Του Λάρκου Λάρκου
Στις 10 Νοεμβρίου πραγματοποιήθηκε η Διακυβερνητική Σύνοδος Κύπρου-Ελλάδας στην Αθήνα «με τη συμμετοχή πλειάδας μελών των Υπουργικών Συμβουλίων των δύο χωρών και ακολούθως ολομέλεια της συνόδου» (ΚΥΠΕ, 10/11). Η συνάντηση δεν είχε πραγματική ατζέντα. Ό,τι αφορά τις σχέσεις Κύπρου-Ελλάδας τυγχάνει χειρισμού ανάμεσα σε διμερείς συναντήσεις σε επίπεδο ηγετών, υπουργών και υπουργών. Μια μαζική συνάντηση, μια «ολομέλεια υπουργών», δεν προσθέτει κάτι, μάλλον δείχνει αβάστακτη επιπολαιότητα! Γιατί έγινε τότε; Γιατί το ζήτησε ο Ν. Χριστοδουλίδης και ο Κ. Μητσοτάκης, χωρίς να αναλύσει τη γενικότερη εικόνα, («αφού δεν τη βλέπουν οι Κύπριοι, γιατί να τη δω εγώ;») απάντησε θετικά. Αν απαντούσε αρνητικά θα διοχετευόταν το τροπάρι «μα, δεν στηρίζει πολλά την Κύπρο, μα θέλει να μάς εγκαταλείψει;». Αυτά εννοείται δεν δικαιολογούν τη στάση Μητσοτάκη, της δίνουν όμως έναν τρόπο να συνεχίσει πάνω στην πεπατημένη: συμφωνία ή «συμφωνία» σε ό,τι θέλει η Λευκωσία, σωστό ή λάθος, δεν έχει σημασία, φτάνει να μην αρχίσει τις καταγγελίες το lobby της ακινησίας! Αλλά αν ο Ν. Χριστοδουλίδης είχε αυτή την άποψη και εφόσον ήταν παρά τω προέδρω τόσα χρόνια, γιατί δεν εισηγήθηκε να γίνει η σύνοδος στα 10 χρόνια της προεδρίας Αναστασιάδη;
Δηλώσεις από τον ΠτΔ μετά τη σύνοδο: «Η εμπειρογνωμοσύνη της μιας χώρας μπορεί να βοηθήσει καθοριστικά την άλλη χώρα. Το παράδειγμα του 112...». Ωστόσο, το 112 είναι έτοιμο από χρόνια στη νήσο, αλλά δεν θα λύσει το πρόβλημα η διακυβερνητική σύνοδος, όταν η Πολιτική Άμυνα, η Αστυνομία και η Πυροσβεστική δεν συμφωνούν για το ποιος θα πατά το κουμπί! Ο Ν. Χριστοδουλίδης δήλωσε επίσης ότι «συμφωνήθηκε η σύσταση μικτής επιτροπής σε Θέματα Ασύλου και Μετανάστευσης». Πολύ σωστή σύσταση. Κάλλιο αργά! Χριστοδουλίδης και Μητσοτάκης συζήτησαν και το Κυπριακό. Από τα πιο επείγοντα της συγκυρίας: Μήπως συζήτησαν και την επέλαση Ισραηλινών σε αγορές ακινήτων στα κατεχόμενα; Οι αριθμοί φωνάζουν. Μήπως είχαν κάτι να πουν σε αυτό το πολύ σοβαρό ζήτημα;
Στο κοινό ανακοινωθέν σημειώνεται η «υποστήριξη του έργου αγωγού φυσικού αερίου EastMed Pipeline». Είναι κυριολεκτικά απίστευτο πώς με πόση επιπολαιότητα ορισμένοι χειρίζονται θέματα που (θεωρούν) ότι έχουν λαϊκή κατανάλωση –και να ψαρέψουν στη λίμνη της δημαγωγίας. Απίστευτο πραγματικά. Ο αγωγός EastMed ήταν το «σχέδιο» Αναστασιάδη (με τις πλάτες Νετανιάχου) για να βγάλει την Τουρκία έξω από το παιχνίδι των αγωγών. Αλλά ο EastMed ναυάγησε στα ρηχά: πρώτο, κανένα ευρωπαϊκό πρόγραμμα δεν υποστηρίζει τον EastMed. Δεύτερο, καμιά εταιρεία εξορύξεων δεν ασχολείται με την Κύπρο, η Chevron ετοιμάζεται να ταξιδέψει και αυτή. Τρίτον, στα γνωστά, στις 9/2/18 τουρκικά πολεμικά πλοία έδιωξαν το ιταλικό ερευνητικό πλοίο SAIPEM 12000 από τον στόχο «Σουπιά» της κυπριακής ΑΟΖ. Τέταρτο, η Β. Νούλαντ, υφ. εξωτερικών των ΗΠΑ στις 7/4/22, στη Λευκωσία, μετά από συνάντηση με Αναστασιάδη, δήλωσε για τον EastMed «πολύ μακρύς αγωγός σε πολύ βαθιά νερά, πολύ ακριβός, μη οικονομικά βιώσιμος». Πέμπτο, οι ΗΠΑ ικανοποίησαν όρο που έθετε η Τουρκία και έτσι άνοιξε ο δρόμος για την ενεργειακή συνεργασία Ισραήλ-Τουρκίας, κάτι που διακόπηκε στις 7/10 αλλά θα δούμε πώς θα εξελιχθεί αργότερα. Έκτο, τότε πώς μπήκε στο κοινό ανακοινωθέν και σε ποιους απευθύνεται;
Σε άλλο σημείο του κοινού ανακοινωθέντος αναφέρεται πως «επανέλαβαν την ανάγκη ανάληψης πρωτοβουλιών για την υλοποίηση των Συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 30ής Ιουνίου 2023, με στόχο την ανάληψη ενεργού ρόλου της Ε.Ε. σε όλα τα στάδια της διαδικασίας». Αυτή είναι η θέση Ν. Χριστοδουλίδη που την εμφανίζει στο κοινό ανακοινωθέν ως θέση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου με τις κατάλληλες «προσαρμογές» στο κείμενο. Η παράγραφος στα Συμπεράσματα της 29ης Ιουνίου έχει ως εξής: «Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο παραμένει πλήρως προσηλωμένο στη συνολική διευθέτηση του Κυπριακού, στο πλαίσιο του ΟΗΕ, σύμφωνα με τις σχετικές αποφάσεις του Σ.Α. των Η.Ε. Η Ε.Ε. ζητεί την ταχεία επανέναρξη των διαπραγματεύσεων και είναι έτοιμη να συμβάλει ενεργά στην υποστήριξη όλων των σταδίων της διαδικασίας υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, με όλα τα κατάλληλα μέσα που διαθέτει».
Πέρα από αυτό, οι εκδώσαντες την ανακοίνωση, από ποιους ζητούν «την ανάληψη πρωτοβουλιών για υλοποίηση των Συμπερασμάτων;». Έχουν κάτι υπόψη τους ή, ως συνήθως, στέλνουμε εντολές σε άλλους; Για παράδειγμα, ο ΠτΔ στις 26 Μαΐου είπε ότι «η κα Μέρκελ φυσικά θα είναι μία προσωπικότητα η οποία μπορεί να συμβάλει, αλλά το κατά πόσον η ίδια το επιθυμεί ή κατά πόσον θα είναι αυτή η επιλογή της Ε.Ε., αυτό θα το δούμε στην πορεία» (πηγή: Φιλελεύθερος 25/5/23). Αν, είτε «το επιθυμεί», είτε «είναι η επιλογή της Ε.Ε.», το είδαμε, έκτοτε η πορεία διένυσε τους πρώτους της έξι μήνες!
Υπόθεση εργασίας: κάποια μέρα ο Ε. Τατάρ οδηγεί το «υπουργικό» του σχήμα και πάει στην Άγκυρα για την 1η «διακυβερνητική Διάσκεψη Τουρκίας-‘ΤΔΒΚ’». Η γενική αντίδραση θα ήταν «μα τι περιμένεις, ένας Τατάρ, πάντα Τατάρ». Συμπερασματικά για τη σύνοδο στις 10/11 στην Αθήνα: αχρείαστες «διακυβερνητικές» που δεν είναι σε θέση να εκτιμήσουν τις αποχρώσεις, τα ειδικά χαρακτηριστικά που συγκροτούν τις λεπτές διαστάσεις του Κυπριακού. Αποφάσεις, που δεν υπολογίζουν τη μία ή την άλλη επίπτωση, απλώς παρέχουν εξωτερικές εντυπώσεις, γεμίζουν με επαναλήψεις τα δελτία ειδήσεων. Η εικόνα ως υποκατάστατο της πολιτικής, οι έκτακτες μεταδόσεις για να δείξουμε πρόσωπα που μιλούν και όχι για να παρουσιάσουμε πολιτικές που αντιμετωπίζουν τα πραγματικά προβλήματα των ανθρώπων.