Η απόφαση των Ηνωμένων Πολιτειών να υλοποιήσουν τρία εξοπλιστικά προγράμματα στην Κύπρο αποτελεί ιστορική εξέλιξη που ενισχύει τη στρατηγική σημασία και την ασφάλεια της Ανατολικής Μεσογείου. Για την Κύπρο, η απόφαση αυτή σηματοδοτεί έναν σταθμό στην αποτρεπτική της ικανότητα. Δίνει τη δυνατότητα στη Λευκωσία να αποκτήσει προηγμένα αμυντικά συστήματα και να ενισχύσει τις ένοπλες δυνάμεις της με μηδαμινό ή πολύ χαμηλό κόστος, ενώ την ίδια στιγμή φέρνει τη χώρα πιο κοντά στο κατώφλι του ΝΑΤΟ. Ως κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Κύπρος βρίσκεται στο σταυροδρόμι τριών ηπείρων και αντιμετωπίζει γεωπολιτικές προκλήσεις, ιδιαίτερα λόγω της τουρκικής επιθετικότητας στην περιοχή.
Η ενίσχυση της αμυντικής της ικανότητας συμβάλλει στην προώθηση της σταθερότητας και στην προστασία των κυριαρχικών δικαιωμάτων της. Ωστόσο, ορισμένες επιφυλάξεις, όπως αυτές που εξέφρασε το ΑΚΕΛ, μοιάζουν αβάσιμες, δεδομένης της στρατηγικής σημασίας αυτών των εξελίξεων. Το ΑΚΕΛ, με την κριτική του, αναδεικνύει τη στενή σχέση που έχει με χώρες όπως είναι η Ρωσία και η Κίνα. Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι η Κύπρος έχει καταβάλει μεγάλες προσπάθειες για να απομακρυνθεί από την εικόνα μιας χώρας εξαρτημένης από τη Ρωσία. Μέσω της στενής συνεργασίας με τις ΗΠΑ και της πλήρους συμμόρφωσης με τις αρχές και αξίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Κύπρος κατάφερε να προστατεύσει την οικονομία της και να εδραιώσει τη δέσμευσή της στον δυτικό τρόπο ζωής. Η άρση του εμπάργκο των ΗΠΑ προς την Κύπρο, που ολοκληρώθηκε το 2022, αποτέλεσε το επιστέγασμα μιας διαδικασίας που ξεκίνησε το 2019 με τον «Νόμο για την Ασφάλεια και την Ενεργειακή Συνεργασία στην Ανατολική Μεσόγειο» (Eastern Mediterranean Security and Energy Partnership Act). Αυτή η άρση συνοδεύτηκε από όρους, όπως τη συμμόρφωση της Κύπρου με τις διεθνείς κυρώσεις κατά της Ρωσίας και την ενίσχυση των μέτρων για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες. Η πρόσφατη ένταξη της Κύπρου στο πρόγραμμα Διεθνών Πωλήσεων Στρατιωτικού Υλικού, στο πρόγραμμα παροχής Πλεονάζοντος Αμυντικού Υλικού, καθώς και στα προγράμματα που προσφέρουν εκπαίδευση και εξοπλισμό στις δυνάμεις ασφαλείας ξένων χωρών, αποτελεί το αποκορύφωμα της στροφής που ξεκίνησε το 2018. Η συνεργασία Κύπρου, Ελλάδας, Ισραήλ και ΗΠΑ στο πλαίσιο της ενεργειακής και στρατηγικής συνεργασίας «3+1» υπήρξε ορόσημο, ενισχύοντας τη συμμετοχή των ΗΠΑ στις περιφερειακές συμμαχίες. Αυτές οι εξελίξεις ενδυναμώνουν τη θέση της Κύπρου ως πυλώνα σταθερότητας και ασφάλειας στην Ανατολική Μεσόγειο και την κατατάσσουν στον πυρήνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
*Ο κ. Γιάννης Γεωργούλας είναι σύμβουλος Στρατηγικής και Επιχειρήσεων.
