Του Αλέξη Παπαχελά
Το Μουσείο της Ακρόπολης· το Πάρκο Νιάρχου· το μετρό της Θεσσαλονίκης: Τρία σημαντικά έργα που αποτελούν τοπόσημα της σύγχρονης Ελλάδας που προχωράει μπροστά. Το μουσείο επισκέπτονται χιλιάδες τουρίστες και αποτελεί ένα από τα βασικά επιχειρήματα της χώρας μας για την επιστροφή των Γλυπτών. Το Πάρκο επισκέπτονται κάθε Σαββατοκύριακο απλοί πολίτες από όλη την Αττική και σίγουρα δεν είναι ένα ελιτίστικο σημείο συγκέντρωσης. Το μετρό έκανε τους Θεσσαλονικείς υπερήφανους και εντυπωσίασε όσους το έχουν επισκεφθεί, καθώς δένει το σήμερα με την ιστορία της πόλης με έναν μοναδικό τρόπο.
Τι κοινό έχουν αυτά τα τρία έργα; Και τα τρία δεν θα υπήρχαν σήμερα εάν είχαν επιβάλει τη θέλησή τους οι φανατισμένοι πολέμιοί τους, το κόμμα της αντίδρασης και του «Οχι» σε όλα. Ο Κώστας Σημίτης έτρεχε στα δικαστήρια χρόνια μετά την αποχώρησή του από την εξουσία, γιατί διάφοροι εμμονικοί είχαν στραφεί εναντίον του για το μουσείο. Ο Κώστας Καραμανλής αναγκάστηκε να ξοδέψει απίστευτη ενέργεια και χρόνο για να προχωρήσει το Πάρκο. Και βέβαια, το νέο μετρό είχε γίνει το Ιερό Δισκοπότηρο μιας ετερόκλητης συμμαχίας ιδεοληπτικών και φανατικών πολιτών.
Κάθε μεγάλο έργο πρέπει ασφαλώς να γίνεται αντικείμενο δημόσιου διαλόγου. Είναι σημαντικό, για να καταλαβαίνει η κοινωνία τη σημασία του και να συζητούνται οι επιπτώσεις του. Αλλά και να γίνονται ενδεχομένως τροποποιήσεις στον αρχικό σχεδιασμό. Αλλο αυτό, όμως, και άλλο το να καθίσταται μια χώρα όμηρος μιας μειοψηφίας που ξέρει να φωνάζει, να διαμαρτύρεται για τα πάντα και να επιβάλλει τη θέλησή της, προκαλώντας τον φόβο στους εκάστοτε κυβερνώντες. Αν κατάφερναν να επικρατήσουν σε όλα τα μέτωπα, η χώρα θα ήταν πολύ φτωχότερη και θα είχε μείνει κολλημένη στο παρελθόν. Αλλο κλασικό παράδειγμα η Περιφερειακή του Υμηττού, για την οποία δόθηκε λυσσαλέα μάχη, με τους επικριτές της να ισχυρίζονται ότι θα κόβονταν εκατοντάδες δένδρα και το βουνό θα γέμιζε βενζινάδικα. Είμαι σίγουρος ότι κάποιος θα μπορούσε να φτιάξει έναν ανατριχιαστικό χάρτη με άκρως απαραίτητα έργα που δεν έγιναν λόγω παρόμοιων αντιδράσεων.
Εχουμε ωριμάσει από τα χρόνια της κρίσης και συνειδητοποιούμε ότι η αδράνεια δεν οδηγεί πουθενά και πως οι φανατικές μικρές μειοψηφίες δεν πρέπει να μας κρατούν καθηλωμένους στο παρελθόν. Είναι, βέβαια, εντυπωσιακή η δύναμή τους, γιατί λειτουργούν σαν σέκτες· δεν το βάζουν ποτέ κάτω. Ηταν μέρος της κακής πλευράς της Μεταπολίτευσης, της άλογης ριζοσπαστικοποίησης, που οδήγησε στο κλείσιμο εργοστασίων που έδιναν ζωή σε επαρχιακές πόλεις και σε πολλές χαμένες ευκαιρίες ανάπτυξης. Ας το θυμόμαστε, όμως, στον επόμενο καβγά για κάτι που η συντριπτική πλειοψηφία της κοινωνίας θα θεωρεί θετικό και αυτονόητο, αλλά μια δυναμική μειοψηφία θα προσπαθεί πάλι να τορπιλίσει.
