Το 2021, η τέως καγκελάριος της Γερμανίας Άγκελα Μέρκελ αποχώρησε από την πολιτική σκηνή μετά από 16 χρόνια στην καγκελαρία, τόσα όσα υπηρέτησε και ο πνευματικός της πατέρας Χέλμουτ Κολ. Το κόμμα της Μέρκελ, οι χριστιανοδημοκράτες CDU, βρίσκεται σήμερα, αν και αποδυναμωμένο, στην πρώτη θέση, νιώθοντας την ανάσα του ακροδεξιού κόμματος Εναλλακτική για τη Γερμανία AfD, το οποίο συγκεντρώνει ένα ποσοστό πάνω από 21%.
Η Γερμανία, παρ’ όλο που συνεχίζει να κατέχει την πρωτιά στην Ε.Ε. ως η πλουσιότερη χώρα-μέλος, αλλά και ο μεγαλύτερος συνεισφορέας της, δεν αποτελεί πλέον εξαίρεση της σταθερότητας, σε μια Ευρώπη της αβεβαιότητας και της ανόδου της ακροδεξιάς. Το AfD δημιουργήθηκε το 2013, λαμβάνοντας το απαιτούμενο 5% για είσοδο στη γερμανική Βουλή, και αυξάνει συνεχώς τα ποσοστά του, προβάλλοντας κυρίως την οικονομική κρίση, το σχέδιο μαζικών απελάσεων μεταναστών και τη γεωπολιτική ανασφάλεια.
Τα οικονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν αρκετοί πολίτες, ακόμα και στην πλούσια Γερμανία, οδηγούν τους απεγνωσμένους πολίτες στις αγκάλες της ακροδεξιάς, αφού αυτοί εμφανίζονται ως υπερασπιστές των αδύναμων και όσων νιώθουν αδικημένοι από το σύστημα. Χρησιμοποιούν άρτια το συναίσθημα, εκμεταλλευόμενοι τον φόβο και τον θυμό της κοινωνίας των πολιτών, σε μια προσπάθεια να μιμηθούν την «πολιτική των παραπόνων» του Ντόναλντ Τραμπ.
Ιδιαίτερα ενισχυμένο εμφανίζεται το AfD σε κρατίδια της πρώην Λαϊκής Δημοκρατίας της Γερμανίας, εισπράττοντας μεγάλη εκλογική απήχηση λόγω της αντικομματικής και αντιμεταναστευτικής ρητορικής του. Η επικράτηση των λαϊκιστών στη Γερμανία επιφέρει συνεχείς απώλειες στα παραδοσιακά κόμματα προς την ακροδεξιά, αφού, όπως και στην Ε.Ε., η δυναμική και οι προοπτικές της ακροδεξιάς είχαν υποβαθμιστεί.
Η γερμανική κοινωνία παρουσιάζεται σήμερα διχασμένη μπροστά σε ένα πολύ ενισχυμένο AfD, κυρίως στις αγροτικές περιοχές και σε μικρές πόλεις με οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα. Από αυτή την περιοχή κατάγεται και η πρώην πρόεδρος του αριστερού κόμματος Die Linke Σάρα Βάγκενκνεχτ, η οποία δημιούργησε το δικό της κόμμα «Συνασπισμός Σάρα Βάγκενκνεχτ» (BSW) που, ναι μεν, υπερασπίζεται ζητήματα κοινωνικής πρόνοιας και παρουσιάζεται ενάντια στη βολεμένη πολιτική ελίτ που στρέφεται ενάντια στον λαό, αλλά δείχνει και δείγματα δεξιών-συντηρητικών θέσεων σε πολιτισμικά θέματα, όπως το μεταναστευτικό και οι κοινωνικές μειονότητες.
Απώλειες είχε και το ίδιο το κόμμα της Μέρκελ, το CDU, αφού εντάχθηκε στον λαϊκίστικο χώρο η δεξιά συντηρητική Ένωση Αξιών (Werteunion), ο επικεφαλής της οποίας προέρχεται από τους χριστιανοδημοκράτες, υιοθετώντας καθαρά εθνικό-συντηρητικές θέσεις.
Η άλλοτε ισχυρή οικονομικά Γερμανία, που αποτελούσε παράδειγμα προς μίμηση, ταλανίζεται σήμερα πολιτικά, με την άνοδο της Ακροδεξιάς να οφείλεται κυρίως στη χαμηλή ανάπτυξη, στις κοινωνικές ανισότητες και εντάσεις, και ιδιαίτερα στην αβεβαιότητα που νιώθουν οι πολίτες. Η δυνατή οικονομικά Γερμανία της Μέρκελ και του Σόιμπλε, που βγήκε αλώβητη από την οικονομική κρίση του 2010, απειλείται σήμερα από την ισχυρή Ιαπωνία, που το 2023 συναγωνιζόταν με τη Γερμανία για την τρίτη θέση στον κατάλογο των μεγαλύτερων οικονομιών παγκοσμίως.
Σήμερα και οι δύο χώρες, Ιαπωνία και Γερμανία, αντιμετωπίζουν σοβαρά θέματα γήρανσης του πληθυσμού και συρρίκνωσης του εργατικού δυναμικού, παρά την πολιτική των «ανοιχτών συνόρων» για μετανάστες της Μέρκελ το 2015. Το 2005 ο κόσμος τιμώρησε με την ψήφο του τον εμπνευστή των αλλαγών και μεταρρυθμίσεων Γκέρχαρντ Σρέντερ και το κόμμα του, τους σοσιαλδημοκράτες SPD, εδραιώνοντας το κόμμα της Μέρκελ, το CDU, στην εξουσία μέχρι το 2021.
Η πολιτική, κοινωνική και οικονομική αναταραχή λειτουργεί προς όφελος των λαϊκιστών και αυτό φαίνεται τόσο στη Γερμανία όσο και στη Γαλλία, όπου η ακροδεξιά Λεπέν αναμένει να εκλεγεί πρόεδρος. Στη Γερμανία το AfD φλερτάρει με τους χριστιανοδημοκράτες ως βασικός μελλοντικός κυβερνητικός εταίρος. Στο ερώτημα λοιπόν «Πού πάει σήμερα η Ευρωπαϊκή Ένωση και η ατμομηχανή της, η Γερμανία;», η απάντηση είναι ξεκάθαρη: Ρέπει με μαθηματική ακρίβεια προς την ακροδεξιά!
Ο κ. Άντρος Γ. Καραγιάννης είναι δήμαρχος Δερύνειας, υποψήφιος ευρωβουλευτής.
