Η αριστεία του Πανεπιστημίου Κύπρου αναδεικνύεται με νέες διακρίσεις, επιβεβαιώνοντας την ηγετική του θέση ανάμεσα στα οικονομικά τμήματα της Ελλάδας και της Κύπρου. Μια νέα κατάταξη των Τμημάτων Οικονομικών Επιστημών των ελληνικών και κυπριακών πανεπιστημίων, από μία ομάδα ακαδημαϊκών όπου το γνωστικό αντικείμενο όλων των μελών της είναι η οικονομική επιστήμη, ρίχνει φως στην ερευνητική δραστηριότητα του ακαδημαϊκού προσωπικού. Η παρουσιαζόμενη κατάταξη βασίζεται σε μια επέκταση της ανάλυσης που δημοσιεύθηκε πρόσφατα στην «Καθημερινή Ελλάδος» και αναδημοσιεύεται εδώ με άδεια των συγγραφέων για να περιλάβει το Τμήμα Οικονομικών του Πανεπιστημίου Κύπρου, το οποίο αξίζει ιδιαίτερης αναφοράς λόγω των εξαιρετικών του επιδόσεων.
Παρότι η συνολική ποιότητα ενός ακαδημαϊκού τμήματος διαμορφώνεται από πολλούς παράγοντες, όπως η έρευνα, η διδασκαλία και η κοινωνική προσφορά, η ερευνητική δραστηριότητα του Διδακτικού Ερευνητικού Προσωπικού (ΔΕΠ), που αποτελεί τον πυρήνα του ανθρώπινου δυναμικού, θεωρείται το πλέον αντικειμενικό και αξιόπιστο κριτήριο αξιολόγησης. Η παρούσα κατάταξη βασίστηκε στην ερευνητική δραστηριότητα των μελών ΔΕΠ, με τη δημιουργία ενός Δείκτη Ερευνητικής Δραστηριότητας (ΔΕΔ) ως εργαλείο μέτρησης που καλύπτει την περίοδο μέχρι τον Νοέμβριο του 2021. Η μεθοδολογία της κατάταξης εντοπίζεται στον σύνδεσμο https://bit.ly/3zUVU2I. Σύμφωνα με την κατάταξη, το Τμήμα Οικονομικών του Πανεπιστημίου Κύπρου αναδείχθηκε στην πρώτη θέση με ΔΕΔ 100, καταδεικνύοντας την εξαιρετική ερευνητική δραστηριότητα του ακαδημαϊκού προσωπικού του. Ακολουθεί το Τμήμα Οικονομικής Επιστήμης του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών με 69,24. Στην τρίτη θέση βρίσκεται το Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Οικονομικών Σπουδών του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών με 46,24. Το Τμήμα Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας καταλαμβάνει την τέταρτη θέση με 37,24, ενώ το Τμήμα Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Πειραιώς βρίσκεται στην πέμπτη θέση με 31,71, όπως φαίνεται και στο Διάγραμμα 1.
Πέρα από τη συγκεκριμένη κατάταξη, το Τμήμα Οικονομικών του Πανεπιστημίου Κύπρου κατατάσσεται σταθερά σε υψηλές θέσεις στα πανεπιστημιακά Τμήματα Οικονομικών σύμφωνα με την κατάταξη του Πανεπιστημίου του Tilburg (https://rankings.tilburguniversity.edu/sandbox/), κατέχοντας την 184η θέση παγκοσμίως και την 68η στην Ευρώπη για την περίοδο 2019-2023. Αξιοσημείωτο είναι ότι Τμήμα Οικονομικών του Πανεπιστημίου Κύπρου κατατάσσεται πιο ψηλά από γνωστά πανεπιστήμια χωρών με μεγάλη παράδοση στην ανώτερη εκπαίδευση.
Εργαλείο
Η κατάταξη αυτή αποτελεί ένα πολύτιμο εργαλείο για τους/ις υποψήφιους/ες φοιτητές/ριες, τους/ις ερευνητές/ριες και την ακαδημαϊκή κοινότητα, καθώς παρέχει μια αντικειμενική αξιολόγηση της ερευνητικής δραστηριότητας των Τμημάτων Οικονομικών Επιστημών στην Ελλάδα και την Κύπρο.
Πρόσφατα, το Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας (ΙδΕΚ) εφάρμοσε πολιτικές διάκρισης υπέρ των ιδιωτικών πανεπιστημίων σε βάρος των δημόσιων και συνεπακόλουθα του Πανεπιστημίου Κύπρου στα προγράμματα «Νησίδες Αριστείας» και «Μεταδιδάκτωρ», με αιτιολόγηση, όπως παρουσιάστηκε και σε δημόσιες τοποθετήσεις, τη γεφύρωση του «χάσματος» μεταξύ των δημόσια και ιδιωτικά χρηματοδοτούμενων ερευνητικών οργανισμών. Αυτή η απόφαση αποτελεί παγκόσμια πρωτοτυπία, καθώς οι πολιτικές θετικής δράσης συνήθως στοχεύουν στην ενίσχυση της παρουσίας μιας υποεκπροσωπούμενης ή μειονεκτούσας κοινωνικής ομάδας.
Ωστόσο, τίθεται το ερώτημα: Ποια είναι τα μειονεκτήματα των ιδιωτικών πανεπιστημίων, τα οποία είναι κατά κύριο λόγο κερδοφόροι οργανισμοί; Είναι άδικο να έχουμε ένα επιτυχημένο δημόσιο πανεπιστήμιο; Η θετική δράση, όπως εφαρμόζεται εδώ, θέτει περιορισμούς στις προτάσεις από τα προγράμματα του ΙδΕΚ, τιμωρώντας την αριστεία των ακαδημαϊκών των δημόσιων πανεπιστημίων, όπως αυτών του Τμήματος Οικονομικών του Πανεπιστημίου Κύπρου.
Το δημόσιο πανεπιστήμιο προσφέρει πολλαπλά οικονομικά και κοινωνικά οφέλη, και η αριστεία του πρέπει όχι μόνο να αναγνωρίζεται αλλά και να ενισχύεται. Σε μια εποχή όπου ο διεθνής ανταγωνισμός είναι τεράστιος, η Πολιτεία πρέπει να υποστηρίζει αυτήν την προσπάθεια και όχι να την υπονομεύει και να την περιορίζει. Οι εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις πρέπει να γίνονται μελετημένα. Για παράδειγμα, οι εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις στη Χιλή που ευνόησαν τα ιδιωτικά πανεπιστήμια σε βάρος των δημοσίων οδήγησαν σε αύξηση του κόστους σπουδών, ανισότητες στην πρόσβαση και υποβάθμιση της ποιότητας της εκπαίδευσης. Είναι κρίσιμο η Πολιτεία να αναγνωρίσει την αξία των δημόσιων πανεπιστημίων και να τα υποστηρίξει, εξασφαλίζοντας ίσες ευκαιρίες για όλους/ες τους/ις φοιτητές/ριες με χαμηλό κόστος και πρόσβαση σε υψηλής ποιότητας εκπαίδευση και ερευνητικές ευκαιρίες.
Ο κ. Αντρος Κούρτελλος είναι καθηγητής και πρόεδρος του Τμήματος Οικονομικών του Πανεπιστημίου Κύπρου.
