H συζήτηση για την υγεία δεν σταματά ποτέ. Λογικό και αναμενόμενο. Η υγεία αφορά όλους, είναι δυναμική διαδικασία, και εκ των πραγμάτων θα είναι συχνά στα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων και στην επικαιρότητα. Το ζητούμενο και εδώ, είναι να βρίσκεται στην επικαιρότητα για τους σωστούς λόγους, με σωστές αιτίες. Προσωπικά δεν ανήκω στην κατηγορία όσων λένε με απόλυτο τρόπο «κάτω τα χέρια από το ΓεΣΥ», αλλά στην κατηγορία όσων λένε πως πρέπει συνεχώς να βρίσκουμε τρόπους βελτίωσης του συστήματος, αύξησης των ελέγχων και της αποτελεσματικότητάς τους, αλλά όχι στην αλλαγή της φιλοσοφίας και της αρχιτεκτονικής του συστήματος υγείας.
Από τη μέρα της ομόφωνης ψήφισης των νομοθεσιών, από τον Ιούνιο του 2017, βλέπουμε μια συνεχή προσπάθεια, με πονηριές πολλές φορές, να καταφέρουν από την πίσω πόρτα για αλλαγή αυτής της φιλοσοφίας. Μια φορά ήταν η συνταγογράφηση από γιατρούς εκτός ΓεΣΥ φαρμάκων εντός του συστήματος, μια άλλη που συνεχίζεται μέχρι και σήμερα η στέγαση γιατρών εκτός συστήματος σε νοσηλευτήρια που εντάχθηκαν, μια τρίτη φορά η εκπροσώπηση των γιατρών στο συμβούλιο του Οργανισμού Ασφάλισης Υγείας ως εκπρόσωπος του ΚΕΒΕ ή της ΟΕΒ και σήμερα η πρόταση για απευθείας εκπροσώπηση των γιατρών στον ΟΑΥ. Προφανώς ξεχνώ και πολλές άλλες απόπειρες. Δεν έχει και μεγάλη σημασία ποιες ή πόσες ήταν αυτές, αλλά σημασία έχει πως είναι συνεχείς.
Προφανώς και πρέπει να μας προβληματίζουν τα οικονομικά του ΓεΣΥ. Και να δούμε πώς μπορούμε να μηδενίσουμε τις καταχρήσεις, να μειώσουμε την κακοδιαχείριση, να γίνει το όλο σύστημα ένα περιβάλλον που συνεχώς θα βελτιώνεται. Εκεί να είμαστε τολμηροί και να κάνουμε τη συζήτηση. Ενας συνάδελφος μάς ανέφερε τις προάλλες την αύξηση των επισκέψεων σε γιατρούς, σε αναλύσεις και σε τομογράφους. Μα η αύξηση όλων αυτών είναι κυρίαρχος στόχος ενός συστήματος υγείας. Η αύξηση της πρόληψης και η μείωση στην εκ των υστέρων ιατρική περίθαλψη, που έχει πολλές φορές πολλαπλάσιο κόστος και είναι και μη ανατρέψιμη. Βεβαίως και πρέπει όλα συνεχώς να ελέγχονται, τόσο για τη μη κατάχρηση αλλά και για την ποιότητας σε εξετάσεις και αναλύσεις.
Τα δημόσια νοσηλευτήρια, τον ΟΚΥΠΥ, πρέπει επίσης να τον δούμε συνολικά. Από πρόσφατη προσωπική εμπειρία μπορώ να πω για την επάρκεια, την ικανότητα και την αποτελεσματικότητα στα δημόσια νοσοκομεία μας. Χρειάζεται βεβαίως να βρουν τον τρόπο να πάψουν να είναι οικονομικά ζημιογόνοι οργανισμοί. Δεν είναι το πιο εύκολο εγχείρημα και όλοι το αναγνωρίζουμε, από την άλλη δεν μπορεί να είναι αδύνατον να γίνει. Με δεδομένη την πανδημία και την καθυστέρηση που ομολογουμένως υπήρξε στην αναδιοργάνωση των δημόσιων νοσηλευτηρίων, η παράταση στην κάλυψη της οικονομικής διαφοράς στους προϋπολογισμούς είναι απαραίτητη. Δεν μπορεί όμως να διαρκέσει επ’ άπειρον, και δεν μπορεί να είναι μια μόνιμη επωδός.
Μακριά λοιπόν από πονηριές, από λογικές της πίσω πόρτας, χωρίς αφορισμούς, χρειάζεται να είμαστε ειλικρινείς και να μην ξεχνάμε τον πρωταρχικό λόγο που προχωρήσαμε σε αυτή τη μεγάλη μεταρρύθμιση. Το όφελος, το συμφέρον των ασθενών. Ως Δημοκρατικός Συναγερμός δυσκολευτήκαμε, ίσως να δυσκολευόμαστε ακόμη να πείσουμε για τις δικές μας προθέσεις. Αυτό ήταν ένα ζήτημα που δεν καταφέραμε να αντιμετωπίσουμε. Να ήμασταν δηλαδή το κυβερνών κόμμα, να προχωρούσαμε στις μεταρρυθμίσεις και να μην καταφέρναμε να τις πιστωθούμε. Το καλύτερο παράδειγμα είναι αυτό της υγείας, το ΓεΣΥ. Σήμερα, χρειάζεται να τοποθετούμαστε με μεγαλύτερη καθαρότητα, πείθοντας και τους πιο καχύποπτους για τις δικές μας προθέσεις. Σε κάθε «πονηρή» πρόταση νόμου, σε κάθε πρόθεση που έχει ως στόχο να αλλάξει, από την πίσω πόρτα τη φιλοσοφία του Γενικού Συστήματος Υγείας.
Ο κ. Δημήτρης Δημητρίου είναι Βουλευτής Λευκωσίας ΔΗΣΥ. Πρόεδρος Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Θεσμών. twitter: @dmdemetriou
