρέφεται. Για το Ισραήλ (κυρίως για τη σημερινή κυβέρνησή του), μόνο η απόλυτη στρατιωτική νίκη αρκεί – η απελευθέρωση όλων των Ισραηλινών ομήρων στη Γάζα και το τέλος της Χαμάς. Για τη Χαμάς, το στοίχημα είναι να αντέξει, γνωρίζοντας ότι όσο περισσότερο υποφέρει ο λαός, τόσο αποδυναμώνεται το Ισραήλ στη διεθνή σκηνή και ισχυροποιείται η ίδια ως μόνος εκπρόσωπος των Παλαιστινίων. Είναι προφανές ότι θα συνέφερε το Ισραήλ μια πιο προσεκτική στρατηγική, που θα απομόνωνε τη Χαμάς και δεν θα εξέθετε το ίδιο για τη συμπεριφορά του. Η διαδικασία που ξεκίνησε η Νότιος Αφρική στο Διεθνές Δικαστήριο την προηγούμενη εβδομάδα, όπου κατηγορεί το Ισραήλ για «γενοκτονία», και η ενίσχυση του Ιράν είναι αποτελέσματα της έως τώρα στρατηγικής του Ισραήλ που περιπλέκουν την κατάσταση για το ίδιο και για τους συμμάχους του.
Το ότι το Ισραήλ δεν επιδιώκει να τα «έχει καλά» με τη διεθνή κοινή γνώμη οφείλεται σε πολλούς παράγοντες. Μεταξύ αυτών, δεν περιμένει να κερδίσει τίποτε από τη διαλλακτικότητα, πέρα από το να δείξει αδυναμία και να ενθαρρύνει τους εχθρούς του· πιστεύει ότι οι σύμμαχοί του δεν θα το εγκαταλείψουν, όσο και αν αυτό τραβήξει το σκοινί, καθώς η ύπαρξή του εξυπηρετεί και τα δικά τους συμφέροντα. Γι’ αυτό, μόνο η νίκη μπορεί να δικαιολογήσει το μακελειό στη Γάζα. Δεν έχει την πολυτέλεια να κάνει πίσω, μόνο κίνητρο να συνεχίσει.
Εδώ βρίσκεται το πιο αδύναμο σημείο στη στρατηγική του Ισραήλ: η συμπεριφορά της κυβέρνησης Νετανιάχου προκαλεί ολοένα μεγαλύτερα προβλήματα για τους φίλους της χώρας, ενώ ενισχύει τους εχθρούς της. Αυτό το βλέπουμε όταν μια χώρα φαινομενικά ουδέτερη (παρότι «τυφλή» ως προς τα εγκλήματα της Ρωσίας) οδηγεί το Ισραήλ στο Διεθνές Δικαστήριο. Το βλέπουμε και όταν οι ΗΠΑ και η Βρετανία εμπλέκονται σε εχθροπραξίες με τους Χούθι, οι οποίοι, όπως η Χαμάς, παρουσιάζουν κάθε πλήγμα εναντίον τους ως απόδειξη ότι αυτοί είναι οι γνήσιοι σύμμαχοι των Παλαιστινίων και αντίπαλοι του δυτικού ιμπεριαλισμού. Ετσι, ενισχύουν τη θέση τους απέναντι στους αντιπάλους εντός Υεμένης, εκθέτουν άλλες αραβικές χώρες που δεν έχουν επιτεθεί στο Ισραήλ και στους συμμάχους του, και ενισχύουν την επιρροή της Τεχεράνης. Με όλα αυτά, μειώνονται συνεχώς τα περιθώρια λάθους ενώ αυξάνονται οι πιθανότητες μιας άμεσης στρατιωτικής εμπλοκής του Ιράν στην περιοχή.
