Kathimerini.com.cy
Σε τι μας χρησιμεύουν σήμερα τα αρχέτυπα όταν πλέον μπορούμε να τα αντικαταστήσουμε με την τεχνητή νοημοσύνη; Ο ανθρώπινος πολιτισμός θεωρητικά βρίσκεται στο απόγειο της παραγωγής γνώσης, της επιστήμης, της τεχνολογίας. Πλέον, οτιδήποτε κι αν θελήσουμε να κάνουμε –από την καθημερινότητά μας μέχρι τις διακοπές μας και από την εργασία μας μέχρι τις τέχνες και την ψυχαγωγία– η φυσική μας παρουσία δεν είναι απαραίτητη. Στην εποχή των ανθρωπόμορφων chat bots, ο λόγος μας δεν είναι καν απαραίτητο να απευθύνεται σε άνθρωπο. Μπορούμε να λύσουμε τα προβλήματά μας χωρίς ανθρώπινη επαφή. Οι μάγοι του ψηφιακού σύμπαντος, ειδικά με το ξέσπασμα της πανδημίας, πάσχισαν να μας πείσουν ότι τίποτα δεν θα είναι το ίδιο γιατί η ψηφιοποίηση γράφει μια νέα Ιστορία, πολύ πιο μπροστά από απλώς μία ακόμη ανθρώπινη ιστορία.
Τα αρχέτυπα είναι η μήτρα των σωστών και των λάθος αποφάσεων. Είναι η σταθερή αναφορά της ανθρωπότητας. Και οι ιστορίες με τις οποίες εμείς οι ίδιοι προσπαθούμε να προσεγγίσουμε τα αρχέτυπα – οι μύθοι, οι θρύλοι και τα παραμύθια – είναι εργαλεία που κρατούν όχι μία ζωή αλλά πολλές. Για την ακρίβεια όλες τις ζωές που οι άνθρωποι έζησαν σε αυτόν τον κόσμο.
Άνθρωποι. Μεταξύ αυτών και οι γυναίκες. Θηλυκά που στριμώχνονται μέσα σε ένα ουσιαστικό γένους αρσενικού. Γυναίκες που βάδισαν, που υπερέβησαν, που αδικήθηκαν, που αγάπησαν, που κρύφτηκαν, που κυνηγήθηκαν, που απαίτησαν, που χάθηκαν. Σαν οι γυναίκες να παλεύουν από πάντα και για πάντα να βγουν από μια σπηλιά. Παλιότερα πραγματική. Αργότερα αόρατη. Μα πάντα σκληρή, φτιαγμένη από βράχους που δεν μετακινούνται, που δεν διαρρηγνύονται παρά μόνο με εκρηκτικά.
Η αφηγήτρια Μαρίνα Κατσαρή μαζί με την performer Αναστασία Δημητριάδου εντοπίζου αρχετυπικές ιστορίες για γυναίκες που έδειξαν τον πραγματικό τους εαυτό
Αυτό αποφασίσαμε να κάνουμε φέτος με την πολυσχιδή performer Αναστασία Δημητριάδου: να εντοπίσουμε αρχετυπικές ιστορίες για γυναίκες που έδειξαν τον πραγματικό τους εαυτό και να τοποθετήσουμε αυτές τις ιστορίες σαν μασούρια δυναμίτη στα ριζά της σπηλιάς που κρατά καθεμία από αυτές φυλακισμένη. Η έρευνά μας απέφερε εντυπωσιακά αποτελέσματα: οι Εσκιμώες, οι γυναίκες της ευρασιατικής στέπας, οι γυναίκες της ερήμου. Και μαζί με αυτές, η συνειδητοποίηση ότι υπήρχε αντίσταση και πριν από τον πολιτισμό, και πριν από την εφεύρεση των δικαιωμάτων του ανθρώπου. Και των δικαιωμάτων των γυναικών. Η ίδια η Αναστασία, μια νέα γυναίκα που βρήκε απέναντί της την όψη του τέρατος, μόνο και μόνο γιατί πίστεψε σε ό,τι έμαθε ως παγιωμένο συνταγματικό δικαίωμα στην αντίδραση εναντίον της κρατικής αυθαιρεσίας.
Έτσι φτιάχτηκε η παράσταση «Ιστορίες από τη σπηλιά» που κάνει πρεμιέρα την 1η Οκτωβρίου στο Artos House, στη Λευκωσία. Κι έτσι επιβεβαιώθηκε μέσα μας ότι κάθε ιστορία είναι εξ ορισμού κοινωνική, φέρει φορτίο κοινωνικό και όχι απλώς ψυχαγωγικό από τη στιγμή που απευθύνεται. Και κοινωνικό σημαίνει στάση. Άποψη. Απεύθυνση. Πόσο δεδομένο είναι για μια γυναίκα στην Κύπρο, στην Ευρώπη, στον πλανήτη Γη του 2022 το δικαίωμα να απευθυνθεί, να πει την ιστορία της; Μια οποιαδήποτε ιστορία.
Το φυσικό καταφύγιο της γυναίκας δεν είναι η σπηλιά. Είναι η καρδιά.
Η παράσταση «Ιστορίες από τη σπηλιά» με τη Μαρίνα Κατσαρή και την Αναστασία Δημητριάδου κάνει πρεμιέρα στις 1/10, στο Artos House, Αγίων Ομολογητών 64, Λευκωσία.
Πληροφορίες: https://www.facebook.com/events/588777839620314/588777846286980/. Κρατήσεις: 96130158.
Η παράσταση υποστηρίζεται από τις Πολιτιστικές Υπηρεσίες.
Η Μαρίνα Κατσαρή είναι αφηγήτρια-θεατροπαιδαγωγός.