«Για μας το Κυπριακό δεν είναι επικοινωνιακό παιχνίδι, ούτε παιχνίδι επίρριψης ευθυνών» δήλωσε την περασμένη Τετάρτη ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης από στρατόπεδο της ΕΛΔΥΚ, όπου πήγε για να ευχηθεί για την Ανάσταση. Όντως, το Κυπριακό δεν προσφέρεται για επικοινωνιακά παιχνίδια, σε αυτό συμφωνούμε με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Προσωπικά όμως πιστεύω πως το ύψος του πήχη για την εμπλοκή της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην προσπάθεια επανέναρξης του διαλόγου και επίλυσης του Κυπριακού μπήκε πολύ πιο ψηλά απ’ όσο χρειαζόταν, τόσο που να παρεξηγείται και για επικοινωνιακό παιχνίδι. Υπάρχουν κάποιες σταθερές σε ό,τι αφορά το Κυπριακό που χρειάζεται να τις θυμόμαστε. Η πρώτη και βασικότερη είναι πως η διαδικασία επίλυσής του γίνεται υπό την αιγίδα του ΟΗΕ. Και αυτό κανείς δεν πρέπει να θέλει να το αλλάξει, ούτε να αφήνει να νοηθεί πως ένας άλλος θεσμός, η Ευρωπαϊκή Ένωση στην προκειμένη, ίσως να πρέπει να πάρει τα ηνία της διαδικασίας. Η ίδια η Ε.Ε. υπογραμμίζει πως η διαδικασία είναι υπό των Ηνωμένων Εθνών. Η φράση-αναφορά για ενεργότερη εμπλοκή της Ε.Ε. επίσης θα πρέπει, αν δεν λέγεται για εσωτερική κατανάλωση, να αναλυθεί και να επεξηγηθεί. Η Ευρωπαϊκή Ένωση ήταν παρούσα, στο υψηλότερο επίπεδο με τον Πρόεδρο της Ευρωπαϊκή Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ στη Γενεύη τον Γενάρη του 2017 και σε πολύ υψηλό επίπεδο με τη Φεντερίκα Μογκερίνι, αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και Ύπατη Εκπρόσωπο για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας στο Κραν Μοντανά το καλοκαίρι του ίδιου χρόνου. Πώς κατανοούν και πώς εξηγούν την ενεργότερη εμπλοκή; Πώς το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, γιατί εκεί παραπέμπεται, σκέφτονται να το ενθαρρύνουν να λειτουργήσει προς αυτήν την κατεύθυνση;
Προφανώς και η ένταξη της Κύπρου στην Ενωμένη Ευρώπη έχει πολλαπλά οφέλη για τη χώρα μας. Άλλωστε ως Δημοκρατικός Συναγερμός και πρωτοστατήσαμε και πετύχαμε την ένταξη. Στη συζήτηση για επίλυση του Κυπριακού άλλωστε, από το 2004 και μετά, έχουν ενταχθεί και συνυπολογιστεί παράμετροι που αφορούν τη συνθήκη πως μιλάμε για λύση ομοσπονδίας σε ένα κράτος πλήρες μέλος της ένωσης. Παράμετροι όπως οι τέσσερις βασικές ελευθερίες, η αναφορά από τα χείλη του Αντόνιο Γκουτέρες πως η συνθήκη εγγυήσεως είναι αναχρονισμός σε ένα κράτος-μέλος της Ε.Ε. Η συζήτηση σήμερα, με τον τρόπο που γίνεται που θυμίζει, ίσως καθ’ υπερβολή, την «πολιτική φρενίτιδα» που είχε καταπιάσει μερίδα των πολιτικών αμέσως μετά την ένταξη το 2004, για «Ευρωπαϊκή Λύση» του Κυπριακού. Τότε, αναμένετο με μεγαλύτερη ένταση προφανώς απ’ ότι σήμερα, πως θα έρθει η Ε.Ε. και ούτε λίγο ούτε πολύ θα επέβαλλε τη λύση, την Ευρωπαϊκή Λύση.
Χρειάζεται ψυχραιμία για να αναλύσουμε τη σημερινή κατάσταση πραγμάτων. Σε ένα επίπεδο ελληνοτουρκικών μα και ευρωτουρκικών σχέσεων. Σήμερα, παραμονές των εκλογών σε Ελλάδα και Τουρκία, βλέπουμε ένα κλίμα θετικότερο αυτού που προϋπήρχε πριν από μερικούς μήνες. Μακάρι να συνεχιστεί και μετά τις εκλογές, και η θετική ατζέντα να είναι αυτή που θα επικρατήσει. Σε ό,τι αφορά στα Ευρωτουρκικά, όποιες και αν είναι οι προτεραιότητες μετά τις εκλογές, μετά τον Ιούνιο, για να είναι το Κυπριακό στην ατζέντα χρειάζεται να συντρέχουν και μερικές παράμετροι. Μία από αυτές να δημιουργηθεί ένα μομέντουμ θετικής ατζέντας, που θα ενισχύσει την προσπάθεια που θα ξεκινήσει από τα Ηνωμένα Έθνη.
Σε αυτόν τον χρονικό ορίζοντα, από σήμερα μέχρι το τέλος των εκλογικών διαδικασιών σε Ελλάδα και Τουρκία, πιστεύω πως το σοφότερο που έχει να κάνει η δική μας πλευρά, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης, είναι να ξεκαθαρίσει πού στέκει με τη διαδικασία. Αν δηλαδή αποδέχεται το πλαίσιο Γκουτέρες ως έχει ή όχι. Σήμερα επικρατεί μια σύγχυση. Προεκλογικά έλεγε πως μερικά σημεία του πλαισίου πρέπει να αλλάξουν, μετεκλογικά αφήνει να νοηθεί, χωρίς να το ξεκαθαρίζει, πως θέλει να συνεχίσουν οι διαπραγματεύσεις από εκεί που έμειναν στο Κραν Μοντανά. Και αυτό χρειάζεται να γίνει, το ξεκαθάρισμα δηλαδή, όχι για εσωτερική κατανάλωση, αλλά για να κατανοήσουν στα Ηνωμένα Έθνη πού «στεκόμαστε» σήμερα.
Η επικρότηση της πρότασης για ενεργότερη εμπλοκή της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο Κυπριακό, δε σημαίνει και ευρωλαγνεία. Ούτε από την άλλη, η κριτική στην πρόταση θα πρέπει να συνεπάγεται και με ευρωσκεπτικισμό. Επειδή συζητάμε για το σημαντικότερο ζήτημα της πατρίδας μας, χρειάζεται, στη δική μου αντίληψη, να βάζουμε τον πήχη στο σωστό σημείο. Ούτε χαμηλότερα, και σίγουρα όχι ψηλότερα. Και σήμερα, ειδικότερα σήμερα, εμείς στον Δημοκρατικό Συναγερμό οφείλουμε να είμαστε ρεαλιστές και πραγματιστές. Ξέρουμε, πως τα κόμματα που στηρίζουν τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη θα είναι –ταπεινά θα το πω– πιο δύσπιστα, πιο καχύποπτα σε μια ενδεχόμενη νέα πρωτοβουλία. Και ξέρουμε πως σε αυτό το ενδεχόμενο εμείς θα είμαστε αυτοί που θα ενθαρρύνουμε τον Πρόεδρο να προχωρήσει. Μέχρι τότε, χρειάζεται να βάζουμε τα δεδομένα στα σωστά σημεία και στις σωστές διαστάσεις. Αυτός είναι και ο ρόλος μας.
Βουλευτής Λευκωσίας ΔΗΣΥ | Πρόεδρος Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Θεσμών | twitter: @dmdemetriou
