Το 2022 είχε ανακηρυχθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ως Ευρωπαϊκό Έτος Νεολαίας κατά τη διάρκεια του οποίου είχε αρχίσει ένας δομημένος διάλογος με τους νέους για βελτίωση της συμμετοχικότητας των νέων στη χάραξη πολιτικής και στην εμπλοκή τους στις διαδικασίες διακυβέρνησης. Ο νέος χάρτης για τη Νεολαία στοχεύει στη χάραξη πολιτικής που να εμπλέκει τους νέους ανθρώπους στην οικοδόμηση ενός καλύτερου μέλλοντος της Ευρώπης και αξιοποιώντας περαιτέρω τις αξίες και τις δεξιότητες της Νεολαίας το 2023, που έχει κηρυχθεί ως Ευρωπαϊκό Έτος Δεξιοτήτων.
Παρόλες τις προσπάθειες, τόσο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, όσο και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών (ΕΕτΠ), για να φέρουν τους νέους πιο κοντά στην Ευρώπη, αρκετοί νέοι κρατούν αποστάσεις, αφού θεωρούν ότι η Ευρώπη θα πρέπει να απο-βρυξελλοποιηθεί, όπως τόνισε εμφαντικά ο Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Μαργαρίτης Σχοινάς στην τελευταία συνεδρία της Ολομέλειας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών τον περασμένο Δεκέμβριο.
Η ΕΕτΠ αναγνωρίζει την ανάγκη προβληματισμού για την πολιτική για τη Νεολαία και ιδιαίτερα της συμμετοχής των νέων ανθρώπων στη χάραξη πολιτικής σε τοπικό και εθνικό επίπεδο, αλλά και στην οικοδόμηση του μέλλοντος της Ευρώπης χωρίς αποκλεισμούς. Σίγουρα η πανδημία του κορωνοϊού έχει στερήσει την εκπαίδευση, την εργασία, την κοινωνική ζωή στους νέους και είχε σοβαρό αντίκτυπο στην ψυχική τους υγεία. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι αρκετοί έφηβοι βρίσκονταν στη δημοτική εκπαίδευση με την έναρξη της πανδημίας, ενώ με την άρση των περιοριστικών μέτρων βρέθηκαν στο Γυμνάσιο, με ό,τι αυτό συνεπάγεται στην απότομη αλλαγή συμπεριφοράς.
Αυτό που χρειάζονται σήμερα οι νέοι, όσον αφορά την εκπαίδευση και κατάρτιση, είναι η κοινωνική ένταξη των νέων και ιδιαίτερα των ευάλωτων στο εκπαιδευτικό σύστημα για αποφυγή της πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου. Δεν είναι εξάλλου όλοι οι νέοι άριστοι μαθητές και γι’ αυτό θα πρέπει να αναγνωριστούν οι δεξιότητες των αποφοίτων των Τεχνικών Σχολών και ένταξη των νέων από κάθε υπόβαθρο στην αγορά εργασίας.
Ένα άλλο σοβαρό πρόβλημα που απασχολεί τους νέους είναι η δύσκολη πρόσβαση στη στέγαση και το ψηλό κόστος αγοράς ή ενοικίασης, κάτι που παρεμποδίζει την αυτονομία των νέων. Η μακροχρόνια διαμονή στο ίδιο σπίτι με τους γονείς, προκαλεί κοινωνικά προβλήματα και δυστοκία στη δημιουργία οικογένειας, προκαλώντας συχνά ψυχικές διαταραχές. Νέοι, οι οποίοι είναι άνεργοι ή ζουν μαζί με τους γονείς τους, δυσκολεύονται να κοινωνικοποιηθούν ή να συμμετάσχουν σε κοινωνικές, αθλητικές ή πολιτιστικές δραστηριότητες.
Οι νέοι, όπως και τα Άτομα με Αναπηρία, θα πρέπει να συμμετέχουν στον σχεδιασμό και στον δημοκρατικό βίο, καθοδηγούμενοι, τόσο από το σπίτι, όσο και από το σχολείο, αλλά και τις τοπικές αρχές. Μέσω της συμμετοχικότητας και του δημοκρατικού διαλόγου διασφαλίζεται μια κοινωνία χωρίς αποκλεισμούς, ριζοσπαστικοποίηση, πολιτικό και θρησκευτικό εξτρεμισμό σε αρκετό βαθμό. Σημαντική θεωρείται επίσης η συμμετοχή και η πρόσβαση των γυναικών και κοριτσιών σε όλες τις εκπαιδευτικές και επαγγελματικές ευκαιρίες, όπως και των δύο φύλων στη δημόσια πολιτική.
Οι τοπικές αρχές οφείλουν να διοργανώνουν δράσεις για τη νεολαία που να ανταποκρίνονται στις σημερινές απαιτήσεις αλλά και προκλήσεις της κοινωνίας. Θα πρέπει βέβαια να στηρίζονται οι διάφορες οργανώσεις, κοινωνικά και πολιτιστικά σύνολα νεολαίας, προσφέροντας τους συντονισμό, επαγγελματική κατάρτιση και πόρους για ενεργό συμμετοχή σε δράσεις της νεολαίας, όπως η αξιοποίηση των γνώσεων τους για καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής.
Η προώθηση της εκπαίδευσης και του πολιτισμού μπορεί ανεπιφύλακτα να συμβάλει στην προώθηση μιας κοινωνίας χωρίς αποκλεισμούς για τους νέους. Μέσω του δημοκρατικού διαλόγου και της συμμετοχής της Νεολαίας στον αθλητισμό και στον εθελοντισμό, χτίζουμε στο μέλλον, αξιοποιώντας τις αξίες, τις ευαισθησίες και τις ικανότητες των νέων ανθρώπων.
Οι νέοι μας καλούν να τους αξιοποιήσουμε. Ας τους δώσουμε λοιπόν αυτή την ευκαιρία για το καλό όλων μας.
Ο κ. Άντρος Γ. Καραγιάννης είναι δήμαρχος Δερύνειας.