Να ξεκινήσουμε από τα θετικά: Καθετί που προάγει τη λογοδοσία της εξουσίας είναι καλό πράγμα. Έτσι, η θεσμοθέτηση της «παρουσίασης του νομοθετικού προγράμματος» πιστώνεται στη νέα Προεδρία. Καθώς θα συνοδεύεται και από αντίστοιχο απολογισμό, η πρωτοβουλία ενισχύει τη διαφάνεια και τη δημοκρατία. Την ίδια στιγμή ενέχει πολιτική τόλμη, αφού παράγει δημόσιες δεσμεύσεις.
Παράλληλα, ο πρόεδρος φάνηκε «on top of things», οργανωμένος και προσηλωμένος στα βασικά θέματα της διακυβέρνησής του, κάτι που χρειαζόταν. Υπενθύμισε ότι εργάζεται με βάση ένα πρόγραμμα δράσεων και εξήγγειλε ορισμένα σημαντικά νομοθετήματα. Φρόντισε να κρατήσει την απαραίτητη ισορροπία μεταξύ κοινωνικών δαπανών και δημοσιονομικής πειθαρχίας και να τονίσει την επιθυμία επιστροφής στις διαπραγματεύσεις χωρίς αστερίσκους. Μέχρι εδώ καλά.
Όποιος, όμως, θεωρεί ότι τέτοιου είδους πρωτοβουλίες αρκούν για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα της αμηχανίας, ανασφάλειας, αν όχι απογοήτευσης, που νιώθει η πλειοψηφία των πολιτών για την πορεία των πραγμάτων, έναν μόλις χρόνο από τις εκλογές, δεν βοηθά τον πρόεδρο.
Ο Νίκος Χριστοδουλίδης είναι καλός στα concepts, δηλαδή στο πακετάρισμα και το branding των πρωτοβουλιών του: του εγχώριου «State of the Union» προηγήθηκε η «Αμάλθεια» και προεκλογικά ο «πρωταγωνιστικός ρόλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο Κυπριακό». Το πρόβλημα δεν είναι η έκβαση, εξάλλου τίποτε δεν εξαρτάται μόνο από εμάς, αλλά η διαχείριση των προσδοκιών. Οι προσδοκίες δεν είναι ένας πήχης που σηκώνουμε και μετά προσπερνάμε για να στήσουμε τον επόμενο. Ο κόσμος περιμένει το άλμα. Πόσοι από εμάς δεν ξεκινήσαμε να παρακολουθούμε μια ταινία, να διαβάζουμε ένα βιβλίο, να ακούμε ένα μουσικό κομμάτι και περιμέναμε με ενθουσιασμό να τελειώσει η εισαγωγή, τα προκαταρκτικά, για να μπούμε στο κυρίως θέμα; Και περιμέναμε, περιμέναμε, ώσπου κάποια στιγμή το έργο τέλειωνε και λέγαμε: «αυτό ήταν;».
«Live by the sword, die by the sword» λέει το βιβλικής έμπνευσης ρητό και εδώ η μάχαιρα είναι τα επικοινωνιακά τρικ, που όσο χρήσιμα κι αν είναι, άλλο τόσο είναι επικίνδυνα. Η προσωρινή τους φύση δεν παρέχει βάθος. Η απάντηση στην απαξίωση της πολιτικής διαδικασίας δεν είναι η μη-πολιτική. Είναι: καλύτερη πολιτική. Το αυξανόμενο κόστος ζωής, το άγχος ότι το βιοτικό επίπεδο απειλείται, η αίσθηση ότι δεν έχουμε πια τον έλεγχο της καθημερινότητάς μας, η πεποίθηση ότι η νέα γενιά θα ζει χειρότερα από την προηγούμενη, η προϊούσα ανεπάρκεια και οι χρόνιες παθογένειες, η αποθρασυμένη Τουρκία, ο φόβος από τις αναφλέξεις στην περιοχή, η αποστασιοποίηση της Ελλάδας, το ενδεχόμενο οι λαγοί να στερέψουν από το καπέλο της ανάπτυξης, όλα αυτά τα φαινόμενα μεταφράζονται σε πολιτικά προβλήματα που απαιτούν ανάλογες πολιτικές παρεμβάσεις.
Σήμερα, ο Νίκος Χριστοδουλίδης αναμετράται με την επιτυχημένη μη-πολιτική συνταγή με την οποία τοποθετήθηκε χρόνια τώρα, και με την οποία εξελέγη: Ως αξιοπρεπής, έντιμη, ασφαλής εναλλακτική στο υπάρχον πολιτικό προσωπικό. Συνταγή επιτυχημένη αλλά όχι αρκετή, καθώς οι συνθήκες δεν είναι συνθήκες κανονικότητας. Για να νιώσουν οι πολίτες έμπνευση, ασφάλεια και αίσθηση σκοπού δεν αρκεί η σωστή διαχείριση του Ταμείου Ανάκαμψης. Δεν είμαστε Νορβηγία. Είμαστε η χώρα στην οποία φαίνεται να υπάρχουν μόνο δύο δρόμοι: συντήρηση ή ρήξη. Νομίζω ότι πολλοί ψηφοφόροι του τον επέλεξαν για να αποφύγουν το πρώτο, χωρίς να τολμούν το δεύτερο, η πραγματικότητα όμως είναι αδήριτη, δεν υπάρχει χρόνος για χάσιμο.
Οι εκλογές πέρασαν, τώρα πρέπει να πούμε την αλήθεια: ένας ωφέλιμος πρόεδρος δεν μπορεί να τους ικανοποιήσει όλους. Με κάποιους πρέπει να τα βάλει για να κάνει δουλειά, ενδεχομένως και με κάποιους από αυτούς που κλήθηκαν στο State of the Union.
Αν βρει τον προσανατολισμό του ο πρόεδρος, θα ακολουθήσουν και τα κόμματα στη Βουλή. Δεν μπορεί όμως να ζητάει από τα κόμματα να έρθουν προκαταβολικά μαζί του. Ο μακαριακός λαϊκισμός, ο περονισμός σε εκδοχή this is Cyprus, καλύτερα να μείνει για πάντα στο ταραγμένο παρελθόν του νησιού. Στην Κύπρο το σύστημα είναι εκπαιδευμένο να πλουτίζει κερδίζοντας χρόνο, είτε μιλάμε για δίκες, είτε για έργα, είτε για το ίδιο το εθνικό θέμα. Ο πρόεδρος πρέπει να εργαστεί σκληρά ώστε να αποτρέψει το ενδεχόμενο η ίδια η Κύπρος να γίνει μια χώρα υπό προθεσμία.