Του Αλέξη Παπαχελά
Η δικαστική υπόθεση της φωτιάς στο Μάτι πήρε τον δρόμο της. Οι νεκροί και οι άνθρωποί τους απαιτούσαν κάποιου είδους κάθαρση και δικαίωση. Και είχαν δίκιο.
Για να ξεκαθαρίσουμε τα πράγματα. Ανάλογες τραγωδίες συμβαίνουν παντού. Μεγάλες πυρκαγιές με δεκάδες νεκρούς είναι πια ρουτίνα. Το Μάτι έγινε ένα πολιτικό φιάσκο όχι λόγω της επιχειρησιακής διαχείρισης μιας πολύ δύσκολης κατάστασης, αλλά γιατί o τότε πρωθυπουργός εκτέθηκε συμμετέχοντας σε μια παράσταση που εξόργισε την κοινή γνώμη. Μια απλή συγγνώμη θα αρκούσε, και ίσως έκλεινε το θέμα. Η τριτοκοσμική σκηνή της «ενημέρωσης» και κατόπιν η επιμονή πως «δεν έγινε κανένα λάθος», όμως, φούντωσαν τους πολίτες.
Ο κυνισμός, η μετριότητα και η έλλειψη επαγγελματισμού έκαναν το ελληνικό κράτος να λιώσει –πάλι– την ώρα της κρίσης στο Μάτι.
Υπήρχε πολιτική ευθύνη; Ναι, για το γεγονός πως κυβερνητικοί αξιωματούχοι ήξεραν ότι το Πυροσβεστικό Σώμα και η Πολιτική Προστασία ήθελαν γκρέμισμα και ξανακτίσιμο και δεν το έκαναν. Δεν είναι, βέβαια, οι μόνοι. Το ίδιο λάθος έγινε πριν και μετά, διότι οι πολιτικοί δεν τολμούν να τα βάλουν με «οικουμενικά» συστήματα που συναντά κανείς σε όλο το κράτος και τα οποία βασίζονται σε ένα αμοιβαίο νταραβέρι, στη βίαιη απόκρουση της αξιοκρατίας και της αξιολόγησης, στο κουτσομπολιό και στην πρόσβαση σε πολιτικά γραφεία.
Είναι φυσική αλλά αυτοκτονική αντίδραση από μιαν άποψη. Οταν κάποιος νιώθει ότι βασίζεται σε ένα σαθρό οικοδόμημα τρέμει με την ιδέα να πειράξει οτιδήποτε, γιατί μπορεί να πέσει… Ετσι βασίζεται στα φθαρμένα υλικά και σε ανθρώπους που είναι πυλώνες, αλλά σάπιοι πυλώνες. Ακούει εκείνους που μονότονα υποστηρίζουν «καλά, αν φύγουν αυτοί θα καεί όλη η Ελλάδα».
Τέτοιοι ήταν οι άνθρωποι που κρύβονται πίσω από το Μάτι, αλλά και πολλές ακόμη τραγωδίες. Την ώρα της κρίσης δεν τους νοιάζει να σωθούν ζωές και περιουσίες, αλλά να μη μιλήσουν στον ασύρματο για να μην καταγραφούν οι επικοινωνίες, να καθυστερήσουν να πάνε στον τόπο της κρίσης για να μην τους επιρρίψει κανείς ευθύνη, να βρουν κάποιον αδύναμο κρίκο για να του ρίξουν την ευθύνη. Στη συνέχεια, φτιάχνουν και ένα ωραίο σύστημα συγκάλυψης, που απειλεί με εκβιασμούς και δυσμενείς μεταθέσεις όποιον ασκεί κριτική ή θέλει να αλλάξει τα πράγματα. Ο κυνισμός τους θριαμβεύει και αντέχει στον χρόνο. Και το χειρότερο; Μαθαίνουν και την επόμενη και τη μεθεπόμενη γενιά πως «έτσι γίνεται η δουλειά».
Ο κυνισμός, η μετριότητα και η έλλειψη επαγγελματισμού έκαναν το ελληνικό κράτος να λιώσει –πάλι– την ώρα της κρίσης στο Μάτι. Κανείς ειδικός δεν μπορεί να μας διαβεβαιώσει ασφαλώς αν και σε ποιο χρονικό σημείο θα μπορούσε να έχει αποφευχθεί η εκατόμβη. Μπορεί όμως με μεγάλη σιγουριά να διαπιστώσει ότι οι άνθρωποι στους οποίους η Ελληνική Δημοκρατία είχε αναθέσει την προστασία των πολιτών μόνο αυτό δεν είχαν στο μυαλό τους εκείνη την ώρα. Τους ένοιαζε μόνο αν θα φαγωθεί ο «από πάνω», αν θα κρύψουν τις δικές τους ευθύνες και η δική τους προσωπική επόμενη ημέρα. Τίποτε άλλο.
