Του Κώστα Ιορδανίδη
Θα έφτανε κάποια στιγμή που ο ρωσο-ουκρανικός πόλεμος θα κλιμακωνόταν σε ευθεία αντιπαράθεση του Κρεμλίνου με το ΝΑΤΟ. Και αυτό ακριβώς συνέβη όταν ο πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν με διάγγελμά του την περασμένη Τετάρτη, αφού διευκρίνισε πως «δεν μπλοφάρει», προειδοποίησε απειλητικά ότι η Ρωσία «διαθέτει πολλά μέσα καταστροφής» και «εάν απειληθεί η εδαφική ακεραιότητά της, ασφαλώς θα χρησιμοποιήσουμε όλα τα μέσα που έχουμε».
Η στήλη αυτή δεν θα ασχοληθεί με τις γεωστρατηγικές ευρύτερες συνέπειες της κλιμακώσεως της εφιαλτικότερης πολεμικής συγκρούσεως στην Ευρώπη, μετά τον προηγηθέντα πόλεμο του ΝΑΤΟ στην πρώην Γιουγκοσλαβία. Πλήθυναν πράγματι οι αξιολογότατοι αναλυτές που διερευνούν εάν οι Ρώσοι θα κάνουν σε πρώτη φάση χρήση πυρηνικών μικρού βεληνεκούς στην περίπτωση που οι Ουκρανοί επιχειρήσουν στρατιωτική επίθεση εναντίον των τεσσάρων επαρχιών της Ουκρανίας, που αναμένεται μετά τα σχετικά δημοψηφίσματα να ενταχθούν στη Ρωσική Ομοσπονδία. Κρίσιμα θέματα απασχολούν τις μεγάλες δυτικές πυρηνικές δυνάμεις. Αλλά έχουμε και εμείς τα βάσανά μας στην Ελλάδα.
Η ελληνική κυβέρνηση και ο πρωθυπουργός Κυρ. Μητσοτάκης προσωπικώς, σε μια προσπάθεια αντιμετωπίσεως των πάσης φύσεως προκλήσεων της Αγκυρας, διαμόρφωσε πολιτική καταγγελίας της Τουρκίας για αντισυμμαχική συμπεριφορά με αποσταθεροποιητικές συνέπειες στη νότια πτέρυγα του ΝΑΤΟ. Και είναι αληθές ότι απέσπασε κάποιες ενθαρρυντικές δηλώσεις και τοποθετήσεις.
Αλλά μετά το διάγγελμα του κ. Πούτιν και τον συναγερμό που σήμανε στο ΝΑΤΟ διαμορφώνεται νέα κατάσταση εκτάκτου ανάγκης επανασυσπειρώσεως της Συμμαχίας στον ύψιστο δυνατόν βαθμό. Και είναι προφανές ότι ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν θα αξιοποιήσει τη συγκυρία που έχει δημιουργηθεί με την κλιμάκωση της αντιπαραθέσεως της Μόσχας με το ΝΑΤΟ, για να εξασφαλίσει συμφωνία για την αγορά συγχρόνων αεροσκαφών F-16 από τις ΗΠΑ και αναβάθμιση των αντιστοίχων παλαιοτέρου τύπου. Διότι μπορεί να έχουμε τα δίκαια του Θεού, αλλά δίχως την έμπρακτη συμμετοχή της Τουρκίας σε μια κρίσιμη αντιπαράθεση της Δύσεως με τη Ρωσία, η νότια πτέρυγα του ΝΑΤΟ είναι ένας γεωγραφικός προσδιορισμός με περιορισμένη στρατηγική βαρύτητα. Τίποτε δεν προεξοφλείται βέβαια σε μια περίοδο μοναδικής ρευστότητος, στα όρια του πολιτικού ανορθολογισμού.
Σχεδόν ταυτόχρονα με το διάγγελμα του κ. Πούτιν ανακοινώθηκε μια συμφωνία Μόσχας – Κιέβου περί ανταλλαγής αιχμαλώτων πολέμου, που επετεύχθη με τη μεσολάβηση του προέδρου Ερντογάν, τον οποίο και ευχαρίστησε προσωπικώς ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι. Απόδειξη προφανώς ότι ο κ. Ερντογάν δεν είναι «απομονωμένος», όπως υποστηρίζουν κάποιοι στην Αθήνα. Είναι ένας παίκτης στη διεθνή πολιτική σκηνή – συχνότατα ενοχλητικός, προκλητικός, αλλά όχι ένας «παρίας».
Ενας άλλος «παρίας», κατά την άποψη της Δύσεως, ο διάδοχος της Σαουδικής Αραβίας πρίγκιπας Μοχάμεντ Μπιν Σαλμάν διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο για την απελευθέρωση δέκα αιχμαλώτων –μεταξύ των οποίων και πέντε Βρετανών– που είχαν συλληφθεί από τους Ρώσους και καταδικασθεί σε θάνατο κάποιοι από αυτούς.
Τέλος, καθ’ όσον αφορά τους υψηλόφρονες ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ενώσεως, απλούστατα αναμένουν τι θα αποφασίσει ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν και θα ενεργήσουν αναλόγως. Αυτό και εάν αποτελεί απόδειξη χειραφετήσεως της Ε.Ε.
