Του Λάρκου Λάρκου
Είναι ξεχωριστό κεφάλαιο το Κυπριακό από τη διαφθορά; Στις συζητήσεις για τις προεδρικές εκλογές της 5ης Φεβρουαρίου, εμφανίζονται ως δύο ξεχωριστά κεφάλαια. Είναι όμως έτσι; Η σύμπτωση του 2017 λέει σχεδόν τα πάντα. Ρεπορτάζ με τίτλο «Χρυσή χρονιά το 2017 για τα διαβατήρια» στον ιστότοπο stockwatch μάς ενημερώνει πως «όπως καταδεικνύουν τα στοιχεία, το 2017 ήταν το έτος με το μεγαλύτερο ενδιαφέρον για απόκτηση διαβατηρίου μέσω του σχεδίου επενδύσεων της κυβέρνησης, αφού οι συνολικές αιτήσεις που υποβλήθηκαν από τα διάφορα γραφεία, ανήλθαν στις 704».
Οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους: Η χρονιά της διάλυσης του διαπραγματευτικού τοπίου στο Κραν Μοντάνα από τον Αναστασιάδη «συνέπεσε» με την απογείωση των 704 διαβατηρίων! Η επόμενη κίνηση συνδυάζεται με τα προηγούμενα: Η επιλογή Αναστασιάδη να διορίσει δύο υπουργούς του στις θέσεις του γενικού εισαγγελέα και του βοηθού γενικού εισαγγελέα συνδέεται με τη γενικότερη επιδίωξη Αναστασιάδη να διορίσει «συμπαίκτες» του, ώστε στο τέλος της ημέρας καμιά δίωξη να μην ασκηθεί. Ποιος θα τεκμηριώσει κατηγορίες; Οι εκδώσαντες χρυσά διαβατήρια στο Υπουργικό Συμβούλιο;
Κυπριακό: Η Επιτροπή κίνησε διαδικασίες επί παραβάσει κατά της Κύπρου στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, μία για τα χρυσά διαβατήρια, μία για το μειωμένο ΦΠΑ. Επί μακρόν χρονικό διάστημα απέστελλε επιστολές και έκανε επαφές με στόχο να πείσει την κυβέρνηση να σταματήσει τη διαδικασία. Όπως η επιστολή του Επίτροπου Δικαιοσύνης Ν. Ρέιντερς (21-10-20) στον τότε ΥΠΕΞ Ν. Χριστοδουλίδη ότι «τα μέτρα (της Κύπρου) δεν συνάδουν με το Δίκαιο της Ένωσης, και ιδίως με το άρθρο 4 παράγραφος 3 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση και το άρθρο 20 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ε.Ε.». Μία τέτοια ηγεσία με αυτή τη συμπεριφορά μπορούσε να κερδίσει την ευρωπαϊκή αλληλεγγύη για το Κυπριακό; Όταν ηγέτης κράτους υπό κατοχή κατονομάζεται στα Pandora Papers, είναι σε θέση να κερδίσει αλληλεγγύη για τη χώρα του;
Κυπριακό-διαφθορά είναι «σιαμαία» μιας πολιτικής που διέλυσε τη βάση λύσης του Κυπριακού για να περάσει τα «χρυσά» άλλα. Άρα, ο διακοινοτικός διάλογος δεν ωφελούσε (τον εαυτό του), όμως, λέει πως για το ναυάγιο «φταίνε όλοι οι άλλοι». Αν η Ε.Ε. δεν κινούσε τις διαδικασίες, μέχρι τώρα αυτό θα ήταν η καθημερινή του απασχόληση –γι’ αυτό και στις συνομιλίες με Ακιντζί πήγαινε σταθερά απροετοίμαστος. Οι στενοί συνεργάτες Αναστασιάδη προφανώς δεν παρατήρησαν ότι όλοι οι παίκτες του Κυπριακού ένας-ένας εξαφανίστηκαν από τον χάρτη –Γκουτέρες, Γιούνκερ, Μπορέλ, Νούφελ, Αϊντε, Λουτ. Αν παρατηρούσαν, και αν είχαν τη στοιχειώδη αξιοπρέπεια να υποβάλουν, έστω μία παραίτηση, ίσως ν’ άλλαζαν τον ρου των πραγμάτων! Ο Αλέκος Μαρκίδης, μέλος της «μικρής» Διαπραγματευτικής Ομάδας, βλέποντας όλα τα πιο πάνω, πήρε το καπέλο του και αποχώρησε.
Μέσα σε αυτό το περιβάλλουν όσοι ευθύνονται για τα σημερινά τραγικά αδιέξοδα, καταφεύγουν στην ασάφεια και τις γενικολογίες. Όλοι μπορεί να διαβάσουν τις εν συντομία «Θέσεις και Πολιτικές» του υποψηφίου Ν. Χριστοδουλίδη, ένθετο στην εφημερίδα Καθημερινή την Κυριακή 8 Ιανουαρίου (σελ. 3, παρ. α΄): «Στοχεύουμε στην επανέναρξη των διαπραγματεύσεων για την επίλυση του Κυπριακού στη συμφωνημένη βάση λύσης, αναλαμβάνοντας μια μεγάλη διπλωματική προσπάθεια για τη διασύνδεση της επίλυσης του Κυπριακού, των ευρωτουρκικών σχέσεων και της τουρκικής επιθετικότητας, μέσα από τη λήψη πολιτικής απόφασης από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο για τον διορισμό μιας ισχυρής πολιτικής προσωπικότητας με συγκεκριμένους όρους εντολής προς αυτή την κατεύθυνση». Αδιευκρίνιστη παραμένει στο κείμενο «η συμφωνημένη βάση», ούτε καν τα ψηφίσματα του ΟΗΕ ή οι τυποποιημένες αναφορές σε ομόφωνες του Εθνικού Συμβουλίου κ.λπ.! Τόση επιτήδεια ασάφεια! Η αναφορά σε «ισχυρή προσωπικότητα» έχει τη δική της μικρή ιστορία. Ο τέως πρόεδρος της Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ ανακοίνωσε 3,2 δισ. ευρώ για τη λύση του Κυπριακού στη Γενεύη, 1/2017. Από το 2017 έως το 2022 θα μπορούσε ο Ν. Χριστοδουλίδης ως ΥΠΕΞ να ρωτήσει τον Γιούνκερ γιατί δεν ξαναπήγε ο ίδιος σε Συνόδους για την Κύπρο, έστειλε στις επόμενες, Μογκερίνι, Τίμμερμανς. Τι κάνει τον υποψήφιο Χριστοδουλίδη να πιστεύει ότι θα δεχθεί κάποια άλλη προσωπικότητα ρόλο εκεί που απέτυχε ο ίδιος ο Πρόεδρος της Επιτροπής με το κύρος και τα προγράμματα; Όταν ο ίδιος αποφεύγει να μιλήσει για τη «βάση των διαπραγματεύσεων, τότε δεν χρειάζεται ισχυρή προσωπικότητα, ίσως χρειάζεται ισχυρός ταχυδακτυλουργός ευρείας αποδοχής!
Στο ίδιο ένθετο, παρ. β΄, σημειώνεται η «αναβαθμισμένη, ενεργός συμμετοχή της χώρας μας μέσα στο πλαίσιο των τριμερών συνεργασιών, για μια εξωτερική πολιτική βασισμένη στη σωστή ανάλυση των γεωπολιτικών δεδομένων με γνώμονα τον διεκδικητικό ρεαλισμό». Ως ΥΠΕΞ είδαμε πώς εννοούσε τη «σωστή ανάλυση των γεωπολιτικών δεδομένων». Για παράδειγμα, διεκδίκησε κυρώσεις κατά Τουρκίας, ήταν βασικό του μοτίβο. Είναι οι κυρώσεις μέρος του «διεκδικητικού ρεαλισμού» του; Δεν γράφει κάτι. Αυτές οι «Τριμερείς» σε συνδυασμό με τη διάλυση του διαπραγματευτικού τοπίου, προκάλεσαν τον τερματισμό του EASTMED, με πρωτοβουλία ΗΠΑ για να φέρουν κοντά Ισραήλ και Τουρκία.
Οι γενικολογίες, οι ασάφειες, οι αποσιωπήσεις δεν είναι σε θέση να φέρουν κάποιο αποτέλεσμα. Κανένας διεθνής παίκτης δεν θα πάρει πρωτοβουλία, έλλειμμα αξιοπιστίας που συνοδεύει την ε/κ ηγεσία, συν οι θέσεις Τατάρ. Η παρατεταμένη στασιμότητα σημαίνει εμβάθυνση της σημερινής κατάστασης πραγμάτων. Είναι σημαντικό κάθε πολίτης να μελετήσει τι προτείνουν οι υποψήφιοι για να βγούμε από το τέλμα στο οποίο μερικοί από τους σημερινούς υποψήφιους μάς βύθισαν. Οι συζητήσεις ανάμεσά τους βοηθούν!