Χρόνο με το χρόνο η απόσταση που χωρίζει τους πολίτες από την πολιτική διευρύνεται σε πολύ μεγάλο βαθμό, μέχρι του σημείου μάλιστα ώστε ορισμένοι να υποστηρίζουν ότι πρόκειται για χάσμα το οποίο δύσκολα γεφυρώνεται. Το φαινόμενο δεν είναι κυπριακό και ασφαλώς καθόλου τυχαίο. Είναι το αποτέλεσμα μιας σειράς γεγονότων, τα οποία επιδρούν καταλυτικά στη συμπεριφορά των πολιτών.
Σαν αποτέλεσμα της οικονομικής κρίσης, τα μεσαία κοινωνικά στρώματα και ιδιαίτερα οι μισθοσυντήρητοι έχουν δεχθεί καίριο πλήγμα την τελευταία δεκαετία. Το ίδιο και οι μικροί επιχειρηματίες και οι αυτοτελώς εργαζόμενοι, δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι, που είδαν τους κόπους μιας ζωής να εξανεμίζονται. Η απομείωση των καταθέσεων ήταν μια ακραία μεταβολή στην οικονομική κατάσταση νοικοκυριών και επιχειρήσεων, η οποία δημιούργησε μια νέα τάξη πραγμάτων.
«Ο πραγματικός ηγέτης στρέφει τη ματιά του στις επόμενες γενιές, όχι στις επόμενες εκλογές».
Σ᾽ αυτές τις πολύ δύσκολες συνθήκες η πολιτική φάνηκε ανήμπορη να δώσει αποτελεσματικές λύσεις. Στα μάτια των πολιτών το πολιτικό προσωπικό περιορίστηκε σε διαχειριστικό ρόλο, αδυνατώντας να καταθέσει πειστικές προτάσεις για την επόμενη μέρα. Σταθερές δεκαετιών ταρακουνήθηκαν και ακόμη χειρότερα, τα φαινόμενα διαφθοράς που αποκαλύφθηκαν στη συνέχεια, έδωσαν τη χαριστική βολή.
Οι ανατροπές που προκάλεσε και η πανδημία είναι εξίσου έντονες. Η σχέση ανάμεσα στην κοινωνία και το πολιτικό σύστημα κλονίστηκε συθέμελα. Το μαρτυρούν οι μετρήσεις της κοινής γνώμης και το αποτυπώνει ανάγλυφα η εκλογική συμπεριφορά των πολιτών τα τελευταία χρόνια.
Η κοινωνία αλλάζει και μαζί της διαφοροποιούνται και οι προτεραιότητες των πολιτών, οι οποίοι μπορεί να μην συμμετέχουν ενεργά στο κομματικό γίγνεσθαι αλλά δεν παύουν να παρακολουθούν, ίσως με περισσότερη αυστηρότητα και πιο πολλές απαιτήσεις. Οι πολίτες έχουν σφαιρική ενημέρωση για ό,τι συμβαίνει στον κόσμο και μπορούν ευκολότερα να κρίνουν χωρίς να επηρεάζονται καθοριστικά από κομματικές παρεμβάσεις ή ιδεολογικές πεποιθήσεις.
Βρισκόμαστε, λοιπόν, μπροστά σε ένα εντελώς διαφορετικό κοινωνικό περιβάλλον, το οποίο δημιουργεί, έστω και προσωρινά την ανάγκη για έναν υπερβατικό τρόπο διακυβέρνησης, μακριά από απόλυτους, συχνά δογματικούς παραταξιακούς σχεδιασμούς.
Μπροστά σε αυτό το σκηνικό, η μεγάλη πρόκληση για τον νέο Πρόεδρο της Δημοκρατίας είναι να ακούσει τον παλμό των πολιτών, να αφουγκραστεί τις ανάγκες της κοινωνίας και να γίνει ο φορέας της αλλαγής που φέρνει η νέα εποχή. Να καταφέρει να δημιουργήσει τις γέφυρες ανάμεσα στην παραδοσιακή Κύπρο του χθες με τη σύγχρονη χώρα του αύριο. Να μπορέσει να συνθέσει προτάσεις, ιδέες και πολιτικές, αντλώντας οικονομικά και κοινωνικά εργαλεία από τα κυρίαρχα ιδεολογικά ρεύματα της εποχής. Για να το πετύχει αυτό θα πρέπει να εμπιστευθεί ανθρώπους, οι οποίοι να εκφράζουν την πλειοψηφία των πολιτικών χώρων, να χαίρουν της απαραίτητης εκτίμησης και να είναι επιτυχημένοι στον τομέα τους. Να είναι όντως οι άριστοι των αρίστων και να έχουν όραμα για τη χώρα, για τα παιδιά μας, για τις γενιές που θα έρθουν.
Δεν έχω αμφιβολία ότι πολλοί που θα διαβάσουν το κείμενο αυτό θα σπεύσουν να υποστηρίξουν ότι πολλά από όσα υποστηρίζω είναι πολύ καλά για να είναι αληθινά. Κι όμως, το παράδειγμα της Ιταλίας είναι η έμπρακτη απόδειξη του θετικού αποτυπώματος που μπορεί να αφήσει στη χώρα ένας ηγέτης με όραμα.
Μέσα σε λιγότερο από ένα χρόνο ο Μάριο Ντράγκι όχι μόνον ανέκοψε τη διολίσθηση της Ιταλίας προς την οικονομική καταστροφή και την κοινωνική αποσύνθεση αλλά κατάφερε να αποκαταστήσει τη σταθερότητα της χώρας και να δώσει ελπίδα και προοπτική στους πολίτες της. Η Ιταλία, από «μαύρο πρόβατο της ΕΕ» έγινε πρότυπο χώρας σε βαθμό που το έγκυρο περιοδικό Economist να την ανακηρύξει, ανάμεσα σε 200 τόσες χώρες του σύγχρονου κόσμου «Χώρα του 2021» (Country of the Year – The Economist December 18th 2021).
Ο 75χρονος πρώην πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, ηγείται μιας Κυβέρνησης Συλλογικής Ευθύνης και έχει πιστωθεί ευρέως με την επιτυχή μεταμόρφωση της χώρας μετά από χρόνια πολιτικής και οικονομικής αναταραχής. Η κυβέρνησή του αποτελείται από τεχνοκράτες και πολιτικούς, έχοντας τη στήριξη της πλειοψηφίας της Βουλής. Ο Ντράγκι είναι υπεύθυνος για τη διαχείριση του κολοσσιαίου ποσού των 200 δισεκατομμυρίων ευρώ για την Ιταλία από το Ταμείο Ανάκαμψης των 800 δισεκατομμυρίων ευρώ της ΕΕ. Είναι ο κατάλληλος άνθρωπος στην κατάλληλη θέση. Δεν κρατά μαγικό ραβδί, ούτε και έχει οποιοδήποτε μυστική συνταγή. Απλούστατα διαθέτει το πολυτιμότερο περιουσιακό στοιχείο που μπορεί να έχει ο κάθε άνθρωπος και ο κάθε οργανισμός: την αξιοπιστία.
Αυτό είναι το κλειδί της επιτυχίας ενός από τους πιο σημαντικούς πολιτικούς της εποχής μας, που ως πραγματικός ηγέτης που είναι, στρέφει τη ματιά του στις επόμενες γενιές και όχι στις επόμενες εκλογές.
Στην περίπτωση της Κύπρου η ανάγκη για Κυβέρνηση Συλλογικής Ευθύνης είναι ακόμη πιο επιβεβλημένη. Το επικίνδυνο αδιέξοδο στο Κυπριακό και άλλα μείζονα ζητήματα στο εσωτερικό, καθιστούν μονόδρομο τη συλλογικότητα και την αξιοποίηση των άξιων και ικανών, από όλους τους πολιτικούς χώρους και ιδιαίτερα από αυτούς που μάχονται εναντίον των φαινομένων παρακμής που κατέκλεισαν τη ζωή μας. Το οφείλουμε στη χώρα και τη νέα γενιά!
Ο κύριος Μάριος Ηλιάδης ήταν Πρώην Υπουργός
