Του Νίκου Κωνσταντάρα
Η παραίτηση του Μπόρις Τζόνσον από την ηγεσία του Συντηρητικού Κόμματος, όπως οι καταιγιστικές αποκαλύψεις για τον ρόλο που έπαιξε ο Ντόναλντ Τραμπ στην εξέγερση της 6ης Ιανουαρίου του 2021, είναι δραματική εκδήλωση της ιδιαιτερότητας της δημοκρατίας να διορθώνει τα λάθη της. Και οι δύο άνδρες αντιμετωπίζουν τις συνέπειες ανάρμοστης προσωπικής συμπεριφοράς, τη στιγμή που οι πολιτικές τους επικρατούν. Ο Τζόνσον συνέβαλε καθοριστικά στο αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος που οδήγησε στο Brexit, εξελέγη αρχηγός του Συντηρητικού Κόμματος, κέρδισε εθνικές εκλογές με πλειοψηφία 80 εδρών και διαχειρίστηκε την έξοδο από την Ε.Ε. Ο Τραμπ, δε, μπορεί να είναι «υπερήφανος» ότι δικαστές που διόρισε στο Ανώτατο Δικαστήριο συμβάλλουν στην οπισθοδρόμηση ανθρωπίνων δικαιωμάτων, στην επιδείνωση της κλιματικής κρίσης, στην ανεμπόδιστη σφαγή αθώων από βαριά οπλισμένους διαταραγμένους, όπως ήθελαν πολλοί ψηφοφόροι του.
Ενώ οι ίδιοι ελέγχονται σήμερα, ουδείς μπορεί να ισχυριστεί ότι οι καριέρες των Τζόνσον και Τραμπ τελείωσαν οριστικώς. Ο πρώτος επιδιώκει την παραμονή του στην πρωθυπουργία έως ότου εκλεγεί ο αντικαταστάτης του στο κόμμα, με την ελπίδα ότι οι εξελίξεις θα του προσφέρουν κάποια διέξοδο. Ο Τραμπ ασκεί μεγάλη επιρροή στο Ρεπουμπλικανικό Κόμμα και σε σημαντική μερίδα των ψηφοφόρων, επιτρέποντάς του να ονειρεύεται δεύτερη θητεία. Και στις δύο περιπτώσεις, μέλη του ίδιου του κόμματός τους στράφηκαν εναντίον τους: οι μεν επειδή τα ψέματα και η κακοδιοίκηση του Τζόνσον εκθέτουν το κόμμα, απειλώντας το με εκλογική συντριβή, οι δε επειδή θεωρούν τον Τραμπ απειλή για τη δημοκρατία, παρά τον κίνδυνο αυτή η στάση να οδηγήσει στον πολιτικό αφανισμό των ιδίων.
Οι εξελίξεις στη Βρετανία και τις ΗΠΑ είναι μέρος της δημοκρατικής διαδικασίας, όπου ευθύνη των πολιτικών είναι η προστασία των θεσμών, η λογοδοσία προς τους πολίτες και η επιδίωξη της ευημερίας του μεγαλύτερου αριθμού πολιτών, συνάμα με την προστασία κάθε μειονότητας. Οπως σχολίασε ο Βρετανός πρώην πρωθυπουργός Τζον Μέιτζορ, ζητώντας την άμεση απομάκρυνση του Τζόνσον από την Ντάουνινγκ Στριτ 10, «το συμφέρον της χώρας προέχει όλων των άλλων». Η υπεύθυνη στάση μπορεί να αποδειχθεί επιζήμια για αυτούς που την εκφράζουν. Ομως, θωρακίζει τη δημοκρατία προς όφελος των πολλών, ενώ στις δικτατορίες οι ηγεσίες θωρακίζονται εις βάρος των πολιτών.