Του Απόστολου Κουρουπάκη
Μπήκε το νέο έτος και αμέσως αμέσως πολιτιστικά σημαδεύτηκε με την κρίση στο θέατρο, με αφορμή τις χορηγίες που δόθηκαν από το Σχέδιο Θυμέλη. Ακόμα δεν έχει ξεκαθαρίσει το τοπίο και αναμένουμε όλοι να δούμε πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα. Όπως και να ’χει πάντως αυτή είναι μόνο μία από τις προκλήσεις του νέου έτους για το υφυπουργείο Πολιτισμού. Οι προκλήσεις του 2024 ουσιαστικά δεν είναι νέες, μεταφέρονται σχεδόν λογιστικά από έτος σε έτος εδώ και πολλά χρόνια, με πολλά από τα προβλήματα να μη βρίσκουν λύσεις, με αποτέλεσμα να συσσωρεύονται τα παλιά με τα νέα και έτσι να φαίνονται ως βουνό ή ως ένα μπλεγμένο κουβάρι ή και ως ο Γόρδιος Δεσμός, που αναζητεί τον Μεγάλο Αλέξανδρό του.
Προκλήσεις για το 2024 λοιπόν παραμένει η Κυπριακή Βιβλιοθήκη, που απ’ ό,τι φαίνεται δεν θα έχουμε σπουδαία νεότερα, τουλάχιστον όσον αφορά το κτηριακό. Μακάρι να δούμε αλλαγές σε νομοθετικό επίπεδο που ίσως λειτουργήσουν τροχιοδεικτικά και για την ευρύτερη λειτουργία της, εντάσσοντάς της στη χιλιετηρίδα που διανύουμε. Το ίδιο φαίνεται να ισχύει και για την Κρατική Πινακοθήκη Σύγχρονης Τέχνης, την περιβόητη ΣΠΕΛ, που έχει μετατραπεί σε κάποιου είδους όνειρο θερινής νυκτός, αφού το κτήριο της ΣΠΕΛ μόνο ώς Πινακοθήκη δεν λειτουργεί, εδώ και κάποια χρόνια. Μάλλον ως εύκολος εκθεσιακός χώρος ή ως αίθουσες εκδηλώσεων, όσο αξιόλογες και αν είναι αυτές. Έτσι για το 2024 και για το 2025 Κρατική Πινακοθήκη Σύγχρονης Τέχνης δεν θα έχουμε, εκτός και αν κάποιος θελήσει να μπει το όνομά του σε κάποια αναμνηστική πλάκα. Για την ώρα τη ΣΠΕΛ την έχει καπαρώσει η Βουλή των Αντιπροσώπων, μετά θα είναι η Κυπριακή Προεδρία και αργότερα έχει ο Θεός.
Καλύτερα νέα μοιάζει να έχουμε για το Κυπριακό Μουσείο, το οποίο φαίνεται ότι προχωράει με ικανοποιητικούς ρυθμούς. Βέβαια, και εδώ μένει να δούμε αν το οργανόγραμμά του θα το βοηθήσει να λειτουργήσει όπως πρέπει, με μουσειολόγους, συντηρητές κ.λπ. Τα Αρχαιλογικά Μουσεία Λάρνακας και Πάφου φαίνεται ότι έχουν βρει τον δρόμο τους, αν και με τα υπόλοιπα κυβερνητικά μουσεία (βλ. π.χ. το Αρχαιολογικό Μουσείο Λεμεσού ή της Παλαιπάφου) έχουμε ακόμα δρόμο.
Ως πραγματική πρόκληση για το 2024 θεωρώ πως είναι ο θεσμός των Κυπρίων, ο οποίος και για το 2024 θα συνεχίσει σε πιλοτικό επίπεδο, όπως και το 2023, όταν και η νέα μορφή του, μετά την κατάργηση των Κυπρίων ως είχαν –ορθώς κατά την άποψή μου– από τον Γιάννη Τουμαζή. Ο θεσμός των Κυπρίων ως χορηγικός θεσμός αποκλειστικά ίσως χρειάζεται αναθεώρηση, για παράδειγμα ο τρόπος αξιολόγησης των φεστιβάλ, διότι για το 2023 παρατήρησα ότι κάποια υποχρηματοδοτήθηκαν, ενώ διαχρονικά προσφέρουν υψηλής ποιότητας προγράμματα, όπως το Animation και το Windcraft. Μακάρι οι αναθεωρημένοι όροι του χορηγικού Προγράμματος Φεστιβάλ Τεχνών ΚΥΠΡΙΑ 2024 να διορθώσουν αυτές και άλλες στρεβλώσεις (υποχρηματοδότηση ή και υπερχρηματοδότηση σε κάποιες περιπτώσεις).
Πρόκληση είναι και η συμμετοχή της Κύπρου στην Μπιενάλε Βενετίας 2024. Αναμένω να δω πώς θα χειριστεί το υφυπουργείο τη συμμετοχή μας στη σημαντική αυτή διεθνή διοργάνωση, έχοντας κατά νου πώς επικοινώνησε το υφυπουργείο Πολιτισμού την πρόταση «On a wildflower-lined gravel track off a quiet thoroughfare…», του καλλιτεχνικού ντούο LLC, της καλλιτεχνικής κολεκτίβας Endrosia και του καλλιτέχνη Haig Aivazian.
Σημαντικό είναι να δούμε, επίσης, πώς θα καταλήξει και το φλέγον θέμα του καθεστώτος του καλλιτέχνη. Ένα καυτό ζήτημα που απασχολεί πάρα πολλούς ανθρώπους του πολιτισμού εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Ίσως το 2024 να είναι τουλάχιστον γι’ αυτό το θέμα έτος λύτρωσης και να κλείσει επιτέλους μία ανοικτή πληγή.
Τα παραπάνω είναι μόνο μερικές από τις προκλήσεις του υφυπουργείου, το οποίο επιτέλους θα πρέπει να αρχίσει να κλείνει χρόνιες εκκρεμότητες, γιατί καλή η κάρτα Πολιτισμού, αλλά με σκέτο ρύζι πιλάφι δεν κάνεις!
