Του Νίκου Κωνσταντάρα
Η ετήσια συνάντηση του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ στο Νταβός, η οποία έληξε χθες, προσέφερε σε αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων, σε επιχειρηματίες, επιστήμονες και μέλη της «κοινωνίας των πολιτών» την ευκαιρία να καταπιαστούν με τα κορυφαία προβλήματα της εποχής. Ολοι γνωρίζουν ότι το κοινό μας σπίτι καίγεται και, ενώ υπάρχουν πολλές θεωρίες για το τι πρέπει να γίνει, αυτή την ώρα είναι φανερό ότι η κατάσταση θα επιδεινωθεί, ότι το άμεσο μέλλον είναι εξαιρετικά αβέβαιο.
Η πανδημία διέκοψε τις ετήσιες συνευρέσεις της «παγκόσμιας ελίτ» στο ελβετικό θέρετρο· για τον ίδιο λόγο, η φετινή διεξήχθη τον Μάιο αντί του Ιανουαρίου. Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία ενέτεινε όλα τα προβλήματα που προκάλεσε η πανδημία, καθώς και τα παλαιότερα. Η ενεργειακή κρίση άρχισε με την απότομη επανεκκίνηση των οικονομιών, καθώς η στροφή προς την πράσινη οικονομία είχε οδηγήσει στην αναστολή αναζήτησης νέων πηγών αερίου και πετρελαίου. Ο πόλεμος και οι κυρώσεις εναντίον της Ρωσίας επιδείνωσαν τη «στενότητα» αυτή, οδηγώντας στην άνοδο τιμών και την επιδείνωση του πληθωρισμού. Το ίδιο αποτέλεσμα έχει η διακοπή στις εξαγωγές δημητριακών και λιπάσματος από τη Ρωσία και την Ουκρανία, σε συνδυασμό με μικρότερες σοδειές σε άλλες χώρες λόγω της κλιματικής κρίσης. Με όλα αυτά, διαφαίνεται μια «απο-παγκοσμιοποίηση»: χώρες σπεύδουν να διαφυλάξουν την παραγωγή και τα αποθέματά τους, αλυσίδες διανομής διαταράσσονται, η χρήση του δολαρίου ως όπλου κυρώσεων προκαλεί συζητήσεις για το αν κινδυνεύει να χάσει την κυριαρχία του.
Το πρώτο βήμα κατάσβεσης της πολυμέτωπης παγκόσμιας φωτιάς θα ήταν η παύση του πολέμου. Ουδείς, όμως, γνωρίζει πώς θα επιτευχθεί αυτό. Χθες, στο κλείσιμο του Φόρουμ, ο Γερμανός καγκελάριος Ολαφ Σολτς είπε: «Δεν μπορούμε να αφήσουμε τον Πούτιν να νικήσει σε αυτόν τον πόλεμο». Ο μόνος τρόπος να σταματήσει ο Πούτιν, και χωρίς να καταφύγει στη χρήση πυρηνικών όπλων, θα ήταν να απομονωθεί τελείως και από την Κίνα. Ομως, ούτε το Πεκίνο ούτε η Ουάσιγκτον δείχνουν διάθεση για συνεργασία. Μέσα απ’ όσα ειπώθηκαν, και απ’ όσα δεν ειπώθηκαν στο Νταβός, φάνηκε ότι οι πρωταγωνιστές της διεθνούς πολιτικής σκηνής αδυνατούν να συνεργαστούν για την αποτροπή χειρότερων εξελίξεων.
