Την εξαιρετική σημασία της θέσης του Αρχιεπισκόπου Κύπρου υπογραμμίζει το γεγονός ότι αρθρογράφοι κάθε είδους –πιστοί, χλιαροί και άπιστοι– εκφράζουν τη γνώμη τους για το προφίλ του προσώπου που θα διαδεχθεί τον μακαριστό Χρυσόστομο. Κάποιοι γράφουν για να θυμίσουν λάθη του εκλιπόντος, άλλοι για να υποδείξουν επιθυμία για εκμοντερνισμό της Εκκλησίας, και ορισμένοι για να προωθήσουν προσωπικές φιλοδοξίες. Ταυτόχρονα, από μέλη της Ιεράς Συνόδου διαρρέουν μηνύματα που τραβούν μεν την προσοχή των ΜΜΕ, αλλά συνάμα σκανδαλίζουν τον κόσμο. Λες και πρόκειται για πολιτικές εκλογές. Είναι αυτό το επίπεδο που αξίζει ο λαός;
Από το 2013, όταν επέστρεψε στην Κύπρο μετά από 37 χρόνια απουσίας, ο υπογράφων διαπιστώνει την πλατιά απομάκρυνση του κόσμου από την Εκκλησία, με κύρια πρόφαση συμπεριφορές ιερωμένων που δεν θα έπρεπε να συμβαίνουν. Κι αν δεν συνέχιζε η τέλεση μνημόσυνων με εντυπωσιακή συχνότητα, οι ναοί τις Κυριακές θα ήταν σχεδόν άδειοι, κάτι που όλοι αντιλαμβανόμαστε. Το να αναζητήσουμε τους υπαίτιους και να επιρρίψουμε ευθύνες σε πρόσωπα, αποτελεί δουλειά για ιστορικούς και κουτσομπόληδες. Το ενδιαφέρον μας στρέφεται με υπευθυνότητα στο σήμερα και στο αύριο. Η διαπίστωση, αυτή και μόνη, οφείλει να προβληματίσει ολόκληρη την Ιερά Σύνοδο. Ο κόσμος χάνεται, μπορείτε να δράσετε, Σεβασμιότατοι;
Η συνέχιση της συζήτησης θα είχε μόνο φιλολογικό νόημα, αν δεν ζούσαμε σε μια εποχή με τεράστια κοινωνικά προβλήματα. Ναρκωτικά στα σχολεία, αλλά και στα στρατόπεδα, ρατσισμός στα σχολεία, ύβρεις και βία στα γήπεδα, έξαρση παραβατικότητας ανηλίκων, εξάπλωση ψυχοφαρμάκων, καταστροφή του περιβάλλοντος, αντικοινωνικές συμπεριφορές. Τι θέλει η Εκκλησία; Να αφήσει αυτά τα προβλήματα στην ευθύνη ψυχολόγων, κοινωνικών λειτουργών και αστυνομίας μόνο;
Χωρίς ποίμνιο, δεν υπάρχει Εκκλησία. Η θέση ότι οι ναοί ανοικτοί είναι, όποιος έχει ανάγκη μπορεί να προσέλθει, ακούγεται στενά συνδικαλιστική. Κηρύγματα από άμβωνος δεν αρκούν, αφού αυτοί που τα έχουν μεγαλύτερη ανάγκη δεν είναι εκεί να τα εισπράξουν. Ζητείται μια ριζική αλλαγή θεώρησης των πραγμάτων. Ακολουθούν μερικές ιδέες.
Η σημερινή εικόνα μιας Ιεράς Συνόδου με τόσες εσωτερικές συγκρούσεις ξεπερνά το πλαίσιο των διαφωνιών, οι οποίες ενδέχεται να αποβούν γόνιμες, όταν οδηγήσουν σε συνθέσεις προτάσεων. Φανταστείτε ένα αντίστοιχο Υπουργικό Συμβούλιο. Προστατέψτε, λοιπόν, την ενότητα. Όταν διακρίνετε τα μεγαλύτερα από τα μικρότερα προβλήματα, τότε θα οδηγηθείτε σε αυτά που σας ενώνουν. Μπορεί να φωτιστείτε, και να δείτε ότι δεν έχει τόση σημασία ποιος από εσάς θα εκλεγεί Αρχιεπίσκοπος, εφόσον η στόχευση δεν θα αλλάξει.
Βγείτε από τα γραφεία, αναζητήστε παρεμβάσεις προσέγγισης των νέων. Χρησιμοποιήστε δημιουργική σκέψη για να ξεπεράσετε τυχόν θεσμικούς περιορισμούς στην πρόσβαση στα σχολεία.
Γνωρίζετε ότι νέοι προσέρχονται καλοπροαίρετα στις εκκλησίες, για να βγουν λίγο μετά έξω, και να περάσουν την υπόλοιπη ώρα της λειτουργίας στο προαύλιο, επειδή δεν καταλαβαίνουν τη γλώσσα. Δεν υπαινίσσεται κανείς να μεταφραστούν οι ακολουθίες, επειδή αυτή είναι απόφαση πέραν της δικαιοδοσίας σας. Μπορείτε, όμως, να τεστάρετε μικρές αλλαγές. Όπως την ανάγνωση του Αποστόλου και σε μετάφραση, την ανάγνωση των τριών αναγνωσμάτων του εσπερινού απευθείας σε μετάφραση. Μεταφράσεις υπάρχουν, και είναι εγκεκριμένες. Μπορείτε επίσης να μιλάτε και να γράφετε σε γλώσσα ταπεινή και πλατύτερα κατανοητή.
Αλλάξτε αφήγημα. Αφήστε τα του Καίσαρος στον Καίσαρα. Κύρια αποστολή σας δεν είναι να λύσετε το Κυπριακό, ούτε να καλλιεργείτε τα μίση κατ’ εναντίον, αλλά να σώσετε ψυχές. Το ποίμνιο και οι νέοι διψούν για τα νοήματα που οδηγούν σε μια καλύτερη, πιο ενάρετη ζωή. Τα μεγάλα θέματα που βασανίζουν τον κόσμο, δεν γίνεται να βρίσκονται μακριά από τις έγνοιες της Εκκλησίας.
Τίποτα από όσα παραθέτουμε δεν είναι εύκολο. Τίποτα δεν ρυθμίζεται με λόγια μόνο. Απαιτείται ένα πρόγραμμα δράσεων. Εν τέλει, για να πετύχει ένα ριζοσπαστικό πρόγραμμα, χρειάζεται ακόμη οι ιεράρχες να επιλέξουν συμβούλους, όχι απαραίτητα θεολόγους, με φρέσκες ιδέες. Η εκλογή, έτσι, του νέου Αρχιεπισκόπου, γίνεται θέμα δεύτερης σημασίας, όταν η Ιερά Σύνοδος ταρακουνηθεί και θελήσει να έλθει ομόψυχα πιο κοντά στο ποίμνιο.
Ο κ. Ξενοφών Χασάπης (Ph.D.) είναι σύμβουλος και εκπαιδευτής Στελεχών Επιχειρήσεων και Νέων.
Xenophon.hasapis@gmail.com
