Η εμφάνιση του προέδρου Νίκου Χριστοδουλίδη στο πλαίσιο συνέντευξής του στον δημοσιογράφο Γιώργο Κασκάνη με αφορμή τα 50χρονα από την τουρκική εισβολή, προκάλεσε ειλικρινή ερωτήματα. Πρόκειται για φωτεινή μεταμόρφωση του πρώην υπουργού Εξωτερικών της «επιβολής κυρώσεων στην Τουρκία»; Το καλοδουλεμένο ύφος στον φακό, ο καδραρισμένος πίνακας στον τοίχο που χώριζε δημοσιογράφο και πολιτικό άρχοντα της χώρας, το επιμελώς ατημέλητο αφημένο γενάκι, ο κολακευτικός φωτισμός, ήταν όλα στοιχεία καλοδουλεμένου σκηνοθετικού σεναρίου ή επρόκειτο για ρεαλιστικό στιγμιότυπο της υφιστάμενης κυπριακής αδιέξοδης πολιτικής πραγματικότητας 50 χρόνια μετά από τα τραγικά γεγονότα του 1974; Ποιο ρόφημα ρεαλιστικής ανάγνωσης προσφέρεται στους πολιτικούς άρχοντες του νησιού με την ανάληψη της προεδρικής εξουσίας και εμφανίζονται εν ριπή οφθαλμού προσγειωμένοι στα δεδομένα που το διεθνές σκηνικό επιβάλλει, ενώ τα προεκλογικά τους πυροτεχνήματα έβριθαν από πολεμικές ιαχές και εμβατηριακές επικοινωνιακές φόρμουλες στο ρεπερτόριο του μακροχρόνιου αγώνα κατά της Τουρκίας;
Ο «μακροχρόνιος», σύμφωνα με τον πρόεδρο Χριστοδουλίδη στις 20 Ιουλίου του 2024, δεν απέδωσε τους αναμενόμενους καρπούς. Σε αυτή την αναδρομικού τύπου συνέντευξη παρουσιάστηκε κριτικός τόσο στο σύνολο του κυπριακού λαού που δεν «αγάπησε όσο έπρεπε την κυπριακή Δημοκρατία» όσο και απέναντι στις αναποτελεσματικές προσεγγίσεις των πολιτικών ηγετών του κυπριακού κράτους. Δεν δίστασε, μάλιστα, να υπογραμμίσει την αναγκαιότητα κριτικής ακόμα και του Μακαρίου. Καθ’ όλη τη διάρκεια της συνέντευξης, ο πρόεδρος αναμασούσε –τη γνωστή στον ίδιο προεκλογικά– τσίχλα της ανάγκης για ειλικρίνεια. Ως εκ τούτου, το ερώτημα προκύπτει αβίαστα: Είναι, αλήθεια, ειλικρινής η πρόθεση απαγκίστρωσης από τη λογική του μακροχρόνιου αγώνα ή είναι ένα ακόμα επεισόδιο μακροχρόνιου δουλέματος του διεθνούς παράγοντα για την ειλικρινή διάθεση της ελληνοκυπριακής πλευράς για λύση;
Ποια είναι τελικά η πολιτική ταυτότητα του άρχοντα της χώρας; Είναι ο πρόεδρος που εκλέχθηκε με τη στήριξη των ΔΗΚΟ και ΕΔΕΚ με τη γνωστή σκληρή γραμμή στο εθνικό ζήτημα ή παραμένει το άσωτο παιδί του Συναγερμού και συνεχιστής του Νίκου Αναστασιάδη με τη χαμαιλεοντική διφορούμενη ρητορική με απώτερο στόχο το ροκάνισμα του χρόνου; Αν θέλουμε να είμαστε ειλικρινείς, όπως ο νυν πρόεδρος μας ζητάει, ο Νίκος Αναστασιάδης διέθετε αξιοζήλευτες δεξιότητες να διασκεδάζει τη διεθνή κοινότητα για την επιθυμία του για λύση, την ίδια ώρα που καθησύχαζε το αντιδιζωνικό κοινό με υπερπατριωτικά συνθήματα εσωτερικής κατανάλωσης. Μέσα από αυτή τη συνέντευξη, μπορούμε να πούμε πως «γεννήθηκε ένας νέος Χριστοδουλίδης» ή πρόκειται για αναπαραγωγή ενός «νέου Αναστασιάδη»;
Αν επιδιώκουμε να αναρριχηθούμε σε κορυφές βαθύτερης ειλικρίνειας, οφείλουμε να αναγνωρίσουμε αξιοζήλευτες επικοινωνιακές δεξιότητες και στον διάδοχο του Αναστασιάδη, οι οποίες προκαλούν με τη σειρά τους άλλα ερωτήματα. Στη συνέντευξη ο Χριστοδουλίδης κολακεύει αρχικά τον Έλληνα πρωθυπουργό, ενώ αμέσως μετά τονίζει τις διαφορετικές προτεραιότητες του ελληνικού και κυπριακού κράτους. Είναι αυτές οι –κατά Χριστοδουλίδη– διαφορετικές προτεραιότητες των δύο κρατών ικανοποιητικά στοιχεία για να διαπιστώσουμε στα λόγια του προέδρου απαγκίστρωση από τον έντονο εθνικιστικό τόνο και υιοθέτηση ήπιων κυπριοκεντρικών θέσεων; Διαφαίνεται σε αυτά τα συμφραζόμενα ένα είδος ιδεολογικής ρήξης είτε με τον Παπαδόπουλο και Σιζόπουλο είτε ακόμα και με τον παλαιότερο πολιτικά εαυτό του ή είναι ένα ακόμα παιχνίδι επικοινωνιακής τακτικής για επίδειξη καλής θελήσεως προς τα έξω;
Είναι αλήθεια πως σε αυτή την ιστορική εκπομπή, ο πρόεδρος Χριστοδουλίδης αιφνιδιάζει τους δέκτες. Αρχικά, κολακεύει τον Ερντογάν ως ένα πρόσωπο που μπορεί να αναλάβει την πολιτική ευθύνη μιας λύσης και παρουσιάζεται διαλλακτικός και σε ετοιμότητα για μια αντίστοιχη ανάληψη ευθύνης. «Αργήσαμε πολύ να κάνουμε επίθεση φιλίας στους Τουρκοκύπριους», διαπιστώνει, προκρίνοντας την ειρηνική συμβίωση και την αναγκαιότητα να νιώσουν οι Τουρκοκύπριοι μέρος της κυπριακής κοινωνίας. Εκεί που κυρίως αιφνιδιάζει είναι στη ρεαλιστική ανάγνωση των σύγχρονων δεδομένων του πολιτικού μας ζητήματος και πως η λύση του Κυπριακού δεν θα είναι δίκαιη αλλά αποτέλεσμα συμβιβασμών. Είναι εκεί ακριβώς που αναρωτιέται κανείς για το είδος της σχέσης του Χριστοδουλίδη με τα κόμματα που στον στήριξαν στην εκλογή του. Τόσο το ΔΗΚΟ όσο και η ΕΔΕΚ παραδοσιακά ασκούσαν δριμεία κριτική σε οτιδήποτε ερμήνευαν ως υποχώρηση της κυπριακής πλευράς. Ποιος είναι τελικά ο πρόεδρος Χριστοδουλίδης; Ο ανεξάρτητος υποψήφιος του Κέντρου και των «οχιάδων» στον Ανάν ή ο «προδότης» του Δημοκρατικού συναγερμού και συνεχιστής του «νενέκου» Αναστασιάδη; Κάνοντας λόγο για πολιτική «προδοσία», πόσο «προδίδει» το ΔΗΚΟ σήμερα ο Νίκος Χριστοδουλίδης με αυτή την υποχωρητική διαπίστωση της μη δίκαιης λύσης;
Είναι γεγονός πως όλοι οι πρόεδροι της Κυπριακής Δημοκρατίας, από όποιο ιδεολογικό μετερίζι κι αν προέρχονταν, επικύρωσαν τη Συμφωνία Μακαρίου -Ντενκτάς του 1977 για διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία. Είναι φανερό πως όσο κι αν προεκλογικά κολυμπάνε σε σκοτεινά ποτάμια άκαρπου μεγαλοϊδεατισμού, με την ανάληψη της εξουσίας βαφτίζονται στα νερά του ρεαλισμού και χρησιμοποιούν ρητορική που καλλιεργεί έδαφος διαπραγματεύσεων με την Τουρκία. Ως εκ τούτου, η «μεταμόρφωση» του Χριστοδουλίδη ενδεχομένως δεν θα έπρεπε να αιφνιδιάσει, αλλά να εκτιμηθεί ως ανάληψη της σκυτάλης ρεαλιστικής γείωσης. Αυτό που ειλικρινά μπορεί να μας αιφνιδιάσει είναι η λήψη ουσιαστικών μέτρων ξεκλειδώματος του Κυπριακού που να καταδεικνύουν ειλικρινή διάθεση από τη δική μας πλευρά για λύση.
