Kathimerini.gr
ΚΑΡΟΛΑΪΝ ΧΟΠΚΙΝΣ / THE NEW YORK TIMES
Σύμφωνα με δύο πρόσφατες έρευνες, παρατηρείται μια ανησυχητική τάση: Οι νέοι ενήλικοι φαίνεται να αμελούν τα μέτρα προστασίας από τον ήλιο. Σε μια διαδικτυακή έρευνα σε περισσότερα από 1.000 άτομα, η οποία δημοσιεύθηκε αυτόν τον μήνα από την Αμερικανική Ακαδημία Δερματολογίας (AAD), το 28% των νέων από 18 έως 26 ετών δήλωσε ότι δεν πιστεύει πως το μαύρισμα προκαλεί καρκίνο του δέρματος. Και το 37% δήλωσε ότι χρησιμοποιεί αντηλιακό μόνον υπό την πίεση άλλων.
Σε μια άλλη έρευνα, που δημοσιεύθηκε αυτόν τον μήνα από το Αντικαρκινικό Ινστιτούτο Orlando Health, το 14% των ενηλίκων κάτω των 35 ετών φαίνεται να πιστεύει στον μύθο ότι η καθημερινή χρήση αντηλιακού είναι πιο επιβλαβής από την άμεση έκθεση στον ήλιο. Αν και οι έρευνες είναι πολύ περιορισμένες για να αντιπροσωπεύουν πλήρως τις συμπεριφορές όλων των νέων ενηλίκων, οι γιατροί έχουν διαπιστώσει αυτή την έλλειψη γνώσης και τις επικίνδυνες συνήθειες που την ακολουθούν, μεταξύ των νεότερων ασθενών τους.
Σε κάποιο βαθμό, λένε οι ειδικοί, το ζήτημα αυτό δεν αφορά μόνο τη σημερινή γενιά νέων ενηλίκων. «Εν μέρει συμβαίνει επειδή οι νέοι είναι απλώς νέοι», λέει η δρ Μελίσα Σάιβ, δερματολόγος στο UCI Health στο Ιρβάιν της Καλιφόρνιας. Μια έρευνα που πραγματοποιήθηκε μεταξύ 1986 και 1996 έδειξε ότι οι νέοι ηλικίας 18 έως 24 ετών εκείνη την εποχή (οι οποίοι τώρα είναι μεσήλικες) ήταν πιο πιθανό να επισκεφθούν ένα σολάριουμ και να πάθουν ηλιακά εγκαύματα από τους μεγαλύτερους ενηλίκους.
Οι νέοι ενήλικοι συχνά δεν γνωρίζουν πώς να αναγνωρίσουν τη ζημιά που προκαλεί ο ήλιος και πώς να την προλάβουν αποτελεσματικά, λέει η Σάιβ. Αναφέρει ότι πρόσφατα είδε έναν νεαρό ασθενή που δεν γνώριζε ότι το μαυρισμένο δέρμα και οι φακίδες ήταν σημάδια δερματικών βλαβών λόγω έκθεσης στον ήλιο. Η δρ Χέδερ Ρότζερς, βοηθός κλινική καθηγήτρια δερματολογίας στο Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον, λέει ότι όλο και περισσότεροι από τους νεαρούς ασθενείς της αναφέρουν πλέον ότι επισκέπτονται σολάριουμ. Οι υπεριώδεις ακτίνες, είτε από σολάριουμ είτε από άμεση έκθεση στον ήλιο, μπορούν να προκαλέσουν ζημιά στο δέρμα και να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του δέρματος, ο οποίος μπορεί να είναι θανατηφόρος.
Σολάριουμ και καρκίνος
Ούτε οι μεγαλύτεροι ενήλικοι που συμμετείχαν στις πρόσφατες έρευνες είχαν επαρκείς γνώσεις για την ασφάλεια από τον ήλιο: Για παράδειγμα, το 17% των millennials (γεννημένοι από το 1981 έως το 1996) που συμμετείχαν στην έρευνα της AAD δεν γνώριζε ότι το σολάριουμ προκαλεί καρκίνο του δέρματος. Αλλά συνολικά, οι νεότεροι ενήλικοι –οι περισσότεροι από τους οποίους ανήκουν στην Gen Z, δηλαδή γεννήθηκαν από το 1997 έως το 2012– ήταν πιο πιθανό να αναφέρουν ότι πιστεύουν τους μύθους σχετικά με την ασφάλεια από τον ήλιο.
Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι η Gen Z είναι ιδιαίτερα ευάλωτη στην παραπληροφόρηση σχετικά με τα αντηλιακά και τον καρκίνο του δέρματος, η οποία έχει αυξηθεί μέσω πλατφορμών κοινωνικής δικτύωσης, όπως το TikTok. Αναφέρουν αναρτήσεις από influencers που λανθασμένα υποστηρίζουν ότι τα αντηλιακά μπορούν να προκαλέσουν καρκίνο ή από διασημότητες που δηλώνουν ότι δεν χρησιμοποιούν αντηλιακό γιατί επηρεάζει την απορρόφηση της βιταμίνης D. (Χρόνια επιστημονικών στοιχείων επιβεβαιώνουν τα οφέλη του αντηλιακού στην πρόληψη του καρκίνου του δέρματος, λέει η Σάιβ).
«Το πρόβλημα με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι ότι κανείς δεν ελέγχει τα δεδομένα που κυκλοφορούν εκεί έξω», λέει η δρ Αϊντα Ορέγκο, πρόεδρος του τμήματος δερματολογίας στο Ιατρικό Κολέγιο Baylor στο Χιούστον. «Μπορούν να βοηθήσουν στην ενημέρωση σχετικά με την πρόληψη του καρκίνου του δέρματος, αλλά μπορούν επίσης να κάνουν ακριβώς το αντίθετο και να επιδεινώσουν την κατάσταση», λέει.
Η δημοσκόπηση του Orlando Health έδειξε ότι σχεδόν το ένα τέταρτο των ερωτηθέντων ηλικίας κάτω των 35 ετών πιστεύει ότι η ενυδάτωση αποτρέπει τα ηλιακά εγκαύματα. (Δεν υπάρχουν αποδείξεις για αυτό). Στην έρευνα της AAD, περισσότερο από το 25% των ατόμων ηλικίας 18 έως 26 ετών φαίνεται να πιστεύει ότι το απλό μαύρισμα μπορεί να αποτρέψει τον καρκίνο του δέρματος, παρόλο που κάθε μαύρισμα βλάπτει τα κύτταρα του δέρματος, λέει η Ρότζερς.
Ασφαλείς στον ήλιο
Οι περισσότερες συστάσεις για την ασφάλεια στον ήλιο είναι οι ίδιες για όλες τις ηλικίες, αναφέρει η Σάιβ. Ο καθένας μπορεί να πάθει ηλιακά εγκαύματα και καρκίνο του δέρματος, οπότε οι συμβουλές ισχύουν ανεξάρτητα από το χρώμα του δέρματος, λέει η δρ Μέρεντιθ ΜακΝαμάρα, επίκουρη καθηγήτρια παιδιατρικής με ειδίκευση στην εφηβική ιατρική στην Ιατρική Σχολή του Γέιλ.
• Αναζητήστε τη σκιά. Εάν πρέπει να βρίσκεστε στον ήλιο για μεγάλο χρονικό διάστημα, η Ρότζερς προτείνει μια ομπρέλα. Η σκιά είναι πιο σημαντική μεταξύ περίπου 10 π.μ. και 4 μ.μ., όταν ο ήλιος είναι πιο έντονος, επισημαίνει η Ορέγκο.
• Φορέστε κατάλληλα ρούχα για προστασία από τον ήλιο. Τα μακριά μανίκια και τα παντελόνια βοηθούν στην προστασία του δέρματός σας, ειδικά αν είναι από υλικά με δείκτη προστασίας από την υπεριώδη ακτινοβολία (UPF), λέει η Σάιβ. Τα καπέλα με φαρδύ γείσο είναι επίσης καλή ιδέα.
• Βάλτε –και ξαναβάλτε– αντηλιακό. Οι υπεριώδεις ακτίνες μπορούν να βλάψουν το δέρμα ακόμη και όταν έχει συννεφιά ή δροσιά, γι’ αυτό οι ειδικοί συνιστούν να φοράτε καθημερινά αντηλιακό. Το ιδανικό αντηλιακό έχει δείκτη τουλάχιστον SPF 30 και φέρει την ένδειξη «ευρέος φάσματος», αναφέρει η Ρότζερς. Αυτό σημαίνει ότι εμποδίζει και τους δύο τύπους υπεριωδών ακτίνων, τις UVA και τις UVB. Εφαρμόστε το αντηλιακό κάθε πρωί πριν βγείτε από το σπίτι. Αν βρίσκεστε σε εξωτερικό χώρο, η Σάιβ προτείνει να βάζετε αντηλιακό κάθε δύο ώρες ή πιο συχνά αν ιδρώνετε ή κολυμπάτε.
• Ελέγξτε το δέρμα σας. Οι παθολόγοι ή οι δερματολόγοι μπορούν να εξετάσουν το δέρμα ενός ασθενούς κατά τη διάρκεια των ετήσιων ελέγχων, λέει η ΜακΝαμάρα. Αλλά αν εντοπίσετε μια ασυνήθιστη ελιά –που είναι ασύμμετρη, έχει ανομοιόμορφο περίγραμμα ή ασυνήθιστο χρώμα, είναι μεγαλύτερη από 0,6 εκατοστά ή αλλάζει γρήγορα– η Ορέγκο προτείνει να επισκεφθείτε αμέσως έναν δερματολόγο.
• Σκεφτείτε την προστασία του δέρματος ως μακροχρόνια επένδυση. Η δρ Κλάρα Κούριελ-Λεβαντρόφσκι, δερματολόγος στο Αντικαρκινικό Κέντρο του Πανεπιστημίου της Αριζόνας, δίνει μια συμβουλή στην Gen Z: προσεγγίστε την προστασία από τον ήλιο ως «επένδυση για τη μελλοντική σας υγεία». Οσο περισσότερο θωρακίζετε το δέρμα σας όταν είστε νέοι, τόσο καλύτερα προστατευμένοι θα είστε από τον καρκίνο του δέρματος και από τις ρυτίδες και τις κηλίδες που προέρχονται από την έκθεση στον ήλιο αργότερα στη ζωή σας.
