Του Λάρκου Λάρκου
Από τις πιο σημαντικές ειδήσεις της τρέχουσας περιόδου. Ισραήλ και Τουρκία ανακοίνωσαν στις 17 Αυγούστου την πλήρη αποκατάσταση των σχέσεών τους με ανταλλαγή πρεσβευτών και γενικών προξένων. Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Γ. Λαπίντ δήλωσε πως «βελτιώνοντας τις σχέσεις, εμβαθύνουμε τους δεσμούς ανάμεσα στους δύο λαούς, διευρύνουμε τους οικονομικούς, εμπορικούς και πολιτιστικούς δεσμούς και ενισχύουμε την περιφερειακή σταθερότητα» (πηγή: www.haaretz.com).
Ο ΥΠΕΞ της Τουρκίας Μ. Τσαβούσογλου δήλωσε στην Άγκυρα πως «μια θετική κίνηση ήρθε από το Ισραήλ και αποφασίσαμε να διορίσουμε πρεσβευτή στο Τελ Αβίβ» (πηγή: www.hurriyetdailynews.com).
Δύο δυσκολίες του παρελθόντος:
● Ισραηλινοί κομάντος σκότωσαν 9 Τούρκους πολίτες πάνω στο πλοίο «Mavi Marmara» το 2010, που προσπαθούσε να σπάσει το μπλόκο που επέβαλε το Ισραήλ στη Λωρίδα της Γάζας.
● Αναγνώριση της Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσας του Ισραήλ από τον Ν. Τραμπ, το 2017. Όπως σημειώνει το Reuters στις 17/8 «οι δύο περιφερειακές δυνάμεις απέσυραν τους πρεσβευτές τους το 2018 εξαιτίας της εξόντωσης 60 παλαιστινίων από ισραηλινές δυνάμεις στις διαμαρτυρίες κατά της μεταφοράς της πρωτεύουσας».
Και μία πρόκληση του παρόντος:
Το Ιράν συνιστά μία κοινή αντίπαλη χώρα για Τουρκία και Ισραήλ στη Συρία. Απειλές κατά ισραηλινών στόχων στο τουρκικό έδαφος αντιμετωπίστηκαν με επιτυχία από τις τουρκικές αρχές και αυτό άνοιξε τον δρόμο στην πλήρη αποκατάσταση των διπλωματικών τους σχέσεων.
Προηγήθηκε επίσκεψη του προέδρου του Ισραήλ Isaac Herzog τον Μάρτιο στην Τουρκία. Ακολούθησε επίσκεψη Τσαβούσογλου στην Ιερουσαλήμ, μετά επίσκεψη Γ. Λαπίντ ως (τότε) ΥΠΕΞ στην Άγκυρα.
● Το Ισραήλ, με βάση την πολιτική που ονομάζει «Συμφωνίες του Αβραάμ», «επιχειρεί να βελτιώσει τις σχέσεις του με το Μπαχρέιν, τα ΗΑΕ και το Μαρόκο» (Reuters, 17/8).
● Η Τουρκία επιχειρεί να επανασυγκολλήσει τις σχέσεις της με χώρες με τις οποίες είχε κακές σχέσεις όπως η Αρμενία, το Ισραήλ, η Σαουδική Αραβία, η Αίγυπτος και τα ΗΑΕ. Με εξαίρεση την Αίγυπτο, οι υπόλοιπες προσπάθειες έχουν αποδώσει καλά αποτελέσματα.
● Κλασική η ρήση, τα «πάντα ρει». Δεσπόζει η αλλαγή στην ηγεσία του Ισραήλ, από τον Νετανιάχου στον Λαπίντ. Η σύγκλιση συμφερόντων, από τον τουρισμό μέχρι την ενέργεια. Η συμφωνία πως θα συνεχίσουν να διαφωνούν στο Παλαιστινιακό. Δύο σημαντικοί περιφερειακοί παίκτες αναζητούν τρόπους για να ενισχύσουν τη συνεργασία τους. Στη Λευκωσία μερικοί μάς διαβεβαίωναν ότι «η γη είναι επίπεδη». Η διπλωματία όμως μάς βεβαιώνει, ακόμη μία φορά, πως τα «πάντα ρει». Ενώ ότι μάς περιβάλλει εξελίσσεται, έρχονται νέα στοιχεία που βεβαιώνουν πως η νήσος κτυπά ρεκόρ στην ανυποληψία. Ο υποψήφιος για την προεδρία Αβέρωφ Νεοφύτου, μιλώντας σε προεκλογική συγκέντρωση στην Έμπα στις 9 Αυγούστου 2022, θέλει «τη δημιουργία φράκτη κατά μήκος της Νεκρής Ζώνης, η οποία θα είναι μάλιστα η πράξη πρώτη της διακυβέρνησής μου». Βλέπει τον φράκτη ως «μέτρο αντιμετώπισης της παράτυπης μετανάστευσης από τις κατεχόμενες προς τις ελεύθερες περιοχές». Πόσο χρόνο θα διαρκέσει η τοποθέτηση του φράκτη; Απαντά ο ίδιος: «Σε μερικές εβδομάδες, άμα το θέλουμε!».
Γι’ αυτό τα εξής σχόλια: Ο φράκτης δεν μπορεί να γίνει.
Πρώτο, γιατί ο Α. Νεοφύτου δεν διάβασε την τελευταία έκθεση του γ.γ. του ΟΗΕ και την ισχυρή κριτική που κάνει στους χειρισμούς του υπουργού Εσωτερικών Ν. Νουρή. Ο γ.γ. καλεί τις «δύο πλευρές να σεβαστούν και να τηρήσουν την οριοθέτηση της νεκρής ζώνης από τα Η.Ε., η οποία είναι η μόνη οριοθέτηση που αναγνωρίζεται από το Σ.Α.».
Δεύτερο, ο Α. Νεοφύτου δεν διάβασε ούτε τον Κανονισμό της Πράσινης Γραμμής (28/4/2004). Προνοεί πως «αλλαγές στον ΚΠΓ θα πρέπει να γνωστοποιούνται στην Επιτροπή, ώστε να της δίδεται η δυνατότητα να αναλάβει τις κατάλληλες πρωτοβουλίες προς αποφυγήν αντιφάσεων».
Ο ορισμός της μικροπολιτικής: Ο Α. Νεοφύτου τα λέει αυτά στην Έμπα ή στην Χλώρακα, αλλά δεν μιλά (για τον φράκτη) με τον ΟΗΕ και Ε.Ε. που έχουν ρόλο και λόγο στο θέμα! Οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους: 27 χιλιάδες εκκρεμείς αιτήσεις από αιτητές ασύλου, 8 χιλιάδες στο δικαστήριο, 2 χρόνια για τελική εξέταση! Αυτές είναι οι επιδόσεις της κυβέρνησης. Αντί να ασκείται κριτική στην οργανωτική της ανικανότητα, ο Α. Νεοφύτου «επιτίθεται» στα προβλήματα που εκκρεμούν εδώ και χρόνια με δική της ευθύνη, αιτήσεις, έγκριση, απόρριψη, επιστροφή στις χώρες προέλευσης.
Ζητήματα που χρήζουν ειδικού πολιτικού χειρισμού στο πιο υψηλό επίπεδο: 1. Κανάλια επικοινωνίας ανάμεσα στην Κύπρο και την Τουρκία μέσω Ε.Ε., και 2. Κανάλι επικοινωνίας με τις τ/κ αρχές, όπως συμβαίνει σε θέματα «καθημερινότητας» με τις Τεχνικές Επιτροπές που λειτουργούν από το 2008, μερικές με επιτυχία.
Το πρόβλημα είναι μεγάλο, κατά συνέπεια θαυματουργές λύσεις δεν υπάρχουν. Μήπως όμως δίνει λύσεις η κοινή λογική; Αν οι 300 ειδικοί ένοπλοι αστυνομικοί, των οποίων την πρόσληψη αποφάσισε η Βουλή για να επιτηρούν τη νεκρή ζώνη ήταν 300 εκπαιδευμένα στελέχη με σκοπό τη γρήγορη διεκπεραίωση των αιτήσεων που εκκρεμούν, θα είχαμε σίγουρα πολύ καλύτερα αποτελέσματα!
Είναι ένα εξαιρετικό επικίνδυνο παιχνίδι, η τριγωνική διαπλοκή «άλυτο Κυπριακό, φράκτης, σκληρό σύνορο εκτός Σένγκεν». Ο κίνδυνος είναι πέρα από εμφανής και όσοι ενώ παραγνωρίζουν τη πενταετή στασιμότητα στο Κυπριακό, βάζουν νερό στον μύλο του σκληρού συνόρου, προσφέροντας κάκιστη υπηρεσία στη χώρα μας. Η διαφορά ανάμεσα σε έναν πολιτικό και έναν πολιτευτή: ο πολιτικός κτίζει «γέφυρες» και προσπαθεί να βρει λύσεις, ο πολιτευτής κτίζει «φράκτες» από στάτους κβο, παραβλέποντας τις επιπτώσεις από τις εισηγήσεις του!
