Kathimerini.gr
Και όμως, ο χρόνος τον οποίο περνάμε μαζί στο ίδιο σπίτι, με τον ερωτικό μας σύντροφο, ένα ενήλικο παιδί, ένα εγγόνι ή έναν φίλο, μπορεί να γίνει υπερβολικός. «Λόγω της πανδημίας, έχουμε “εγκλωβιστεί” στο ίδιο μέρος με ανθρώπους που κανονικά δεν θα ήμασταν μαζί όλη μέρα στον ίδιο χώρο», λέει ο δρ Robert Waldinger, ψυχίατρος στο συνεργαζόμενο με το Χάρβαρντ Massachusetts General Hospital.
«Η διατήρηση της ηρεμίας ξεκινάει από εκεί που αρχίζει η κατανόηση του λόγου για τον οποίο μπορεί να γινόμαστε εκνευριστικοί ο ένας για τον άλλο. Από εκεί και μετά, μπορείτε να δοκιμάσετε να ακολουθήσετε μερικούς κανόνες για να βελτιώσετε τη σχέση σας.
Παράγοντες έντασης
Πολλοί παράγοντες μπορεί να συμβάλουν στη δημιουργία της έντασης που βιώνετε.
Στρες. «Όλοι βρισκόμαστε κάτω από τεράστιο στρες λόγω της πανδημίας, αλλά και του πολιτικού και κοινωνικού κλίματος, ειδικά στις Ηνωμένες Πολιτείες. Είναι τρομακτικό, και το άγχος επηρεάζει τις σχέσεις. Είμαστε όλοι πιο λυπημένοι ή πιο αγχωμένοι και ευερέθιστοι από ό,τι συνήθως», εξηγεί ο δρ Waldinger.
Κεκλεισμένων των θυρών. Τα όρια των τοίχων του σπιτιού σας, όσο μεγάλο κι αν είναι, μπορεί να προκαλούν εκνευρισμό. «Ο χώρος μπορεί να μη σας είναι αρκετός. Μάλιστα, κάποιοι άνθρωποι ζουν όλοι μαζί σε μερικά μόνο δωμάτια. Χρειάζεστε χώρο, για να κάνετε διάλειμμα ο ένας από τον άλλο», εξηγεί ο δρ Waldinger.
Απομόνωση. Είμαστε από τη φύση μας κοινωνικά όντα. To να μη συναντιόμαστε με φίλους ή συγγενείς, όπως έχουμε συνηθίσει, μας στενοχωρεί.
Χάσμα γενεών. Εάν ζείτε με τα ενήλικα παιδιά σας και τα δικά τους παιδιά, ίσως δυσκολεύεστε να κατανοήσετε τη συμπεριφορά τους. «Τα ενήλικα παιδιά μπορεί να σας δίνουν εντολές. Και ακούω πολλούς ανθρώπους να λένε ότι ενοχλούνται με τους εφήβους που παραπονιούνται ότι δεν βλέπουν τους φίλους τους, την ίδια στιγμή που άνθρωποι πεθαίνουν λόγω της πανδημίας», λέει ο δρ Waldinger.
Τρόποι αντιμετώπισης
Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε διάφορες στρατηγικές για να κατευνάσετε τις εντάσεις στο σπίτι.
Δείξτε όλοι λίγη επιείκεια. «Εάν κάποιος είναι απότομος μαζί σας, πάρτε μια βαθιά ανάσα και θυμηθείτε ότι και αυτοί, όπως κι εσείς, έχουν περισσότερο στρες από ό,τι συνήθως», συμβουλεύει ο δρ Waldinger.
Εξισορροπήστε την εγγύτητα με απόσταση. Βρείτε ένα μέρος όπου μπορείτε να αποτραβηχτείτε, είτε είναι η αγαπημένη σας γωνιά, είτε ένα άλλο δωμάτιο, είτε μια ασφαλής τοποθεσία εκτός σπιτιού.
Θέστε όρια. Συμφωνήστε για τις φορές που μπορείτε να είστε μαζί και πότε μπορείτε να είστε χώρια. «Ίσως να συναντιέστε για μεσημεριανό και βραδινό, αλλά στο μεσοδιάστημα κρατήστε αποστάσεις», προτείνει ο δρ Waldinger.
Δείξτε ευαισθησία στις διαφορές που οφείλονται στο χάσμα των γενεών. «Τα ενήλικα παιδιά μπορεί να σας λένε τι πρέπει να κάνετε επειδή ανησυχούν για την ασφάλειά σας», εξηγεί ο δρ Waldinger. «Και θυμηθείτε ότι αναπτυξιακός στόχος των εφήβων είναι να ανακαλύψουν ποιοι είναι μέσα από τις φιλικές και ερωτικές τους σχέσεις.
Για πολλούς εφήβους, το να μπορούν να συναντούν τους φίλους τους μπορεί να είναι σημαντικότερο από τους κινδύνους που ενέχει μια λοίμωξη».
Μην έχετε μεγάλες προσδοκίες. «Εάν ενοχλούμε ο ένας τον άλλο, αυτό δεν σημαίνει ότι υπάρχει πρόβλημα στη σχέση. Τότε είναι που πρέπει πραγματικά να δείξουμε μεταξύ μας λίγη επιείκεια», λέει ο δρ Waldinger. «Και θυμηθείτε, κανείς δεν είναι χαρούμενος όλη την ώρα, και αυτό είναι φυσιολογικό. Κάποιες φορές θα είστε κατηφείς. Και είναι απόλυτα εντάξει».
Βελτιώστε την επικοινωνία. Χρησιμοποιήστε φράσεις που ξεκινούν με το «εγώ». «Βρείτε τρόπους να επικοινωνήσετε χωρίς να κατηγορείτε ή να επικρίνετε άλλους. Απλώς εξηγήστε το πρόβλημα και ζητήστε βοήθεια για να το λύσετε», λέει ο δρ Waldinger. «Για παράδειγμα, εάν σας ενοχλεί που συνεχίζουν να υπάρχουν πιάτα στον νεροχύτη ώρες αφότου κάποιος υποσχέθηκε να τα πλύνει, πείτε: “Έχω μπερδευτεί. Δεν ξέρω αν θα τα πλύνεις ή αν πρέπει να πάω να το κάνω εγώ”. Με αυτόν τον τρόπο θα έχετε καλύτερα αποτελέσματα από το να πείτε απλώς: “Είσαι τεμπέλης/α” ή “Με ταλαιπωρείς”».
Μιλήστε γι’ αυτό που σας ενοχλεί. Εάν κάποιος ενοχλείται για κάτι ασήμαντο που έκανε ο άλλος, όπως το ότι άφησε το καπάκι της οδοντόκρεμας ανοιχτό, αυτό είναι πραγματικά μόνο η κορυφή του παγόβουνου.
«Το παγόβουνο μπορεί να είναι ένα συναίσθημα που δεν το έχετε εκφράσει, π.χ. ότι δεν εισακούεστε όταν ζητάτε από κάποιον άλλον να κάνει κάτι ή ότι το άλλο άτομο δεν νοιάζεται», εξηγεί ο δρ Waldinger.
«Όταν μπορείτε να μιλήσετε για σοβαρότερες ανησυχίες, έχετε την ευκαιρία να μιλήσετε γι’ αυτό που είναι πραγματικά σημαντικό».
Δείτε τα πράγματα στις πραγματικές τους διαστάσεις. Έχετε τη σοφία της γνώσης ότι η ζωή είναι μικρή. «Αυτό μπορεί να σας βοηθήσει να δείτε την κατάσταση με μια άλλη ματιά. Θέλετε πραγματικά να μαλώνετε για το πλύσιμο των πιάτων; Αξίζει τον κόπο να θυμώνετε;» ρωτά ο δρ Waldinger.
Σημαντικά οφέλη
Αξίζει να προσπαθήσετε για να καλλιεργήσετε καλές σχέσεις. Αρχικά, κάνουν καλό στην υγεία σας. «Κατευνάζουν το στρες το οποίο συσχετίζεται με σωματικές διεργασίες, όπως η χρόνια φλεγμονή, που μπορούν να επηρεάσουν το καρδιαγγειακό σύστημα, τις αρθρώσεις και τον εγκέφαλο», λέει ο δρ Waldinger.
Και, γενικότερα, μέσα από τις σχέσεις μας θα μπορέσουμε να τα βγάλουμε πέρα αυτές τις δύσκολες στιγμές, κάτι το οποίο ο δρ Waldinger γνωρίζει ως επικεφαλής της Μελέτης του Χάρβαρντ για την Ανάπτυξη των Ενηλίκων (μια συνεχιζόμενη μελέτη, στο πλαίσιο της οποίας εκατοντάδες άνδρες και οι οικογένειές τους παρακολουθούνται από το 1938).
«Πηγαίνοντας πίσω στον χρόνο, αναρωτώμενοι πώς οι άνθρωποι ξεπέρασαν την κρίση του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, η λύση-κλειδί σε όλες τις περιπτώσεις ήταν οι σχέσεις τους. Αυτό είναι κάτι που θα πρέπει να αναλογιστούμε σήμερα».
