Του Λάρκου Λάρκου
Με συνεντεύξεις, ομιλίες και γενικολογίες, επιχειρεί να κρύψει το πιο σημαντικό. Ότι τίποτε δεν αλλάζει με διακηρύξεις, ότι χρειάζεται η πολιτική του συγκεκριμένου για να υπάρχουν πιθανότητες να ξεκολλήσει η διαδικασία από τον πάτο. Ν. Χριστοδουλίδης 20/7: «Η ε/κ πλευρά είναι πανέτοιμη να εμπλακεί σε ουσιαστικές διαπραγματεύσεις, για την επίτευξη μιας βιώσιμης και λειτουργικής λύσης». Κανένας διεθνής παίκτης δεν ενδιαφέρεται για γενικολογίες. Επανάληψη πάνω σε ποια βάση; Ο Ν. Χριστοδουλίδης έχει την ευθύνη να πει ποια είναι η βάση για να αρχίσει/ολοκληρωθεί ένας σύντομος κύκλος από διαπραγματεύσεις –ξέρει, βέβαια, ποια είναι.
Ειδικότερα, χρειάζεται:
1) Να στείλει «ξεκάθαρο» μήνυμα στον γ.γ. ότι αποδέχεται το πλαίσιο Γκουτέρες όπως καταγράφηκε στις 30/6/17. O γ.γ. γράφει ότι «τα μέρη έφτασαν κοντά στο να καταλήξουν σε στρατηγική κατανόηση σε όλα τα βασικά στοιχεία μιας συνολικής διευθέτησης» (29/9/17).
2) Ότι δεν προτίθεται να αμφισβητήσει το κεκτημένο του, όπως έκανε μιλώντας στον δημοσιογράφο Μ. Αλκάν στο κανάλι Genç tv. Στη συνέντευξη δήλωσε «ότι υπάρχουν σημεία που συμφωνεί και σημεία που θα ήθελε να συζητήσει για το πλαίσιο Γκουτέρες» και «απέφυγε να πει αν αποδέχεται την εκ περιτροπής προεδρία». Για το προεδρικό σύστημα δήλωσε «ότι θα πρέπει να διευκρινιστεί εάν θα είναι τελετουργικό (ceremonial) ή θα έχουν ουσιαστικό ρόλο, εάν θα έχουμε πρωθυπουργό, ή όχι» (OmegaLive, 16/09/23). Το να αλλάζουμε διαρκώς θέσεις στα γκολπόστ, συνιστά την πιο πρακτική συνταγή για να μείνουμε στον πάτο.
Η διπλή δέσμευση Χριστοδουλίδη μπορεί να βοηθήσει τον γ.γ. να σκεφθεί Πενταμερή τον Σεπτέμβριο. Αν όμως οι καθημερινές του διακηρύξεις συνδέονται με την σκέψη ότι «ο Τατάρ είναι αυτός», άρα εκ του ασφαλώς «διακηρύττω», τότε η ε/κ ηγεσία θα βρεθεί προ εκπλήξεων, γιατί σε αυτούς που θα πάρουν τις οριστικές αποφάσεις δεν περιλαμβάνεται ο Τατάρ.
Ο Ν. Χριστοδουλίδης δήλωσε και τα εξής: «Στα 50 χρόνια από το 1974, η Τουρκία και η εκάστοτε ελεγχόμενη και καθοδηγούμενη από την Άγκυρα ηγεσία των Τ/κ, δεν επέδειξαν, δυστυχώς, την ετοιμότητα για έναν έντιμο συμβιβασμό που θα οδηγούσε στην επίτευξη της πολυπόθητης λύσης».
Άρα, Ντενκτάς και Ακιντζί στο ίδιο καλάθι. Ωστόσο, ο πρώτος πίστευε στη διαίρεση, έτρεφε και τρεφόταν από αυτήν. Αντίθετα, ο δεύτερος έκανε τις αναγκαίες κινήσεις για να φτάσουμε σε λύση. Θυμίζω, πρώτο, «Χάρτης Ακιντζί» για το εδαφικό, δεύτερο, πλήρης στήριξη στον απεσταλμένο της Ε.Ε. στις συνομιλίες (Βαν Νούφελ), τρίτο, πρόταση σε Αναστασιάδη να γίνει το πλαίσιο Γκουτέρες «στρατηγική συμφωνία για τη λύση» κ.ά. Ο Ν. Χριστοδουλίδης εσκεμμένα παραγνωρίζει τον πλουραλισμό στην τ/κ κοινότητα. Η πολιτική τού τύπου «τι Ντενκτάς, τι Ακιντζί», δείχνει ότι δεν είναι σε θέση να εμβαθύνει σε πρόσωπα, συγκυρίες, αποχρώσεις, κοινωνικές διεργασίες.
Επιλογικά ο Ν. Χριστοδουλίδης ανέφερε και τα εξής: «Κύρια έγνοια και προτεραιότητά μου είναι ο τερματισμός της κατοχής, η απελευθέρωση και η επανένωση της πατρίδας μας».
Παρά τις επικολυρικές εξάρσεις, η προσωπική απεσταλμένη του γ.γ. των Η.Ε. στο Κυπριακό Μ. Α. Ολγκίν, θεωρεί τον Ν. Χριστοδουλίδη μέρος του προβλήματος – όπως, βεβαίως, και τον Τατάρ. Προφανώς η απεσταλμένη κατενόησε εγκαίρως την ε/κ τεχνική («εγώ κάνω δηλώσεις, πηγαίνετε στην άλλη πλευρά»). Γι’ αυτό με την επιστολή της προς Κυπρίους, σημειώνει: «Οι ηγέτες πρέπει να επιδείξουν βούληση και αποφασιστικότητα για πραγματική πρόοδο. Ζητώ από όλους τους Κύπριους να ενθαρρύνουν και να πιέσουν τους ηγέτες τους να εργαστούν για ένα καλύτερο και ασφαλές μέλλον» (7/7).
Ο πολιτικός κρίνεται από τα έργα του, όχι από ομιλίες σε εγκαίνια ή τελετές, κρίνεται από τη δυνατότητά του να συνεκτιμά τη σχέση κόστους-οφέλους, την ικανότητά του να υπολογίζει τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις από τη μια ή την άλλη εξέλιξη, κρίνεται από το αν έχει το θάρρος να αναλαμβάνει τις ευθύνες του. Η επίλυση δεν προκύπτει μόνο γιατί θέλουμε, ή μόνο γιατί απαγγέλλουμε.
Το συναισθηματικό υλικό είναι αναγκαίο, οι ευαισθησίες του λαού μας ακέραιες – αλλά από μόνες τους δεν επιλύουν προβλήματα. Η Κύπρος δεν κατάφερε να συναντήσει ηγέτες με σθένος και ακεραιότητα. Αντίθετα, έτυχε να διαχειριστούν τις τύχες ολόκληρης της Κύπρου άτομα με άλλες προτεραιότητες: την καριέρα, το πολιτικό κεφάλαιο που προστάτευαν μπας και υποστεί φθορά, άτομα που δεν ήθελαν να αναλάβουν ευθύνες, άτομα κατώτερα των περιστάσεων. Η επίλυση, ωστόσο, απαιτεί άλλα: αποφάσεις κορυφής από πολιτικό ηγέτη σε Συνόδους σαν και αυτές που είχαμε στο Μον Πελεράν και στο Κραν Μοντάνα, Συνόδους Κορυφής με τη σφραγίδα Η.Ε.-Ε.Ε.
