Στην εποχή της τεχνολογικής επανάστασης και της παγκοσμιοποίησης, η ιδέα της ψηφιακής υπηκοότητας αναδεικνύεται ως ένας οραματικός καταλύτης για την ανασύνθεση της έννοιας της κρατικότητας και της πολιτικής ταυτότητας. Στην Ελλάδα, χώρα με πλούσια ιστορική και πολιτιστική κληρονομιά, η εφαρμογή μιας εθνικής στρατηγικής για ψηφιακή υπηκοότητα δεν είναι απλώς μια καινοτομία· είναι μια αναγκαιότητα.
Η ψηφιακή υπηκοότητα αντιπροσωπεύει την παροχή μιας ψηφιακής ταυτότητας από ένα κράτος σε άτομα, προσφέροντας πρόσβαση σε κυβερνητικές υπηρεσίες και τη δυνατότητα να συμμετέχουν ενεργά στην οικονομία και στην κοινωνία, ανεξάρτητα από τη γεωγραφική τους θέση (δεν περιλαμβάνει όμως το δικαίωμα ψήφου). Η επιτυχία της e-Residency στην Εσθονία παρέχει ένα λαμπρό παράδειγμα των δυνατοτήτων που ανοίγονται μέσω της ψηφιακής πολιτογράφησης. Αυτό το πρόγραμμα επιτρέπει στους ανθρώπους από όλο τον κόσμο να γίνονται ψηφιακοί κάτοικοι της Εσθονίας, παρέχοντάς τους πρόσβαση σε κυβερνητικές υπηρεσίες, καθώς και τη δυνατότητα να ανοίξουν επιχειρήσεις στη χώρα, ενισχύοντας την οικονομική της ανάπτυξη.
Η Ελλάδα, με την πλούσια, καλά μορφωμένη, δραστήρια και επιδραστική παγκόσμια διασπορά της, θα ωφελείτο πάρα πολύ από την εφαρμογή ενός τέτοιου προγράμματος ψηφιακής υπηκοότητας. Με εκατομμύρια απανταχού Ελληνες και φιλέλληνες, η δημιουργία μιας ψηφιακής ελληνικής ταυτότητας θα επέτρεπε σε αυτούς τους ανθρώπους να διατηρήσουν στενότερους δεσμούς με την πατρίδα και να συμβάλουν ενεργά στην οικονομική και πολιτιστική ανάπτυξη της χώρας. Αυτό θα ενίσχυε την παγκόσμια επιρροή της Ελλάδας και θα προωθούσε περαιτέρω τη διάδοση του πλούσιου πολιτισμού και των παραδόσεών της.
Μια τέτοια πρωτοβουλία ψηφιακής υπηκοότητας αντικατοπτρίζει τη μεταβαλλόμενη φύση της ισχύος στην ψηφιακή εποχή. Μια χώρα 10 εκατομμυρίων ανθρώπων μπορεί εν μια νυκτί να «διπλασιάσει» τον πληθυσμό της σε 20 εκατομμύρια με επιπλέον ψηφιακούς πολίτες. Οταν μια χώρα έχει μια μεγάλη και επιδραστική κοινότητα ψηφιακών πολιτών σε όλο τον κόσμο, αποκτά επίσης σημαντική θωράκιση εναντίον υβριδικών απειλών. Οι ψηφιακοί αυτοί πρεσβευτές διαδίδουν την επιρροή και τις αξίες της χώρας μέσω των ψηφιακών τους δραστηριοτήτων και δικτύων. Δημιουργούν οικονομικές ευκαιρίες και λειτουργούν ως ζωντανοί δεσμοί πολιτισμού. Σε μια εποχή όπου η ψηφιακή παρουσία είναι εξίσου σημαντική με τη φυσική, μια τέτοια ψηφιακή διασπορά πολιτών μπορεί να αποτελέσει ισχυρό εργαλείο ήπιας ισχύος και παγκόσμιας επιρροής για οποιαδήποτε χώρα.
Η Ελλάδα βρίσκεται ενώπιον μιας ευκαιρίας να αξιοποιήσει αυτή την καινοτομία για να αντιμετωπίσει σύγχρονες προκλήσεις και να χαράξει μια νέα πορεία προς το μέλλον. Αντιμετωπίζοντας, π.χ., το δημογραφικό πρόβλημα μέσω της ψηφιακής υπηκοότητας, η Ελλάδα έχει τη δυνατότητα να προσελκύσει νέους ανθρώπους και επίδοξους επιχειρηματίες, προσφέροντάς τους ευκαιρίες για εργασία, επιχειρηματικότητα και ένταξη στην ψηφιακή οικονομία. Με την εφαρμογή μιας τέτοιας πρωτοβουλίας, η Ελλάδα μπορεί να αντιστρέψει την τάση της πληθυσμιακής γήρανσης και να δημιουργήσει ένα περιβάλλον φιλικό προς τη νεολαία και την καινοτομία. Ακόμη πιο σημαντικό, η ψηφιακή υπηκοότητα αποσκοπεί στο να εμπνεύσει μια νέα γενιά ανθρώπων που, αν και δεν είναι ελληνικής καταγωγής, επιθυμούν να συνδεθούν με την ελληνική κουλτούρα και παράδοση. Η πλατφόρμα προσφέρει μια εξαιρετική ευκαιρία για την Ελλάδα να επεκτείνει την επιρροή της και να προσελκύσει ένα παγκόσμιο ακροατήριο, προάγοντας ταυτόχρονα τα εθνικά της συμφέροντα.
Μέσω της ψηφιακής υπηκοότητας, η Ελλάδα δεν θα ανταποκρίνεται μόνο στις προκλήσεις της σύγχρονης εποχής, αλλά και θα ανοίγει τον δρόμο για μια νέα εποχή ψηφιακής διακυβέρνησης και πολιτιστικής διπλωματίας. Η πρωτοβουλία αυτή αποτελεί μια επένδυση στο μέλλον, δείχνοντας τον δρόμο προς μια πιο συνδεδεμένη και διαδραστική παγκόσμια κοινότητα, όπου η Ελλάδα διαδραματίζει έναν κεντρικό και καινοτόμο ρόλο.
Ο δρ Ιάκωβος Σωτηριάδης είναι καθηγητής στο Εθνικό Πανεπιστήμιο Πληροφοριών της Ουάσιγκτον, διευθυντής του Ερευνητικού Κέντρου Σπουδών του Μέλλοντος και σύμβουλος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
