Του ΠΑΡΙ ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗ
Παρότι σημαντική μερίδα του και καλά υποψιασμένου κοινού φτιάχνεται με το να κατονομάζει στερεοτυπικά και επιδερμικά δημοσιογράφους ως πουλημένους σε συμφέροντα και άλλα πολλά, η πραγματικότητα στην πλειοψηφία των περιπτώσεων είναι πολύ πιο πεζή και πολύ πιο άχαρη και ρηχή από ό,τι φαντασιώνονται, διότι περί φαντασίωσης πρόκειται, ορισμένοι αντισυστημικοί και καλά ψαγμένοι άνθρωποι, με οικονομική κατάσταση μάλλον πολύ καλύτερη από εκείνων που αρέσκονται να διαπομπεύουν.
Μία παράμετρος, για παράδειγμα, που διαχρονικά ευτελίζει και που επεμβαίνει πολύ πιο τακτικά και καθοριστικά στην παραγωγή του ειδησεογραφικού περιεχομένου από τα ΜΜΕ είναι η όχι απαραίτητα πάντοτε θεμιτή αλληλοτροφοδότηση και αλληλεξάρτηση μεταξύ του πομπού και του δέκτη. Ειδικά στην ψηφιακή εποχή, όπου δυστυχώς οι ιντερνετάκηδες δημοσιογράφοι έχουν το παράθυρο με τα Google Analytics μονίμως ανοιχτό στο κινητό ή στον υπολογιστή τους, η επιδραστικότητα στην παραγωγή της ειδησεογραφίας του εντελώς τυχάρπαστου πια αναγνωστικού κοινού αποδεικνύεται όλο και πιο επικίνδυνη. Δύο αντιπροσωπευτικά παραδείγματα από την πρόσφατη ειδησεογραφία που φανερώνουν τη ζημιογόνα αυτή επιδραστικότητα του κοινού στην ειδησεογραφική ατζέντα είναι η εξωφρενικά αχρείαστη και κανιβαλιστική, συνεχής κιόλας κάλυψη της τραγικής υπόθεσης Πισπιρίγκου στην Πάτρα σε αντιδιαστολή με την ελάχιστη έως μηδαμινή κάλυψη της, αν όχι εξίσου, επίσης πολύ συγκλονιστικής ιστορίας, με το βρεφάκι που βρέθηκε πριν από μερικές ημέρες νεκρό σε δημόσιες τουαλέτες στη Λευκωσία. Μία απολύτως φρικιαστική ιστορία, που, ίσως και να μη διάβασες. Για τη Ρούλα της Πάτρας, όμως, σίγουρα διάβασες.
Ο συνειρμός, προφανής: Η μεσοαστή, νοικοκυρά Ελληνίδα μάνα που έγινε Μήδεια πουλάει τρελά, το βρεφάκι που ποτέ δεν έφερε τελικά στον κόσμο μια άγνωστη, αλλοδαπή μάλλον γυναίκα, καθόλου. Με απλά λόγια, το πουληστερό και μόνο αυτό έχει υποκαταστήσει πλέον όλες τις στοιχειώδεις δεοντολογικές, δημοσιογραφικές αξίες, αυτό όμως δεν είναι ελευθερία του Τύπου, ασυδοσία και κατάχρηση είναι, χάριν της διαφήμισης και του κουτσομπολιού φυσικά. Ανελέητος ο κιτρινισμός και εκκωφαντικά ανατριχιαστική η τσιρκοποίηση για μια τόσο σοβαρή υπόθεση όπως αυτή της «Πισπιρίγκου».
Όσο κι αν πυροδοτεί ένα λογικοφανές και αναμενόμενο δέος η φερόμενη αποδόμηση της Ελληνίδας μάνας μέσω της υπόθεσης Πισπιρίγκου, της παραδοσιακά ιερότερης δηλαδή έννοιας στην πεμπτουσία της ελληνικής κοινωνίας, είναι αδιανόητο που το εγκαταλελειμμένο βρεφάκι σε τουαλέτες στο κέντρο της Λευκωσίας θεωρήθηκε τόσο λιγότερο σημαντική ως είδηση. Πέρασε και δεν ακούμπησε βασικά η ιστορία με το νεκρό βρεφάκι! Πόσα ρεπορτάζ έγιναν, πόσα follow ups, πόσοι και ποιοι ασχολήθηκαν; Σε τι κοινωνία όμως ζούμε για να καταλήγουν έμβρυα τυλιγμένα σε σακούλες σε δημόσιες τουαλέτες και κυρίως τι έχει προηγηθεί αυτής της ανείπωτης ιστορίας ούτως ώστε τουλάχιστον να μην επαναληφθεί; Δεν θα έπρεπε να διερευνηθεί εξονυχιστικά η υπόθεση και να ασχοληθεί το αστυνομικό και όχι μόνο ρεπορτάζ ικανοποιητικά και διεξοδικά με ένα τόσο σοβαρό θέμα; Θα έπρεπε.
Παράλληλα, ούτε στα τελευταία ταμπλόιντ και ούτε στα πιο τριτοτέταρτα μεσημεριανάδικα δεν θα έπρεπε να βλέπαμε τα εξευτελιστικά και ντροπιαστικά ρεπορτάζ που είδαμε το τελευταίο διάστημα για τις χαρτορίχτρες, τα μέντιουμ και τα ερωτικά του Μάνου και της Ρούλας, όπως, ανώφελα, μάθαμε να τους λέμε όλοι με το μικρό τους όνομα πια. Τα είδαμε όμως αυτά τα ρεπορτάζ και επί ένα μήνα και βάλε συνεχίζουμε να τα βλέπουμε, σε Μέσα κιόλας υποτίθεται σοβαρά! Συνεχίζουν να παίζουν ψηλά μάλιστα στην ιεράρχηση των ειδήσεων!
Η πιο τραγική ιστορία έγινε η πιο ψυχαγωγική ιστορία. Έγινε γκροτέσκο θέαμα για πασατέμπο! Αυτή είναι όμως η πραγματικά σοκαριστική και συλλογική ηθική κατάπτωση απ’ την υπόθεση Πισπιρίγκου και όχι η μεμονωμένη περίπτωση μιας οικογένειας από την Πάτρα. Η μάνα στη Λευκωσία που ποτέ δεν μάθαμε ποια είναι και που τελικά ποτέ δεν έφερε ζωντανό στον κόσμο το βρέφος της θα έπρεπε να απασχολήσει περισσότερο τα δελτία ειδήσεων. Από απόψεις και δημοσιολογούντες, πάντως, δεν έχουμε παράπονο, έχουμε αφθονία στην εποχή των σόσιαλ. Ρεπορτάζ δεν έχουμε. Ειδήσεις δεν βγάζουμε. Έρευνα είναι που δεν γίνεται. Όσο ρομαντικό και γραφικό κι αν ακούγεται, ωστόσο, λειτούργημα είναι η δημοσιογραφία. Δεν πρέπει και δεν μπορεί να είναι τόσο ευτελές προϊόν. Μπούμερανγκ θα μας γυρίσει όλο αυτό με τα διπλής ανάγνωσης νούμερα.
Ο όχλος της Πάτρας που ήταν τόσο σοκαριστικά έτοιμος να λιντσάρει τη Ρούλα στην πλατεία από τον κίτρινο Τύπο προέκυψε. Κι εάν δεν μπουν επιτέλους ηθικοί φραγμοί εκεί και όπου πραγματικά πρέπει, τα αποκαλυπτικά πλάνα με τον Χοακίν Φοίνιξ στην εξαιρετική ταινία «Τζόκερ» θα γίνονται όλο και περισσότερα. Και έχουμε ήδη ζήσει, πολλά τέτοια, πρόσφατα.
