Του Αλέξη Παπαχελά
Η χαλαρότητα στην τήρηση των κανόνων είναι κομμάτι της κουλτούρας μας, εδώ και δεκαετίες. Και σε ορισμένες περιπτώσεις το πληρώνουμε κάθε τόσο ακριβά. Το είδαμε με δραματικό τρόπο στα Τέμπη, στο συμβάν στο λούνα παρκ, στα πεζοδρόμια των πόλεων που έχουν γίνει πίστες για μηχανάκια, σε πλοία που μεταφέρουν κόσμο μέσα σε συνθήκες χαοτικής αταξίας και σε πολλές ακόμη περιπτώσεις. Ακόμη και εκεί όπου είχαμε δει κάποια πρόοδο, όπως στην τήρηση του αντικαπνιστικού νόμου, διαπιστώνουμε ότι έχει επέλθει χαλαρότητα. Η χαλαρότητα είναι διαβρωτική και γενικευμένη. Πολλοί από όσους πήγαν στα χωριά τους τον Δεκαπενταύγουστο σοκαρίστηκαν με το θέαμα των –απαγορευμένων λόγω πανώλης– αμνών που σουβλίζονταν σε πλατείες παρουσία τοπικών παραγόντων και βουλευτών. Θα μου πείτε μικρό το κακό. Ναι, μέχρι να εξαπλωθεί η επιδημία και να επικρατήσει ο πανικός.
Είναι δύσκολο να πει κανείς τι ακριβώς φταίει. Σίγουρα φταίει αυτό το βαθιά ριζωμένο μέσα μας «δεν βαριέσαι τώρα». Αλλά και αυτή η βλακώδης επίδειξη αλληλεγγύης μόλις κάποιος εκπρόσωπος του κράτους επιχειρήσει να επιβάλει τον νόμο: «Ασ’ το το παιδί τώρα, τι έκανε;», «ντροπή σας να βάζετε πρόστιμα» κλπ., κλπ.
Το βέβαιο είναι ότι οι περισσότεροι πολιτικοί, βουλευτές, δήμαρχοι και άλλοι δεν θέλουν να γίνουν κακοί. Σε ορισμένες περιπτώσεις δεν έχουν όμως και την τεχνική δυνατότητα να φέρουν εις πέρας αυτό που τους αναθέτει ως αρμοδιότητα ο νομοθέτης.
Δεν «αγοράζω» τις θεωρίες ότι όλα αυτά είναι κομμάτι του εθνικού μας DNA. Σίγουρα δεν είμαστε Γερμανοί ή Δανοί, αλλά όταν οι κανόνες είναι σαφείς, αυστηροί και τηρούνται, προσαρμοζόμαστε. Κλασικό πια παράδειγμα το πώς φέρεται ο Ελληνας όταν βρίσκεται στο αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος» ή στο μετρό. Χρειάζεται προφανώς πολιτική βούληση σε όλα τα επίπεδα, αλλά και όλοι εμείς να σταματήσουμε να ανεχόμαστε την ανεξέλεγκτη χαλαρότητα και παραβίαση των κανόνων.
Προς το παρόν, γελάω με την ιστορία ενός Βορειοευρωπαίου φίλου που έμεινε αρκετά χρόνια στην Ελλάδα. Λίγους μήνες αφότου μετακόμισε πίσω στη χώρα του, τα παιδιά του τού διηγήθηκαν γελώντας την εμπειρία που είχαν ένα πρωί με τη μητέρα τους. Είχε παρκάρει εντελώς παράνομα πάνω σε ένα πεζοδρόμιο, ανάβοντας όμως τα αλάρμ για να έχει την επίφαση της νομιμότητας… Ηταν μια πράξη αδιανόητη για τα μέτρα τους πριν από την παραμονή τους κοντά μας. Φαίνεται πως η χαλαρότητα δεν είναι μόνο διαβρωτική, είναι και μεταδοτική…