Του Λάρκου Λάρκου
Γενική Συνέλευση των Η.Ε. Η διεθνής ατζέντα: Ουκρανικό, μεταφορά σιτηρών στην Αφρική, επισιτιστική κρίση, ενέργεια, κλιματική μεταβολή, Συρία, Κίνα-Ταϊβάν, μεταναστευτικό, μεσανατολικό κ.ά. Το Κυπριακό έχει αποσυρθεί από τη διεθνή ατζέντα από το 2017 και έκτοτε πέρασε στην κατηγορία της «παγωμένης εκκρεμότητας». Πόσοι ασχολούνται μαζί του; Καθηκόντως ο Στιούαρτ και ελάχιστες χώρες με πρέσβεις στη Λευκωσία που είναι μέρος της δουλειάς τους.
Παρά το γεγονός ότι όλα αυτά είναι πασιφανή, στον μικρό μας κύκλο όλα παίζουν αλλιώς. Διπλωματικές πηγές διακινούν ότι «ότι μετά τη συνάντηση του γ.γ. του ΟΗΕ με τον Τούρκο Πρόεδρο στη Νέα Υόρκη θα διαφανεί αν υπάρχουν προοπτικές να προχωρήσει το θέμα». Η συνάντηση τελικά δεν έγινε! Βέβαια έχει ειδική σημασία το ποια θέση θα πάρει η Τουρκία επί του θέματος, αλλά το ότι ο ΠτΔ με δημόσιες δηλώσεις του απορρίπτει 2 από τα 6 Σημεία του Πλαισίου Γκουτέρες (περιουσιακό, εκτελεστική εξουσία) προφανώς δεν μετρά, δεν έχει καμιά σημασία. Ή το ότι ο ΠτΔ στο Genc Tv μίλησε για αλλαγή της βάσης της συμφωνηθείσας ομοσπονδιακής δομής (όχι πρόεδρος/ αντιπρόεδρος, αλλά πρωθυπουργός κ.λπ.), προφανώς δεν μετρά, δεν έχει καμμιά σημασία. Το ότι από τον Ιούνιο ο ΠτΔ επαναλαμβάνει «μέτρα για τους Τ/κ» αλλά δεν τα ανακοινώνει. Ή το ότι η συμφωνία για την Πύλα, ενώ έχει κλείσει εδώ και εβδομάδες (την αποκάλυψε η εφημερίδα «Πολίτης») ο ίδιος αποτρέπει τη δημοσιοποίησή της, προφανώς δεν μετρά, δεν έχει καμμιά σημασία.
Οι ανακολουθίες, τα ήξεις, αφήξεις, η μη πειστική διαχείριση, δεν έχουν επιφέρει καμμιά πρόοδο. Όταν ο ΠτΔ παίρνει πράγματα πίσω, τι νομίζει ότι θα κάνει η τουρκική διπλωματία που μελετά κάθε «λεπτομέρεια» από τις κινήσεις της ε/κ ηγεσίας; Η επικοινωνιακή διαχείριση του Κυπριακού δεν μας παίρνει μπροστά. Εκτός και αν γίνεται για να αφομοιώνει η κοινή γνώμη την ανάδειξη της ε/κ «αθωότητας», ο Ε/κ ηγέτης τα κάνει όλα μια χαρά, άρα έχουμε από χέρι τον καλό και από χέρι τους άλλους! Έτσι, μιλούμε μεταξύ μας, επαινούμε ο ένας τον άλλο, ενώ η Κύπρος βουλιάζει ολοένα και πιο βαθιά στο βάλτο με τις θολές ατζέντες
Στις 20/9 στη Νέα Υόρκη, δύο θέματα, δύο αντίθετες εικόνες. Στη μία η καλή προετοιμασία, μικρά, θετικά βήματα-Αιγαίο. Στην άλλη, η κακή προετοιμασία, η σύγχυση στόχων, τα αρνητικά βήματα-Κυπριακό. Μητσοτάκης και Ερντογάν συμφώνησαν «Οδικό Χάρτη» όπως καθορίστηκε στις 5/9. Δεύτερη συνάντηση μετά το Βίλνιους, ενδιάμεσα συνομιλούν οι ΥΠΕΞ Γεραπετρίτης και Φιντάν. Ανοικτοί δίαυλοι επικοινωνίας, διατήρηση του καλού κλίματος. Τα επόμενα βήματα: 16/10, Πολιτικός διάλογος, Υφ. Εξωτερικών Αλ. Παπαδοπούλου – Μ. Ακτσαπάρ. 17/10, Οικονομία/ανάπτυξη Υφ. Εξωτερικών Κ. Φραγκογιάννης – Μ. Ακτσαπάρ. 7/12, Ανώτατο Πολιτικό Συμβούλιο, Θεσ/νίκη
Δηλώσεις: Κ. Μητσοτάκης: «Συμφωνήσαμε να εμβαθύνουμε στο θετικό κλίμα που έχει διαμορφωθεί ανάμεσα στις δύο χώρες». Τ. Ερντογάν: «Μακάρι η συνάντησή μας με τον Έλληνα πρωθυπουργό να είναι επωφελής για τη χώρα και την περιοχή μας» (πηγή, «Βήμα» 20/9).
Η Αθήνα κτίζει διαύλους επικοινωνίας με την Άγκυρα. Τα βήματα έχουν συνέχεια, το νέο σκηνικό κτίζεται πάνω σε δύο πόδια. Το κλασικό ερώτημα: η κότα ή το αβγό; Καθώς το κλίμα στις ε/τ σχέσεις βελτιώνεται, επηρεάζεται θετικά και η ατμόσφαιρα στο Κυπριακό; Ή όχι; Όχι κατ’ ανάγκην, αυτό μπορεί να συμβεί εφόσον και η Λευκωσία δώσει ώθηση σε πολιτικές που αποκολλούν το κάρο από τη λάσπη.
Η ομιλία Χριστοδουλίδη στη Γ.Σ. των Η.Ε. κτίστηκε με βάση την απήχησή της στο εσωτερικό ακροατήριο, όπως έκανε για 10 χρόνια και ο προηγούμενος πρόεδρος. Το κύριο σημείο της ομιλίας του: «Είμαι έτοιμος να διαπραγματευτώ με τόλμη και θάρρος για το Κυπριακό πρόβλημα, με καλή πίστη, πάντα εντός του συμφωνηθέντος πλαισίου του ΟΗΕ και με πλήρη σεβασμό των σχετικών ψηφισμάτων του Σ.Α. του ΟΗΕ που καλούν για ΔΔΟ με πολιτική ισότητα, όπως ορίζεται από τα σχετικά ψηφίσματα του Σ.Α. του ΟΗΕ».
Όμως, είναι ο ίδιος που με δηλώσεις του απέρριψε 2 από τα 6 Σημεία «του συμφωνηθέντος πλαισίου» του γ.γ. –περιουσιακό, δομή ομοσπονδίας. Δεν αρκεί «ο πλήρης σεβασμός» στα ψηφίσματα, μετρά μόνο τι λένε τα έργα. Η αναφορά του ΠτΔ είναι ιδιαιτέρως επιτυχής: «Είμαι έτοιμος να διαπραγματευτώ με τόλμη και θάρρος για το Κυπριακό πρόβλημα, με καλή πίστη». Μόνο που όταν όλα ήταν κλειδωμένα για τη συνολική επίλυση κάποιος με «κακή πίστη» σηκώθηκε και έφυγε δύο φορές από το τραπέζι των συνομιλιών με την πλήρη σιωπή/συμφωνία των στενών του συνεργατών!
Η λάθος ρητορική Ερντογάν (Γ.Σ. των Η.Ε.) σε σχέση με το Κυπριακό (αναγνώριση της «τδβκ») συνιστά τη συγκυριακή «απάντηση» της Άγκυρας σε σχέση με τις ευρωτουρκικές σχέσεις. Στο πρόσφατο ψήφισμα του Ευρωκοινοβουλίου απάντησε ο Τ. Ερντογάν πως «αν χρειαστεί θα βαδίσουμε χωριστά με την Ε.Ε.», 16/9. Η Επιτροπή συμφώνησε σε αναζωογόνηση της ευρωτουρκικής σχέσης, 10/7. Ήρθε το Ευρωκοινοβούλιο πριν από μία εβδομάδα και τα πήρε όλα πίσω λες και δεν έγινε τίποτε στο Βίλνιους. Μια στρατηγική με οφέλη για όλους: Η ευρωτουρκική σχέση στις ράγες με όλες τις αναγκαίες προϋποθέσεις (κυπριακό, Τ.Ε., κράτος δικαίου κ.λπ.). Μια αδιέξοδη πολιτική: να συμπεριφέρεσαι στην Τουρκία ως να είναι το... Λιχτενστάιν. Λοιπόν, όταν ψηφίζεις στο Ευρωκοινοβούλιο με τη σκέψη στους ψηφοφόρους σου στο Παλιομέτοχο, αυτό θα συμβεί κάποια στιγμή. Ο Ερντογάν μπλόκαρε πιθανές εξελίξεις, πιέζοντας τον αδύναμο κρίκο στην αλυσίδα (Κύπρος) και ζήτησε από Ούρσουλα (Επιτροπή) και Μισέλ (Συμβούλιο) να παίξουν όπως συμφωνήθηκε στο Βίλνιους!
