Του Λάρκου Λάρκου
Η διαδικτυακή «Χαβαντίς» μάς ενημερώνει για συνάντηση του «πρωθυπουργού» Ουνάλ Ουστέλ με τον Τούρκο ΥΠΕΞ Χακάν Φιντάν στην Άγκυρα μετά από αίτημα του κ. Φιντάν». Στη συνάντηση ο Χ. Φιντάν «διαβίβασε μέσω Ουστέλ, την ενόχληση της Άγκυρας για τις δηλώσεις και τη συμπεριφορά του Ερσίν Τατάρ, ενώ διεξάγεται διπλωματικός πόλεμος με την ε/κ πλευρά» (Πηγή: ΓΤΠ, 7/8).
Επίσης: «Ο Πρόεδρος Τ. Ερντογάν έκανε συστάσεις στον Τ/Κ ηγέτη Ε. Τατάρ λόγω των πολλών δηλώσεών του τελευταία για το Κυπριακό, της αχρείαστης γραμμής που ακολουθεί και του ζητήθηκε να περιοριστεί. Του αναφέρθηκε ότι το θέμα θα συζητηθεί μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας, γι’ αυτό τον προειδοποίησε να μην κάνει πολλές δηλώσεις και να μην λέει κουβέντες που θα του δένουν τα χέρια» (Πηγή: - ιστοσελίδα «Μπουγκιούν Κίπρις» ΚΥΠΕ, 18/12/23).
Οι σχέσεις Άγκυρας-τ/κ κοινότητας δεν είναι ένας ιμάντας που ένας τον κρατά και άλλοι χορεύουν, οι σχέσεις έχουν ουσία, πολυπλοκότητα, μεταβλητότητα. Η Άγκυρα, που αμέσως μετά το Κραν Μοντάνα πήρε δημόσιο έπαινο από τον γ.γ. των Η.Ε. για τη «σθεναρή στήριξή της στη διαδικασία», δεν αφήνει χειρισμούς και εντυπώσεις στην ασπρόμαυρη πολιτική Τατάρ. Γι’ αυτό αντικατέστησε (28/7) τον πρέσβη της στα Κατεχόμενα (και συντονιστή της εκλογής Τατάρ) Μετίν Φεϊζίογλου και χθες κάλεσε τον Ουνάλ Ουστέλ για να του εκφράσει την ενόχλησή της για τους χειρισμούς Τατάρ για την «Τριμερή». Εμφανώς ο νέος ΥΠΕΞ Χ. Φιντάν καθοδηγεί τις εξελίξεις, καθώς οι προτεραιότητες της Τουρκίας δεν συμβαδίζουν με τις απόψεις Τατάρ, όπως δεν συμβάδιζαν με εκείνες του Ντενκτάς το 2003/5. Η συγκυρία στις τ/κ υποθέσεις δείχνει Τουφάν Ερχουρμάν, πρόεδρο του ΡΤΚ. Δήλωσε, πρώτο, «χωρίς πολλές κουβέντες, μπορούμε να πούμε ότι ο Τατάρ στην πραγματικότητα λέει ότι η μη λύση είναι η λύση», και δεύτερο, «η συμπεριφορά του Τ/κ ηγέτη έβαλε τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη στη θέση της «πλευράς που θέλει λύση, κάτι που δεν του αξίζει». Η τεκμηρίωση Τ. Ερχουρμάν, είναι πολύ σημαντική: «Αποφεύγοντας (ο Τατάρ) επίμονα κάθε είδους διπλωματία και διάλογο, πόσο μάλλον διαπραγματεύσεις, σπρώχνει καθημερινά τον τ/κ λαό όλο και πιο μακριά από τον κόσμο». Για το ζήτημα της «βολιδοσκόπησης» σχολίασε: «Ως διπλωμάτης (ο Χριστοδουλίδης) δεν είναι δυνατόν να μη γνώριζε ότι η δημοσιοποίηση αυτού του γεγονότος στην κοινή γνώμη σε ένα στάδιο κατά το οποίο διερευνάται «αν είναι δυνατή μια τριμερής συνάντηση», αλλά δεν υπάρχει επίσημη πρόσκληση από τον γ.γ. του ΟΗΕ, θα μπορούσε να καταστρέψει τη διαδικασία» (πηγή ΚΥΠΕ, 7/8).
Καθώς οι χειρισμοί Χριστοδουλίδη δείχνουν πως το μόνο ενδιαφέρον του είναι η «νίκη» επί του Τατάρ, η διπλωματία της Τουρκίας καταγράφει, μεταξύ άλλων, και τις εξής δραστηριότητες:
Επιτυχής μεσολάβηση ανάμεσα σε ΗΠΑ-Ρωσία για απελευθέρωση κατασκόπων για την οποία έλαβε το συγχαρητήριο τηλεφώνημα Μπάιντεν και την επόμενη επικοινωνία με Πούτιν, 2/8. Μεσολαβητική προσπάθεια Χ. Φιντάν μεταξύ Αιθιοπίας και Σομαλίας με επί τόπου επίσκεψη. Την 1η Ιουλίου οι ΥΠΕΞ των δύο χωρών μετέβησαν στην Άγκυρα για «συνομιλίες για επίλυση του προβλήματος μεταξύ των δύο χωρών» (3/8).
Ο Χ. Φιντάν συνάντησε στο Κάιρο τον Αιγύπτιο πρόεδρο Αλ-Σίσι και τον νέο ΥΠΕΞ Αμπντελάτι (5/8, τα στοιχεία από εκδόσεις της ηλ. Χουριέτ).
Το Ελληνικό Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη ανακοίνωσε ότι «σύμφωνα με τα στοιχεία, από την αρχή του χρόνου μέχρι την πρώτη εβδομάδα του Ιούλη, 182.000 Τούρκοι τουρίστες επισκέφτηκαν την Ελλάδα, με 35.000 από αυτούς να επωφελούνται από την εφαρμογή της διαδικασίας «βίζα στην πόρτα»- (Χουριέτ, 6/8).
Σε πολλούς Ε/κ φαίνονται παράξενα αυτά που καταγράφει η τουρκική διπλωματία στο διεθνές επίπεδο. Αυτά μάς φαίνονται παράξενα γιατί:
1) Το ε/κ αίτημα για πρόκληση κόστους στην Τουρκία απέτυχε, αλλά κανένας σχηματισμός δεν εξηγεί γιατί δεν το προκάλεσε όταν κυβερνούσε.
2) δεν διαβάζουμε την πραγματική Τουρκία-δυνατότητες, αδυναμίες, συμμαχίες κ.λπ.
3) η μονολιθική ερμηνεία των εξελίξεων στην ε/κ κοινότητα, μάς δυσκολεύει να αναγνώσουμε το γεγονός ότι η Τουρκία με τις επιλογές της τόσο το 2004 όσο και το 2017, απέσεισε μεγάλο βάρος από το φορτίο της εισβολής.
4) ενώ πολλοί Ε/κ προσέχουν αφηγήματα αυτοδικαίωσης, η διεθνής κοινότητα προσέχει τα Η.Ε. και την Ε.Ε. που τη διαμορφώνουν-εκπροσωπούν,
5) Δίνουμε βάρος στους μικρομεγαλισμούς (Τριμερείς) και όχι εκεί που έχουμε ισχυρές δυνατότητες (Ε.Ε.-ευρωτουρκικές σχέσεις).
Άλλοι επιτυγχάνουν (ανταλλαγή κατασκόπων, Αιθιοπία/Σομαλία) ή διορθώνουν παλαιά τους λάθη (Συρία, Αίγυπτος). Άλλοι παραμένουν κλειστοί στο καβούκι τους, με μόνο στόχο την περιχαράκωση στη μισή, πλην αγία νήσο. Η υπόθεση «βολιδοσκόπηση» καθίσταται ολοένα και πιο καθαρή, όλο το βάρος, οι διαρροές με μόνο στόχο «να ευθύνεται αυτός». Ενώ κάτι μπορεί να δώσει μια ώθηση, ενώ κάτι μπορεί να γίνει, η γραμμή σαφής: αξιοποιήστε Τατάρ, παρεμποδίστε το εν τη γενέσει του.
Ο διάλογος Μητσοτάκη- Ερντογάν, η συνεννόηση Γεραπετρίτη-Φιντάν προσφέρουν δυνατότητες στην Κύπρο. Αλλά η διαχείριση είναι κυπριακή υπόθεση, όπως έδειξε η υπόθεση «βολιδοσκόπηση» με τον διαλυτικό χειρισμό Χριστοδουλίδη και τον κλασικό του Τατάρ. Ενώ η Τουρκία ζητάει από τον Τατάρ να αλλάξει μοτίβο, στην ε/κ κοινότητα συμβαίνει το πασίγνωστο: μαζική επίθεση από μερίδα ΜΜΕ κατά Γεραπετρίτη για τη δήλωσή του «η ακινησία και η αδράνεια στο Κυπριακό, η έλλειψη πολιτικής γενναιότητας, οδήγησε σε πιο ακραίες θέσεις την Τουρκία» (1/8). Μια φράση που τη γνωρίζει και συμφωνεί μαζί της ο κόσμος όλος, αλλά «απαγορεύεται» να την ακούσουν οι Ε/κ, μήπως χαλάσει το «αφήγημα»!
