Του Λάρκου Λάρκου
Διπλές εκλογές στην Ελλάδα με νικητή τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Μια νίκη που του επιτρέπει άνεση χειρισμών σε ορίζοντα τετραετίας, έξω από τον κλοιό των βαρόνων (Σαμαράς, Καραμανλής Βήτα). Αλλά και με μια υπενθύμιση «σεμνότητας»: 158 έδρες! Ο Κυριάκος Μητσοτάκης καθόρισε την πολιτική ατζέντα με την άδεια ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ. Από τη στιγμή που ένα κόμμα μάχεται για καλύτερο πλασάρισμα στον χώρο της αντιπολίτευσης, πρακτικά κάνει πάσα στο μεγαλύτερο κόμμα να θέσει εκείνο το κύριο εκλογικό δίλημμα: σταθερότητα ή ακυβερνησία; Αυτό το δίλημμα το χειρίστηκε με επιτυχία ο κ. Μητσοτάκης. Οι Αλέξης Τσίπρας και Νίκος Ανδρουλάκης ουσιαστικά έλεγαν «εντάξει, βγες, εγώ θέλω πρώτος ή δεύτερος στην αντιπολίτευση». Η ατζέντα έπαιξε στα μέτρα Μητσοτάκη. Το χθεσινό δίδαγμα: ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ χωρίς στρατηγική εξουσίας, σέρβις νίκης στο πιάτο της Ν.Δ. Αξιοσημείωτη η επικοινωνιακή δραστηριότητα Δημήτρη Κουτσούμπα, γ.γ. του ΚΚΕ, μακράν καλύτερος από προκατόχους του.
Η νέα υποχώρηση του ΣΥΡΙΖΑ (έχασε το 50% της παλαιότερης επιρροής του) θέτει ουσιώδη ζητήματα ταυτότητας για τον χώρο αυτό. Η απότομη απογείωσή του, όπως και η απότομη πτώση του, είναι κάτι μη συνηθισμένο στην ελληνική κομματική ιστορία και αυτό ίσως οδηγήσει τα στελέχη του να κάνουν την αναγκαία έρευνα. Η παραίτηση Τσίπρα βοηθά σε αυτό.
Το ΠΑΣΟΚ σταθεροποίησε τον ρόλο του ως τρίτο κόμμα, δεύτερη φορά σε ικανοποιητικά ποσοστά (με καλύτερα ποσοστά στην επαρχία). Εμφανώς δεν πέτυχε να καταστεί καλός πόλος έλξης για τους απογοητευμένους του ΣΥΡΙΖΑ. Ο στόχος του να καταστεί μια εναλλακτική πρόταση εξουσίας σε τέσσερα χρόνια απαιτεί πολύ περισσότερα, πολύ καλύτερα και κυρίως απαιτεί πρωτοβουλίες στρατηγικού χαρακτήρα.
«Σπαρτιάτες». Η ακροδεξιά δεν αποχωρεί, προσαρμόζεται. Ο «αρχηγός», καταδικασμένος για συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση, θρυμματίζει την «ηρεμία» που επεδείκνυαν οι αδιάφοροι. Το κόμμα «Σπαρτιάτες» κατήλθε στις εκλογές του Ιουνίου με την υποστήριξη του Ηλία Κασιδιάρη. Από πού πήραν τις ψήφους; Σύμφωνα με τα exit poll το κόμμα με τη στήριξη του Ηλία Κασιδιάρη «έκλεψε» 19,5% των ψήφων του από την Ελληνική Λύση, 16,5% από τη ΝΙΚΗ, 12% από την Πλεύση Ελευθερίας, 1,5% από τη Ν.Δ., 1,4% από το ΣΥΡΙΖΑ, 1,3% από το ΠΑΣΟΚ, 28% από άλλο κόμμα και 17% από όσους δεν ψήφισαν στις εκλογές της 21ης Μαΐου» (Πηγή: το Βήμα, 25/6).
Η απόφαση Μητσοτάκη για μετακίνηση Δένδια στο υπουργείο Άμυνας της Ελλάδας φαίνεται πως έχει ουσία. Πληροφορίες υπήρχαν για «ασυμφωνία» μεταξύ των δύο, αλλά επίσημα δεν εκφράστηκε κάτι τέτοιο. Η φήμη ότι ο Δ. Αβραμόπουλος ήταν έτοιμος να τον διαδεχθεί δεν βγήκε αληθινή. Επί της ουσίας, η μετακίνηση Δένδια ισοβαθμεί με υποβάθμισή του. Δημοφιλής, πρώτος σε σταυρούς προτίμησης, λαλίστατος σε καθημερινή βάση, επιφανής βαρόνος της καραμανλικής πτέρυγας της Ν.Δ.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης αισθάνεται πιο ισχυρός τόσο απέναντι τους βαρόνους, όσο και απέναντι στον έως τώρα «πρωθυπουργεύοντα» υπουργό των Εξωτερικών του. Αποφάσισε να τον «κοντύνει», τοποθετώντας στη θέση του έναν πιστό, δοκιμασμένο συνεργάτη του, τον Γ. Γεραπετρίτη. Πιθανώς να κουβαλά μέσα του την ιστορική γκάφα του πρωθυπουργού-πατέρα του. Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης διόρισε ΥΠΕΞ του τον Αντώνη Σαμαρά και αυτός τον ανέτρεψε εξαιτίας του τότε «σκοπιανού» ζητήματος, ο τότε πρωθυπουργός, υπέρ της σύνθετης ονομασίας, ο Σαμαράς τα γνωστά. Αυτό ίσως να καθοδήγησε την απόφαση όχι ξανά «δύο» εξωτερικές πολιτικές.
Ερώτημα: η μετακίνησή Δένδια συνιστά απόδειξη ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε άλλη πολιτική στα ελληνοτουρκικά; Δύσκολο να πει κάποιος με βεβαιότητα ότι αυτό, πράγματι, συνέβαινε. Αν συμβαίνει και σε ποια έκταση, θα αποδειχθεί με τα νέα δεδομένα που δημιουργεί η πλήρης κυριαρχία του στον χώρο της εξωτερικής πολιτικής μέσω Γεραπετρίτη. Εμφανώς ο κ. Δένδιας δεν ήταν ο ίδιος μετά τους σεισμούς στην Τουρκία –εμφανώς όμως δεν ήταν ίδια και τα πράγματα. Αλλά στην εποχή του «κανονικού» Δένδια δεν υπήρχε συνεκτική ελληνική εξωτερική πολιτική. Μόνο δηλώσεις, απαντήσεις στον Τσαβούσογλου με βλέμμα στραμμένο στην εσωτερική αρένα –έτσι έγινε μακράν ο πιο δημοφιλής υπουργός. Γνωστή η ανάγνωση από έτοιμο κείμενο των θέσεων του ελληνικού ΥΠΕΞ μπροστά στον Μ. Τσαβούσογλου στην Άγκυρα, μια ανάγνωση έξω από κάθε όριο διπλωματικής πρακτικής. Γι’ αυτό πήρε το χειροκρότημα της εξέδρας –αν δεν το έκανε ακριβώς γι’ αυτό, για να αυξήσει τις μετοχές του στην εθνικολαϊκίστικη πιάτσα!
Το κεντρικό θέμα: Συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν στο Βίλνιους, 12/7. Οι εκλογές και στις δύο χώρες έχουν ολοκληρωθεί, οι ηγεσίες θεωρούνται ισχυρές, πράγμα απαραίτητο για κάθε απόφαση. Τι μπορεί να γίνει θα το δούμε σύντομα. Ίσως αναζωογόνηση των Διερευνητικών Επαφών, οι ομάδες υπάρχουν. Σίγουρα σταθεροποίηση ορισμένων ΜΟΕ στο Αιγαίο, μορατόριουμ πτήσεων, ασκήσεων. Αξιοσημείωτοι οι χαμηλοί τόνοι Ερντογάν για Αιγαίο κατά την επίσκεψή του στην κατεχόμενη Κύπρο στις 12/6: «Ο οδικός μας χάρτης είναι ξεκάθαρος. Θέλουμε το Αιγαίο Πέλαγος να δώσει το μήνυμά του στον κόσμο ως θάλασσα ειρήνης». Οι δύο έχουν μπροστά τους μια δύσκολη ατζέντα. Για τώρα είναι σημαντικό να πέσουν οι τόνοι και η κοινή γνώμη και στις δύο χώρες να κοιτάξει τη μεγάλη εικόνα. Χαμηλοί τόνοι στις ε/τ σχέσεις ισούται με ένα βήμα εμπρός. Σε αυτό το πλαίσιο ήταν χρήσιμη και η τηλεφωνική συνομιλία του ΥΠΕΞ της Τουρκίας Χ. Φιντάν με τον Έλληνα ΥΠΕΞ Γ. Γεραπετρίτη, «τον συνεχάρη για την ανάληψη των καθηκόντων του». Το σχετικό τουίτ λέει πως «οι υπουργοί συζήτησαν σε φιλικό κλίμα και συμφώνησαν να συναντηθούν στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής #ΝΑΤΟ στο Βίλνιους». Κάθε κίνηση δύο εξ απορρήτων υπουργών μετρά.
