Του Λάρκου Λάρκου
O Πρόεδρος της Δημοκρατίας, σχολιάζοντας τις εκλογές στην Τουρκία (14/5), ανέφερε πως «όσον αφορά τη γενικότερη προσέγγιση της Τουρκίας στο Κυπριακό δεν αναμένω ουσιαστική αλλαγή σε περίπτωση που κερδίσει ο ηγέτης της αντιπολίτευσης». Οι Κεμαλιστές έλεγαν: το Κυπριακό λύθηκε το 1974. Το 2002, το ΚΑΔ με Ερντογάν -Γκιουλ άλλαξε πολιτική. Στήριξε τις μαζικές διαδηλώσεις των Τ/κ (2003). Στήριξε σχέδιο λύσης του ΟΗΕ για το Κυπριακό (2004). Πέταξε τον Ντενκτάς στον γκρεμό (2005). Πήρε εισιτήριο για να αρχίσει η Τουρκία ενταξιακές με τη θετική ψήφο της Κύπρου (2005). Τότε γιατί λέμε παραμύθια μεταξύ μας ότι η Τουρκία δεν μετακινείται; Πρώτον, για να κρύψουμε τις αδυναμίες μας να δούμε τα δεδομένα, όπως εξελίσσονται στην ώρα τους και δεύτερο, για να κρύψουμε την πολιτική μας με την κωδική ονομασία «άλλα λέμε, άλλα εννοούμε».
Το ΚΑΔ με Ερντογάν - Τσαβούσογλου μετά το ναυάγιο στο Κραν Μοντάνα άλλαξε πολιτική, 2017. Στήριξε τον Τατάρ με ό,τι αυτό σημαίνει –Κυπριακό, δύο κράτη, θαλάσσιες ζώνες/Σουπιά, γεωπολιτική κόντρα με Ισραήλ. Αλλά είναι το ίδιο ΚΑΔ τον οποίο το 2010 στήριξε τον αριστερό Ταλάτ σε βάρος του δεξιού Έρογλου. Έστειλε δημάρχους από την Τουρκία στην Καρπασία, οι οποίοι εργάστηκαν υπέρ Ταλάτ και ΡΤΚ. Επίσης, την ίδια περίοδο εργάστηκε για να φθαρεί ο Έρογλου. Δημοσιεύματα στην Τουρκία τον ενέπλεξαν με την οργάνωση «Εργκένεκον». Αλλά η εφάπαξ «συμμαχία» ΚΑΔ - Ταλάτ απέτυχε. Νίκησε ο Έρογλου (2010-2015).
Η εντύπωση πως η Τουρκία είναι μία και απαράλλαχτη είναι ψευδής, καλλιεργείται ως συνεκτικό άλλοθι για την ε/κ απραξία. Παρά την εξάχρονη στασιμότητα, παρά την κατοχή, η Τουρκία δεν θεωρείται η κύρια αιτία της κατάρρευσης της διαδικασίας επίλυσης. Μπορούμε μεταξύ μας να συνεχίσουμε να κοροϊδευόμαστε, αλλά μια ανάγνωση των Εκθέσεων του γ.γ. του ΟΗΕ, από το 2017 μέχρι σήμερα, μιλάει από μόνη της. Ο ΠτΔ είπε επίσης πως «η προοπτική ενίσχυσης των σχέσεων της Ε.Ε. με την Τουρκία μπορεί να ξεκλειδώσει την προοπτική για επανέναρξη των συνομιλιών». Εν μέρει έχει βάση αυτό το σημείο, αλλά, είναι η Κύπρος με Παπαδόπουλο - Λιλλήκα και η Γαλλία με τον Σαρκοζί που μπλόκαραν την ευρωτουρκική σχέση το 2006! Ό,τι κάνεις στην πολιτική που δεν έχει μία λογική κατεύθυνση, κάποια στιγμή το βρίσκεις μπροστά σου. Στο λάθος μπλόκο, η Τουρκία απάντησε με άλλο λάθος με στροφή στα ανατολικά της (Νταβούτογλου, Μόρσι, Άσσαντ κ.λπ.). Έτσι τώρα η αναφορά του ΠτΔ για «ξεκλείδωμα», παραμένει εξαιρετικά πολύπλοκη. Άλλη εποχή, άλλα δεδομένα –ούτε βάση για συνομιλίες για το Κυπριακό, ούτε βάση πάνω στην οποία να στέκουν οι ευρωτουρκικές σχέσεις...
Η συνέχεια ακόμα πιο πολύπλοκη. Ο ΠτΔ συναντά τον ειδικό αντιπρόσωπο του γ.γ. των Η.Ε. στη νήσο Κ. Στιούαρτ χθες: «Είμαστε ήδη στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και καλούμε και τους Τ/κ συμπατριώτες μας και την Τουρκία να επανέλθουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων για μια βιώσιμη λύση του Κυπριακού στη βάση της ΔΔΟ». Αφού τα κάνουμε όλα τόσο καλά, γιατί δεν προχωρεί τίποτε στο Κυπριακό; Ο ΟΗΕ δεν έχει κάνει καμιά κίνηση, ο γ.γ. δεν δέχθηκε να συναντήσει τον ΠτΔ στις Βρυξέλλες, ενώ η Ε.Ε. σιωπά, αναμένοντας κάποιο σήμα από τον ΟΗΕ. Αν ψάξουμε το «γιατί», βρίσκουμε το «διότι», καθώς ΟΗΕ και Ε.Ε. γνωρίζουν ότι ο Ν. Αναστασιάδης αποχώρησε από τις συνομιλίες το 2017 και τις διέλυσε την τριετία 2017-20. Δίπλα του, σε πλήρη συνεργασία μαζί του, ήταν οι δύο στενότεροι συνεργάτες του. Ο ένας εξ αυτών σήμερα είναι ΠτΔ. ΟΗΕ και Ε.Ε. γνωρίζουν ότι ο νυν ΠτΔ δεν ήρθε ως αλεξιπτωτιστής στη νήσο το 2023, γνωρίζουν ότι κουβαλά μαζί του όλη τη χαοτική κληρονομιά Αναστασιάδη.
Όμως, το να παριστάνει ότι δεν τρέχει τίποτε, και, έτσι απλά: «είμαι έτοιμος στο τραπέζι για συνομιλίες», απλώς περιπλέκει τις δυσκολίες ακόμα παραπάνω. Στην κυριακάτικη «Καθημερινή» η Μ. Οικονομίδου ρώτησε τον ΥΠΕΞ Κ. Κόμπο (Κ.Κ.): «Υιοθετούμε πλήρως τα 6 Σημεία του Πλαίσιο Γκουτέρες; Απάντηση Κ.Κ.: «Είναι το σημείο εκκίνησης της διαπραγμάτευσης». Ο γ.γ. του ΟΗΕ «σχολιάζει» Κ. Κόμπο: «Διαπραγματεύσεις, ουσιαστικές, προσανατολισμένες στα αποτελέσματα που οδηγούν σε μια διευθέτηση. Η επίδειξη πολιτικής βούλησης και ευελιξίας παραμένει ύψιστης σημασίας». (Πηγή: Έκθεση Καλών Υπηρεσιών του γ.γ., 6.7.2022). Για όσους θεωρούν ότι με διάφορες τεχνικές μπορούν να αποφύγουν την ουσία, ιδού η πιο σημαντική αναφορά του Α. Γκουτέρες: «Ο λαός της Κύπρου αξίζει να γνωρίζει ότι αυτή τη φορά τα πράγματα είναι διαφορετικά» (2019). Αν γνωρίζεις τι πραγματικά επιδιώκεις, λες με τον πιο επίσημο τρόπο με επιστολή σου στον γ.γ. ότι αποδέχεσαι το Πλαίσιό του της 30ής Ιουνίου 2017. Μόνο έτσι θα ακούσουν (επιτέλους) την επίσημη θέση του ΠτΔ επί του (τελευταίου) σημαντικού Εγγράφου του γ.γ.
Όσο δεν γίνεται αυτό, τόσο πιο μεγάλη γίνεται η δυσπιστία απέναντι στις πραγματικές προθέσεις του (νέου) ΠτΔ. Αλλά οι κεντρικοί παίκτες θα ήταν πρόθυμοι να ακούσουν τον Κύπριο πρόεδρο να επιχειρηματολογεί: «Αξιοποιώ το Πλαίσιο του γ.γ. Α. Γκουτέρες, γιατί ικανοποιεί τις εύλογες ανησυχίες των δύο πλευρών. Εφόσον οριστικοποιηθεί συμφωνία πάνω στο Πλαίσιο Γκουτέρες, σημείο 1 (κατάργηση επεμβατικών δικαιωμάτων) και σημείο 2 (αποχώρηση τουρκικών στρατευμάτων), είμαι έτοιμος να αποδεχθώ στην ολότητά του το σημείο 6 του Πλαισίου του γ.γ. για την πολιτική ισότητα. Ταυτόχρονα, θα ενημερώσω την Ε.Ε. ότι είμαι πρόθυμος να άρω το veto που έχουν ασκήσει προκάτοχοί μου σε σχέση με τα 14 ενταξιακά κεφάλαια της Τουρκίας».
