Δυο στιγμές συνδέονται διαχρονικά με την Δημόσια Ραδιοτηλεόραση: το παιδικό νανούρισμα «Αγιά Μαρίνα τζιαι τζυρά» που σηματοδοτούσε την έναρξη και τη λήξη της μετάδοσης των προγραμμάτων, και η φράση «Χορηγός επικοινωνίας, ΡΙΚ». Η συγκεκριμένη φράση συνεχίζει να ηχεί, θέλοντας να συμβολίσει την έμπρακτη στήριξη του Ιδρύματος σε κάτι καλό. Σε μια συναυλία, μια θεατρική παράσταση, μια παρουσίαση βιβλίου, σε κάτι πολύτιμο που αξίζει να διαδοθεί. Αυτό είναι το ΡΙΚ των αναμνήσεών μας.
Fast Forward
Το σύνθημα της φετινής σεζόν: «Μαζί, πάντα, κάθε στιγμή». Την Τρίτη 26 Σεπτεμβρίου, ο Γ.Δ. του Ιδρύματος, Θανάσης Τσώκος, φιλοξενήθηκε στην εκπομπή «Πρωινό Δρομολόγιο» και στη δημοσιογράφο Ελένη Βρετού, με αφορμή τη νέα σεζόν.
Ο κ. Τσώκος αναφέρθηκε, μεταξύ άλλων, στην φετινή προσπάθεια «[…] επικαιροποίησης (;!) του κυπριακού προβλήματος 50 χρόνια μετά, […] για ευαισθητοποίηση του κοινού σε Κύπρο και Ελλάδα […]». Όπως υποστήριξε, με τον τρόπο αυτό το Ίδρυμα επιχειρεί να στείλει ένα ισχυρό μήνυμα επανένωσης του νησιού, χτίζοντας γέφυρες με τους τουρκοκύπριους συμπατριώτες μας και επιχειρώντας μια εκ νέου καταγραφή απόψεων, μαρτυριών και διαθέσιμου αρχείου, αποδίδοντας τα κυρίως μέσα από κυπροκεντρικές, όπως τις αποκάλεσε, παραγωγές. Παραγωγές, δηλαδή, οι οποίες θα δώσουν την ευκαιρία σε περίπου 60 καλλιτέχνες και συνεργάτες να βρουν στέγη στο ΡΙΚ. Σωστό το περίπου: 60 πλην ενός. Του συγγραφέα Σταύρου Χριστοδούλου και του βιβλίου του «Τρεις Σκάλες Ιστορία».
Rewind: Το αρχείο «πΡΙτς» του ΡΙΚ
Το συγκεκριμένο αρχείο καταγράφει κάποιες από τις πιο ηχηρές περιπτώσεις όπου το Ίδρυμα συνειδητά επέλεξε να στείλει ένα ισχυρό μήνυμα «πριτς» σε πολλαπλούς αποδέκτες. Επέλεξε, δηλαδή, να αρνηθεί την προβολή ή και την στήριξη σε προσωπικότητες, καλλιτέχνες ή επαγγελματίες του χώρου, επικαλούμενο τεχνικούς ή άλλους λόγους. Το ΡΙΚ, ουδέποτε ανέλαβε την ευθύνη για οποιαδήποτε από τις παρακάτω αποφάσεις, ή, εν πάση περιπτώσει, δεν έπεισε ότι ανέλαβε.
«πΡΙτς 1», Σεπτέμβριος 2023: Το ΡΙΚ αποφασίζει να μην προχωρήσει με τη μεταφορά του βιβλίου του Σταύρου Χριστοδούλου στη μικρή οθόνη. Σύμφωνα με δημοσίευμα στην εφημερίδα «Φιλελευθέρος», ο Πρόεδρος του Δ.Σ. του Ιδρύματος, «θεωρεί πως το θέμα είναι λεπτό, η ιστορία θα ξύσει πληγές και οι τηλεθεατές δεν είναι αρκετά ώριμοι (;!) για να το διαχειριστούν». Αντίθετα με το δημοσίευμα, ο Γ.Δ. ισχυρίζεται ότι η απόφαση του ΡΙΚ, οφείλεται καθαρά σε τεχνικούς λόγους που δεν έχουν σχέση με το περιεχόμενο του βιβλίου.
«πΡΙτς 2», Σεπτέμβριος 2023: Το ΡΙΚ αποφασίζει να απομακρύνει τη δημοσιογράφο Δέσποινα Ρούσου από τα καθήκοντά της στην εκπομπή «Πρωινό Δρομολόγιο», εκπομπή την οποία υπηρετεί για 30 χρόνια. Σύμφωνα με δημοσιεύματα, η Επίτροπος Διοικήσεως υπέδειξε παραβίαση του δικαιώματος στην εργασία λόγω αναπηρίας και έκανε λόγο «για απαξιωτική και εξευτελιστική συμπεριφορά […]». Από την άλλη, ο διευθυντής ειδήσεων του ΡΙΚ, Γιαννάκης Νικολάου, ισχυρίζεται ψεύδη και ανακρίβειες, ανακοινώνοντας με ιδιαίτερη ευκολία την πρόθεσή του να παραιτηθεί και να αναλάβει την ευθύνη για λάθη και αστοχίες. Η απόφαση ανακαλείται, η παραίτηση δεν υποβάλλεται και η ευθύνη εξακολουθεί να αιωρείται.
«πΡΙτς 3», Οκτώβριος 2021: Το ΡΙΚ αποφασίζει την ακύρωση του επεισοδίου της εκπομπής της Ελίτας Μιχαηλίδου «Με τη φωνή σου», στο οποίο φιλοξενείτο ο Μακάριος Δρουσιώτης, συγγραφέας του βιβλίου «Η Συμμορία». Το Ίδρυμα επικαλείται τεχνικούς λόγους αφού θα απουσίαζε ο παραγωγός της εκπομπής, ενώ ο συγγραφέας αναφέρεται σε λόγους που αφορούν στο περιεχόμενο του βιβλίου και που αγγίζουν ευαίσθητες χορδές πολιτικών ηγετών του τόπου.
«πΡΙτς 4», Μάρτιος 2015: Το ΡΙΚ προχωρά σε λίφτινγκ της σατιρικής εκπομπής «Πατάτες Αντιναχτές», αλλάζοντας το γνωστό της format. Το μπότοξ-προσφορά του Ιδρύματος αποδίδεται στη μετακίνηση της επικεφαλής του προγράμματος και υπεύθυνης για την πολιτική σάτιρα, Αλεξίας Μουταφίδου, στο δελτίο ειδήσεων. Οι «Πατάτες», με ανακοίνωσή τους ωστόσο, ισχυρίζονται ότι η κα. Μουταφίδου εκδιώχθηκε από τον διευθυντή του ΡΙΚ με απειλές για απόλυσή της εξαιτίας του περιεχομένου της εκπομπής.
«πΡΙτς 5, η προεδρεία Σπύρου Κυπριανού: «Με απέκλεισαν από την τηλεόραση για τέσσερα χρόνια, αυτή ήταν η τιμωρία μου». Πρόκειται για την πρόσφατη μαρτυρία του πρώην δημοσιογράφου του ΡΙΚ, Παύλου Παύλου, στον Χριστόφορο Χριστοφή (πηγή: podcast “Legal Matters”, 27.08.23). Σε μια άκρως ενδιαφέρουσα συνέντευξη, ο Παύλος Παύλου εξιστορεί, μεταξύ άλλων, τον αποκλεισμό του από την τηλεόραση του Ιδρύματος για περίπου τέσσερα χρόνια, επειδή αρθρογράφησε στην εφημερίδα «Σημερινή» για τα κακώς κείμενα και τις κυβερνητικές παρεμβάσεις στο αρχοκεντρικό (τότε;!) ΡΙΚ.
Pause
Δυο στιγμές συνδέονται διαχρονικά με τη Δημόσια Ραδιοτηλεόραση: το ερώτημα, σε τί διαφέρει το ΡΙΚ του τότε από το ΡΙΚ του σήμερα, και το ερώτημα, τι αλλιώτικο θα μπορούσε να αναμένει ο πολίτης από το ΡΙΚ του αύριο, πέραν από τη συνέχιση του καθρεφτίσματος των συμπεριφορών της κυπριακή κοινωνίας, επάνω στη μικροκοινωνία του Ιδρύματος. Εξάλλου, το ΡΙΚ συγκαταλέγεται σε μια ευρύτερη κουλτούρα πριτς-ανάληψης πολιτικών και άλλων ευθυνών. Ευθύνες για προεδρικές υπερωρίες, πριτς. Ευθύνες για πογκρόμ, πριτς. Χρηματιστήριο, κούρεμα, ακρίβεια, επιτόκια, διαβατήρια, παράνομες προσλήψεις, Γιαννάκιδες, συγκρούσεις συμφερόντων, διαπλοκή, ξεπούλημα, πραξικόπημα, εισβολή, 50 χρόνια ΚΥΠΡΙΑΚΟ; Ένα μεγάλο, ηχηρό και επικαιροποιημένο «ΠΡΙΤΣ», μισό αιώνα μετά.
Subtitles
Και κάπως έτσι, ένα αθώο παιδικό παιχνίδι μετατρέπεται σε μια επικίνδυνη κοσμοθεωρία «…που ποτζοιμίζει τα μωρά». Και κάπως έτσι, ένα «πριτς» πατάει το τηλεκοντρόλ αναζητώντας την επικαιροποιημένη μετάφραση του φετινού σλόγκαν: «Χώρια, ποτέ, καμιά στιγμή». Αξίζει να διαδοθεί.
