Ολόκληρη την περασμένη δεκαετία, ενώ Ελλάδα και Κύπρος κατέρρεαν οικονομικά, πολλοί στρέφαμε τα μάτια προς τις χώρες του ευρωπαϊκού βορρά, θαυμάζοντας τα επιτεύγματά τους, ιδιαίτερα ως προς το κράτος πρόνοιας που είχαν δημιουργήσει, προς όφελος όλων των πολιτών. Δεν είναι και λίγοι οι άριστα σπουδασμένοι νέοι μας που κατέφυγαν στις χώρες αυτές για να εργαστούν. Τα πρόσφατα γεγονότα καύσης αντιτύπων του Κορανίου μάς υποχρεώνουν να στρέψουμε ξανά την προσοχή μας σε Δανία και Σουηδία. Τι συμβαίνει και χώρες-υποδείγματα δυσφημίζονται από τις πράξεις μερικών πολιτών τους; Πώς γίνεται κυβερνήσεις και θεσμοί να διασύρονται παρακολουθώντας με αδράνεια; Είναι αυτές εκδηλώσεις ελευθερίας της έκφρασης ή κάτι άλλο;
Μεγαλώσαμε διδασκόμενοι τις αξίες της Δημοκρατίας και της Ελευθερίας, ως ακρογωνιαία θεμέλια της πολιτείας και του πολιτισμού μας. Βασικός κανόνας αυτών, το ότι η ελευθερία του ατόμου σταματά εκεί που ξεκινά η ελευθερία του διπλανού του. Δεν επιτρέπω στον εαυτό μου να προβεί σε μια ενέργεια που θα προσβάλει τις αξίες ενός συμπολίτη μου. Σκεπτόμενος αντίστροφα, δεν επιτρέπω στον εαυτό μου κάτι που δεν θα ‘θελα άλλος να πράξει σε βάρος μου. Φαντάζεστε τα αισθήματα αηδίας που θα νιώσουμε στη θέα δημόσιας καύσης της Βίβλου από εξτρεμιστές μιας άλλης θρησκείας;
Σε μια ευνομούμενη πολιτεία οι διάφορες αναγνωρισμένες θρησκείες είναι αποδεκτές και σεβαστές. Η Ευρώπη σήμερα, ως απόρροια πολιτικών αρκετών δεκαετιών, είναι πολυπολιτισμική. Για να λύσει προβλήματα απόρροιας της υπογεννητικότητας, στράφηκε στην προσέλκυση εργατικού δυναμικού από άλλες ηπείρους. Ναι, αυτοί που τώρα μας προκαλούν ενόχληση με τα κύματα παράνομης μετανάστευσης δεν είναι παρά μια άλλη όψη του ιδίου νομίσματος. Το αντιλαμβάνεσαι, αγαπητέ αναγνώστη, όταν κοιτάξεις στις κουζίνες των εστιατορίων, στους φροντιστές των ανήμπορων, στα συνεργεία λογής-λογής τεχνικών, στα μηχανάκια που σου φέρνουν φαγητό στην πόρτα σου. Κάνουν δουλειές που εμείς οι «γνήσιοι» Ευρωπαίοι δεν επαρκούμε ή δεν καταδεχόμαστε. Ήταν δυνατόν αυτές οι ψυχές να ερχόντουσαν στις χώρες μας, αφήνοντας πίσω τη θρησκεία τους;
Τα γεγονότα αφήνουν τα κράτη εκτεθειμένα. Με ελλιπείς μηχανισμούς ένταξης των μεταναστών στις κοινωνίες και την επακόλουθη αποξένωση των μελών τους. Πολλά τα παραδείγματα, με πιο πρόσφατο τη λαϊκή οργή στη Γαλλία, στη συνέχεια της δολοφονίας ενός νέου από αστυνομικά πυρά στη Ναντέρ, τέλη Ιουνίου.
Στη Σουηδία και στη Δανία, όμως, φαίνεται πως το ξεγύμνωμα της υποκρισίας ξεπερνά κάθε προηγούμενο. Αφού τα καθεστώτα έπεσαν θύματα δικών τους κακοτεχνιών, στην εμπέδωση των εννοιών της Δημοκρατίας και της Ελευθερίας, στους κρατικούς θεσμούς. Καλό το κράτος πρόνοιας, και ουσιαστικές οι πολιτικές που οδήγησαν στην ένταξη μεταναστών, μεταξύ τους και Κούρδων, εκδιωγμένων από την κρατική καταστολή στην Τουρκία, σε άλλες δεκαετίες. Αλλά, η άκρατη ελευθερία είναι ασυδοσία. Με ποια λογική αφαιρέθηκε από τις εξουσίες το προνόμιο απαγόρευσης δημόσιων εκδηλώσεων, όταν αυτές προμηνύουν ρατσιστική βία και βεβήλωση θρησκευτικών συμβόλων; Με άλλα λόγια, αυτοί που βρέθηκαν εκτεθειμένοι στις δύο χώρες δεν είναι οι λίγοι που προέβησαν στις καύσεις του Κορανίου. Είναι οι πολλοί, που πιάστηκαν στον ύπνο. Είναι όσοι αντιλαμβάνονται την ελευθερία της έκφρασης ξεχειλωμένη μέχρι ύβρεων.
Θα σκεφτεί κάποιος πως οι κυβερνήσεις βρίσκονται εγκλωβισμένες σε παιγνίδια ισορροπίας μεταξύ κομμάτων, στα οποία περιλαμβάνονται ξενοφοβικά κόμματα. Ότι προτάσσουν την πολιτική επιβίωση τους, παραμελώντας πανανθρώπινες αξίες. Η Ελλάδα ξέρει καλά πόσο δαιδαλώδης είναι η διαδικασία καταπολέμησης, αφού κατάφερε να διαλύσει ως παράνομη την Χρυσή Αυγή, για να δούμε στη συνέχεια να ξαναφυτρώνει, να παίρνει άλλο σχήμα, και να μπαίνει στο κοινοβούλιο στις εκλογές της 25 Ιουνίου.
Τι σημαίνουν αυτά; Ότι ο αγώνας δεν είναι καθόλου εύκολος. Όμως λύσεις υπάρχουν, τα κράτη οφείλουν να επανεξετάσουν άρθρα του συντάγματός τους και να τα ερμηνεύσουν υπό το πρίσμα της σημερινής πραγματικότητας. Κυρίως, επείγει η δημιουργία νέων πρωτοβουλιών παρέμβασης σε τόσο κρίσιμα ζητήματα, όπως είναι η ένταξη και αξιοποίηση των πολιτών από άλλα πολιτισμικά υπόβαθρα. Για το καλό του συνόλου της κοινωνίας.
Ο κ. Ξενοφών Χασάπης είναι σύμβουλος και εκπαιδευτής στελεχών Επιχειρήσεων και Νέων.
Xenophon.hasapis@gmail.com
