Kathimerini.com.cy
Καλημέρα στη νέα εποχή που εισέρχεται η χώρα μας με τη δημιουργία υφυπουργείου Πολιτισμού. Οι προσδοκίες μας ευοδώνονται –ελπίζουμε– με την απόφαση για τη δημιουργία ενός κρατικού μηχανισμού ο οποίος θα μπορεί να καθορίσει εθνική πολιτική για τον Πολιτισμό αναγνωρίζοντας τη σημασία της πολιτιστικής βιομηχανίας και των ανθρώπων της, βιομηχανία η οποία θα πρέπει επιτέλους να τυγχάνει σεβασμού, αναγνώρισης και αντίστοιχης οικονομικής στήριξης από το κράτος.
Ο πολιτισμός υπήρξε ανέκαθεν «κλάδος» τον οποίο τα υπουργεία Οικονομικών των διάφορων χωρών δυσκολεύονταν να εκτιμήσουν. Δύσκολο να εξαχθεί σε νούμερα το κέρδος από την ύπαρξη των θεάτρων για παράδειγμα. Αντίστοιχα δύσκολο με τον υπολογισμό σε ευρώ του κέρδους από την ύπαρξη σχολείων. Κι ενώ όλοι κατανοούμε (ελπίζω) τη σημασία της παροχής εκπαίδευσης στα παιδιά και τους νέους μας, δυσκολευόμαστε να κατανοήσουμε τη σημασία της πρόσβασης στο πολιτιστικό προϊόν για τους πολίτες (σημερινούς κι αυριανούς).
Οικονομικά, υπάρχουν τρόποι να υπολογιστεί το «κέρδος» και το «κόστος» που έχει για την κοινωνία η λειτουργία θεάτρων, η παροχή επιμόρφωσης σε θέματα πολιτισμού, η επιδότηση χορηγών πολιτισμού, η επιχορήγηση πολιτιστικών δομών και δημιουργών. Και είναι συνήθης πρακτική στις χώρες της Ευρώπης: Οι Υπουργοί Οικονομικών και τα επιτελεία τους, διορίζουν ειδικούς και παρακάθονται σε παρουσιάσεις για την οικονομική κατάσταση κερδο(ζημιών) που αποφέρουν οι πολιτιστικές παροχές στους πολίτες της χώρας. Και ακολούθως καθορίζουν την πολιτική ανάπτυξης της βιομηχανίας αυτής, όπως ακριβώς γίνεται και όλους τους άλλους τομείς της οικονομίας ενός τόπου.
Οικονομολόγος δεν είμαι. Όμως δηλώνω μάρτυρας των θετικών απότοκων της επίδρασης που έχουν οι τέχνες πάνω στους πολίτες, τις οικογένειες, τις παραμέτρους επικοινωνίας, της ενσυναίσθησης και αλληλοκατανόησης, όλων όσων κάνουν στην τελική την κοινωνία μας να λειτουργεί καλύτερα.
Φαντάζομαι πως για να διαβάζετε τώρα την οικονομική Καθημερινή, ενδεχομένως ανήκετε σε ένα συναφή κλάδο. Γι’ αυτό προσπαθώ να φανταστώ τις προσδοκίες σας διαβάζοντας το άρθρο και να επικοινωνήσω με ένα κοινό κώδικα: την επόμενη φορά που θα σιγοσφυρίσετε ένα τραγούδι και θα σκάσει ένα χαμόγελο στα χείλια σας, ή που θα βρείτε με ικανοποίηση μια δημιουργική λύση σε κάποιο πρόβλημα στο γραφείο και θα νιώσετε υπέροχα, συνειδητοποιήστε πως αυτό οφείλεται στην επαφή σας με τις τέχνες. Η ικανοποίηση αυτή, εκείνη η στιγμή προσωπικής ανάτασης, είναι που αξίζει στήριξης. Ναι, και με τα καλά μας τα λεφτά. Για να μπορούν οι τέχνες να συνεχίσουν να υπάρχουν. Και για να μπορεί και το νέο υφυπουργείο μας, εξασφαλίζοντας την απαραίτητη στήριξη, οικονομική και άλλη, να σταθεί ως πυλώνας δυνατός της κοινωνίας μας. Αλλιώς γιατί πασχίζουμε να το φτιάξουμε; Για να προσπαθήσει να κάνει θαύματα από μόνο του παροπλισμένο;
Στο θέατρο κλείνει ένα κεφάλαιο για τον ΘΟΚ, με βασικές αρμοδιότητες του Τμήματος Θεατρικής Ανάπτυξης να μεταφέρονται στο νέο Υφυπουργείο. Το θέατρο, υπήρξε ανέκαθεν «τυχερό» να έχει να το υπερασπίζονται στις κρατικές διεκδικήσεις, οι ίδιοι οι άνθρωποί του, οι οποίοι, με τις όποιες διαφορές μπορεί να είχαν μεταξύ τους, ήταν άνθρωποι που ξέρουν καλά το θέατρο. Συνάδελφοι. Το νέο υφυπουργείο καλείται να εποπτεύσει τεχνοκρατικά, να καθορίσει πολιτική, να αυξήσει κονδύλια, να διαχειριστεί, να στηρίξει φορείς και ανθρώπους αλλά και να κρίνει στη διαδικασία χορηγιών και ανάπτυξης. Κυρίως όμως καλείται να αφουγκραστεί καλά τις ανάγκες ώστε όλοι να πολεμήσουμε μαζί για τις διεκδικήσεις που θα κάνουν τον χώρο του θεάτρου καλύτερο.
Προκειμένου η πλάστιγγα της ανάπτυξης και της προόδου της κοινωνίας μας να αρχίσει να γέρνει υπέρ μας, για το πραγματικό κέρδος των πολιτών, πρέπει η οικονομική πλάστιγγα και η πλάστιγγα του ενδιαφέροντος μας να γείρει υπέρ του θεάτρου, των τεχνών και του πολιτισμού.
Η Μαρίνα Μαλένη είναι λειτουργός Θεατρικής Ανάπτυξης στον ΘΟΚ
