Η επιμονή της Τουρκίας και του κ. Τατάρ σε λύση δύο κρατών, με το περίβλημα της κυριαρχικής ισότητας, συνιστά σήμερα το μεγαλύτερο εμπόδιο στην προσπάθεια για επανέναρξη του ουσιαστικού διαλόγου, και καθηλώνει την προοπτική για συνολική, δίκαιη και λειτουργική λύση του Κυπριακού. Αναντίρρητα, η επίμονη απόρριψη της συμφωνημένης βάσης λύσης αποτελεί και τη μεγαλύτερη πρόκληση που καλείται να αντιμετωπίσει η προσωπική απεσταλμένη του γενικού γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών.
Οι διαπιστώσεις, όμως, ακόμη και αν είναι κοινά παραδεκτές, δεν παρέχουν καμιά ουσιαστική διέξοδο απέναντι στην επικίνδυνη πραγματικότητα που διαμορφώνεται επί του εδάφους. Γιατί μπροστά στο ενδεχόμενο ενός νέου αδιεξόδου στη διερευνητική προσπάθεια που βρίσκεται σε εξέλιξη, θα κληθούμε να αντιμετωπίσουμε την εμβάθυνση των διχοτομικών τετελεσμένων και την εξάντληση κάθε ρεαλιστικής προοπτικής για απελευθέρωση και επανένωση της Κύπρου. Όχι γιατί υιοθετείται το θεώρημα της «τελευταίας ευκαιρίας», αλλά γιατί ο χρόνος απομακρύνει την προοπτική μιας συνολικής λύσης με τα χαρακτηριστικά που δικαίως της αποδίδουμε και διεκδικούμε. Οι έκνομες μεταβολές που συντελούνται στα κατεχόμενα εδάφη μας, και θα επηρεάσουν καθοριστικά το περιουσιακό, το εδαφικό και το θέμα των εποίκων, συνιστούν ίσως την πιο πρόδηλη επιβεβαίωση των ανησυχιών μας.
Στο διά ταύτα λοιπόν, η δημιουργική επιλογή κινήσεων και ανάληψη πρωτοβουλιών που να δύνανται να επηρεάσουν αποτελεσματικά τη μέχρι στιγμής άτεγκτη στάση της τουρκικής πλευράς, χωρίς να ξεπερνούν κόκκινες γραμμές, αποτελεί μονόδρομο για τον κ. Χριστοδουλίδη. Καθώς και το μοναδικό εργαλείο αντιμετώπισης απαράδεκτων ιδεών που εξυφαίνονται για το πώς θα μπορούσε να μοιραστεί η απόσταση ανάμεσα στην ομοσπονδία και το «ισότιμο διεθνές καθεστώς» που επιδιώκει η τουρκική πλευρά ως «προϋπόθεση» για να επανεκκινήσει ο απευθείας διάλογος.
Η ανετοιμότητα του προέδρου της Δημοκρατίας να διαμορφώσει και να προτάξει άμεσα μια συνολική θετική ατζέντα, αναμένοντας πρώτα να μετακινηθεί η Τουρκία, δυστυχώς δεν απαντά πειστικά σε τέτοιες προσεγγίσεις. Και δεν απελευθερώνει εκείνες τις δυναμικές που μπορούν υπό προϋποθέσεις να βάλουν το Κυπριακό σε τροχιά προοπτικής για ουσιαστικές διαπραγματεύσεις και θετική κατάληξη. Ενώ αντίθετα, τα σωστά αντανακλαστικά, η πρωτοβουλία των κινήσεων, οι ρεαλιστικές προσεγγίσεις και η συνεπής υπεράσπιση του κεκτημένου των διαπραγματεύσεων που συνεχίζουν να μην αντανακλώνται στις δημόσιες τοποθετήσεις του, είναι εκείνα τα στοιχεία που μπορούν να αναδιαμορφώσουν το σκηνικό και να σπρώξουν στη δημιουργία της προοπτικής που αναζητούμε.
Αυτό επιβεβαιώνει τουλάχιστον η θετική πρόσληψη των προτάσεων του ΑΚΕΛ από μια σειρά συνομιλητών μας, στην Κύπρο αλλά και διεθνώς. Εισηγήσεων που κινούνται στις ράγες μιας θετικής ατζέντας που δεν περιορίζεται μονοσήμαντα στα Ευρωτουρκικά και απευθύνεται άμεσα τόσο στην τουρκοκυπριακή κοινότητα όσο και στην Τουρκία, χωρίς να ξεπερνά κόκκινες γραμμές της ελληνοκυπριακής πλευράς. Η οποία επαναβεβαιώνει ως μοναδική επιλογή τη λύση ΔΔΟ με πολιτική ισότητα, όπως αυτή περιγράφεται στα σχετικά ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών. Υιοθετεί ξεκάθαρα και χωρίς προσκόμματα το πλαίσιο Γκουτέρες και το σύνολο των συγκλίσεων που είχαν επιτευχθεί μέχρι το τέλος της Διάσκεψης του 2017, περιλαμβανομένων των συγκλίσεων επί του περιεχομένου της πολιτικής ισότητας και της αποτελεσματικής συμμετοχής. Επαναφέρει την αξιοποίηση της ενέργειας και επενδύει στη δημιουργία κλίματος εμπιστοσύνης ανάμεσα στις δύο κοινότητες.
Πολύ συχνά έχουμε επαναλάβει ότι η κλεψύδρα αδειάζει επικίνδυνα. Τα μηνύματα που λαμβάνουμε, το επιβεβαιώνουν δυστυχώς καθημερινά. Και αυτό ακριβώς αναδείξαμε στη συζήτησή μας με την κα Ολγκίν. Μέσα από παραδείγματα και τις προτάσεις του ΑΚΕΛ που εξηγήσαμε, αναλαμβάνοντας το μερίδιο της ευθύνης που μας αναλογεί για να σπρώξουμε τη διαδικασία, με περιεκτικές ιδέες, για να δώσουμε προοπτική. Δεν υπάρχει χρόνος για ανερμάτιστες συζητήσεις. Υπάρχει μόνο μία επιλογή, και ο πρόεδρος της Δημοκρατίας τη γνωρίζει, να δοκιμαστεί εμπράκτως η τουρκική πλευρά.
Η κα Σταύρη Καλοψιδιώτου είναι υποψήφια ευρωβουλευτής, νομικός-διεθνολόγος, μέλος Κ.Ε. ΑΚΕΛ.
