Του Σταύρου Χριστοδούλου
Οι κυρίες του καρέ με κόπο προσπαθούσαν να συγκρατήσουν τα δάκρυά τους, καθώς η Ρενέ Κυπαρίσσι κατέβαζε την εμβληματική φωτογραφία από το τζάκι. Όλες ένιωσαν το φλογερό βλέμμα του Σπύρου Κυπριανού, μέσα από τη χρυσοποίκιλτη κορνίζα, να καίει τις ενοχές τους. «Ευτυχώς που δεν ζει η Μιμή για να δει την τελευταία πράξη της προδοσίας» ψιθύρισε η Θεοπίστη Θεοδούλου και σωριάστηκε στον βελούδινο καναπέ.
Η αποκαθήλωση του Ειδώλου δεν προέκυψε ως κεραυνός εν αιθρία. Προηγήθηκε το νέο κεφάλαιο της «Κουλιάδας», με την επιστολή διαμαρτυρίας που απέστειλε ο βουλευτής στον Νίκο Χριστοδουλίδη για τη μετακίνηση της φωτογραφίας του Αρχιεπισκόπου από το τζάκι του προεδρικού. Η απάθεια του Λόφου ήταν λες και άναψε το πράσινο φως για το Τέλος Της Ιστορίας. «Δεν θα θυσιαστεί μόνο ο Μακάριος και ο Σπύρος» προειδοποίησε η Ρενέ Κυπαρίσσι το καρέ. Και το μήνυμα βεβαίως ελήφθη.
Η σεμνή τελετή, με τον εύγλωττο τίτλο «Αποχαιρέτα την, την Κύπρο που φεύγει», διοργανώθηκε στην οικία Κυπαρίσσι όπου κι έγινε η αποκαθήλωση του Σπύρου. Εν συνεχεία, η Φώφη Κούταλου ακούμπησε στο τραπέζι ένα λευκό μαντίλι που είχε κιτρινίσει από τον χρόνο. «Όταν έκλαψε ο Γρίβας…» ψέλλισε με τρεμάμενη φωνή η πάλαι ποτέ θεραπαινίδα του Στρατηγού. Οι κυρίες δεν χρειάστηκε να ερωτήσουν τα πώς και τα γιατί. Όλη η αστική Λευκωσία άλλωστε γνωρίζει τη συναισθηματική (sic) σχέση των δύο, μία από τις πικρές υποσημειώσεις της σύγχρονης κυπριακής ιστορίας.
Ήταν η σειρά της αριστερής (με την καλή έννοια) Κουλλίτσας Κυριακού για ν’ ακουμπήσει στον βωμό της λήθης το δικό της ξέφτι από το παρελθόν. Οι κυρίες αναγνώρισαν φυσικά αμέσως τη ματριόσκα που της χάρισε ο πρέσβης Σεργκέι Αστάβιν, το μακρινό 1979. Η Κουλλίτσα, με χέρια που έτρεμαν από συγκίνηση, άνοιγε μία-μία τις ξύλινες κούκλες ακουμπώντας τες στο τραπέζι. Ώσπου έφτασε στην «καρδιά» της ματριόσκας όπου κρυβόταν ένα «σηματάκι» με το κεφάλι της Βαλεντίνας Τερέσκοβα, της πρώτης γυναίκας που ταξίδεψε στο διάστημα, επάνω στη σοβιετική σημαία.
«Εσύ;» ρώτησε η οικοδέσποινα, περιμένοντας την κίνηση της χήρας. Ακολούθησε μια μακρόσυρτη σιωπή κι ύστερα η Ιουλία ακούμπησε την καπελιέρα στο τραπέζι. Όταν πήρε το καπέλο του Philip Treacy στα χέρια της, το καρέ αντέδρασε με ένα επιφώνημα θαυμασμού. «Είσαι σίγουρη; Αυτό είναι αληθινό έργο τέχνης» είπε η Καλαμαρού. «Αυτό είναι το απομεινάρι μιας μέρας που ανήκει οριστικά σε ένα υπερβολικά φωταγωγημένο παρελθόν. Η ζωή δεν αντέχει πια τέτοιες στιλιστικές ακρότητες. Εκτός κι αν ανήκεις στον κύκλο των ανεπίγνωστων Κυπρίων σοσιαλιτέ. Τόση σπατάλη, για ένα φουστάνι αδειανό…» είπε η Ιουλία κι ανασήκωσε το ποτήρι της για να ευχηθεί «στα καινούργια».
Μετά το τελετουργικό, όπως ήταν φυσικό, η συζήτηση άναψε με επίκεντρο τον Λόφο. Η απόφαση αποκαθήλωσης του Μακαρίου γέννησε ελπίδες στο καρέ ότι «επιτέλους θα γίνει ένα έλεος και με την αίθουσα εκδηλώσεων –παρακαταθήκη της διακυβέρνησης Χριστόφια» όπως σημείωσε η Ρενέ. «Μια αίθουσα που βγήκε θαρρείς από ένα δυστοπικό αρχιτεκτονικό σύμπαν, με απαίσιο μαρμάρινο δάπεδο και μια τρικυμία στους τοίχους. Ιδού πεδίον δόξης λαμπρόν για τη Φιλίππα να μας εκπλήξει» υπερθεμάτισε.
Τις αρχιτεκτονικές ανησυχίες του καρέ διέκοψε η Ελλού, η οποία εμφανίστηκε με ένα δίσκο καθαρισμένα σύκα από την αυλή της και μ’ ένα outfit τύπου εικαστικό δρώμενο. «Γιατί ντύθηκες… στόχος, καλή μου;» ενδιαφέρθηκε να μάθει η Καλαμαρού. «Ένεκα των στοχευμένων μέτρων που εξήγγειλε ο Κεραυνός κατά της ακρίβειας» έσπευσε να εξηγήσει η Ιουλία. «Τουτέστιν;». «Τουτέστιν η πτωχή πλην τίμια Ελλού είναι ο στόχος των κοινωνικής πολιτικής της κυβέρνησης. Το είπε και ο Κεραυνός: “Η κυβέρνηση δείχνει τις ευαισθησίες της. Είναι μια κυβέρνηση ανθρωποκεντρική”. Και για ν’ αποδείξει του λόγου το αληθές, έβαλε μηδενικό συντελεστή σε… καφέ και ζάχαρη! Αρχόντισσα η Ελλού!». «Καλά δεν ντρέπονται καθόλου;». «Όχι, δεν ντρέπονται, μάνα μου».
Όταν κατέληξαν στα της ντροπής, μοιραία η συζήτηση στράφηκε στα του Δημοκρατικού Συναγερμού. Για τον Χριστοδουλίδη που δεν ντράπηκε να καλέσει τον ΔΗΣΥ να συμμετάσχει στη συγκυβέρνηση, κάνοντας έξαλλο τον Δημήτρη Δημητρίου από το χάραμα της Κυριακής και την Αννίτα να υψώνει το λάβαρο τού Όχι λίγο αργότερα. Για τον Αναστασιάδη που δεν ντράπηκε να πάει χωρίς κάλτσες στο Πολιτικό Γραφείο και τον Μιχάλη Σοφοκλέους που δεν ντράπηκε να αποχωρήσει από το Ινστιτούτο Γλαύκος Κληρίδης πυροβολώντας, επικυρώνοντας έτσι το εσωκομματικό μπάχαλο.
«Μέσα σ’ όλα αυτά, ανάμεσα στις εικονομαχίες και τα κομματικά μαχαιρώματα, τι του λείπει του ψωριάρη;» έθεσε το ακανθώδες ερώτημα η Ιουλία. Οι ελληνοχριστιανικές ευαισθησίες κάποιων δημοσιογράφων που εκπόνησαν θεωρίες συνωμοσίας για την αφαίρεση του λογοτύπου της Παναγίας από τη στολή του Λυκείου Παλλουριώτισσας. Το σχολείο και το διέψευσε και δήλωσε (επί λέξει) ότι «Το λάβαρο με έμβλημα την Παναγία ορθώνεται ως ασπίδα αντίστασης απέναντι στον κατακτητή» σε μια προσπάθεια να κατευνάσει τα πνεύματα. Με τούτα και με κείνα, έκανε δεύτερες σκέψεις το καρέ…
«Καλώς ήλθες 1973!» αναφώνησαν εν χορώ. Η Ρενέ κρέμασε ξανά τη φωτογραφία του Σπύρου πάνω απ’ το τζάκι, η Φώφη έβαλε το μαντίλι του Γρίβα στην τσέπη της, η Κουλλίτσα καρφίτσωσε τη Βαλεντίνα Τερέσκοβα στο πέτο της και η Ιουλία φόρεσε το καπέλο με τα φτερά φασιανού προτού αποχωρήσει αγέρωχη με το κεφάλι ψηλά.