Στις 13 Μαΐου θα πραγματοποιηθεί στη Στοκχόλμη, με δική μας πρωτοβουλία, συνάντηση των υπουργών της περιοχής του Ινδοειρηνικού και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και εταίρων. Η συνάντησή μας αποτελεί έκκληση για ανάληψη δράσης, καθώς καταδεικνύει τη σταθερή δέσμευση της Ε.Ε. στην περιοχή του Ινδοειρηνικού.
Η συνάντησή μας πραγματοποιείται τη στιγμή που ο κόσμος βρίσκεται αντιμέτωπος με επιθετικότητα, γεωπολιτικές εντάσεις, οικονομικές αναταραχές και την κλιματική κρίση. Σ’ αυτούς τους κρίσιμους καιρούς, οι εταιρικές μας σχέσεις είναι απαραίτητες, και ποτέ στο παρελθόν δεν ήταν τόσο πειστικό το επιχείρημα υπέρ της συνεργασίας μεταξύ των περιοχών μας.
Η περιοχή του Ινδοειρηνικού είναι στρατηγικής σημασίας. Είναι η περιοχή στην οποία ζει το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού του πλανήτη και στην οποία αναπτύσσεται το μεγαλύτερο μέρος της παγκόσμιας οικονομίας. Από τις θάλασσες της περιοχής διέρχεται το μεγαλύτερο μέρος του παγκόσμιου εμπορίου. Η σταθερότητα και η ελευθερία της ναυσιπλοΐας στον Ινδοειρηνικό είναι ζωτικής σημασίας για την ευημερία μας. Η περιοχή του Ινδοειρηνικού καθορίζει, σε μεγάλο βαθμό, την τύχη της κλιματικής αλλαγής και την υγεία των ωκεανών. Όταν απειλούνται οι θεμελιώδεις ελευθερίες και η ανοικτότητα, είτε στην Ευρώπη είτε στον Ινδοειρηνικό είτε αλλού, η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν είναι αδιάφορη.
Ζούμε σ’ έναν κόσμο κοινής ασφάλειας. Η κλιμάκωση των εντάσεων σε τμήματα της Ασίας έχει παγκόσμιες συνέπειες. Αντίστοιχα, οι εξελίξεις στην Ευρώπη έχουν αντίκτυπο και στον Ινδοειρηνικό. Η παράνομη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία γίνεται αισθητή μέσω των κατάφωρων παραβιάσεων των αρχών του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και μέσω της αύξησης των τιμών των τροφίμων και της ενέργειας. Έχουμε κοινό συμφέρον να αντιμετωπίσουμε αυτές τις προκλήσεις και να σεβαστούμε τον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και το διεθνές δίκαιο. Πράγματι, οι στόχοι της Ουκρανίας –να προστατεύσει την ελευθερία της, την κυριαρχία της και την εδαφική της ακεραιότητά– είναι θεμελιώδους σημασίας για όλους.
Όσον αφορά τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε, υπάρχουν πολλές αξιοσημείωτες ομοιότητες μεταξύ της Ευρώπης και του Ινδοειρηνικού: πίεση στις αλυσίδες εφοδιασμού, αποσταθεροποιητικός πληθωρισμός, ενεργειακή ανασφάλεια, ανταγωνιστική τεχνολογία, διάχυση παραπληροφόρησης και απειλές για την κυβερνοασφάλεια. Με λίγα λόγια, το μέλλον της Ευρώπης και του Ινδοειρηνικού συνδέονται άρρηκτα και τα συμφέροντά μας ευθυγραμμίζονται ποικιλοτρόπως.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση και ο Ινδοειρηνικός είναι από κοινού αρκετά ισχυροί ώστε να επιφέρουν ουσιαστικές αλλαγές όσον αφορά το ελεύθερο εμπόριο και τις αλυσίδες εφοδιασμού, την τεχνολογία και την κλιματική αλλαγή, καθώς και τη γενικότερη ασφάλεια. Αντιπροσωπεύουμε πάνω από τα δύο τρίτα των εμπορικών συναλλαγών, του ΑΕΠ και του πληθυσμού του πλανήτη. Μέσω στενότερων σχέσεων μπορούμε να επηρεάσουμε περαιτέρω τη συνεργασία για την αντιμετώπιση των βασικών παγκόσμιων προκλήσεων.
Στη στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη συνεργασία στον Ινδοειρηνικό αναλαμβάνουμε τη δέσμευση να δραστηριοποιηθούμε περισσότερο, και καλούμε τους εταίρους μας να συνεργαστούν μαζί μας για την αντιμετώπιση των κοινών προκλήσεων. Οραματιζόμαστε βαθύτερες εταιρικές σχέσεις για τη βιώσιμη ευημερία και το περιβάλλον, την ψηφιακή συνδεσιμότητα και την ασφάλεια, συμπεριλαμβανομένης της ανθρώπινης ασφάλειας. Η στρατηγική μας για τον Ινδοειρηνικό αποτελεί πάνω απ’ όλα πρόσκληση προς τους εταίρους μας στην περιοχή για διάλογο και αντιμετώπιση των διακυβευόμενων ζητημάτων.
Η πρόταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι σαφής. Είμαστε έτοιμοι να αναλάβουμε δράση σε ένα ευρύ φάσμα συνεργασίας, γεγονός που αντικατοπτρίζει την εκτεταμένη και μακροπρόθεσμη προσήλωσή μας στον Ινδοειρηνικό. Αυτό αποτυπώνεται στις συμφωνίες ελεύθερων συναλλαγών, οι οποίες αποτελούν αντικείμενο ενεργών διαπραγματεύσεων με την Αυστραλία, την Ινδία, την Ινδονησία και την Κένυα, ενώ έχουμε δρομολογήσει εκ νέου τις διαπραγματεύσεις με την Ταϊλάνδη και αναμένουμε σύντομα την υπογραφή συμφωνίας με τη Νέα Ζηλανδία. Δραστηριοποιούμαστε στον τομέα των υποδομών, στην αναπτυξιακή συνεργασία και στη διατήρηση των ωκεανών που εκτείνονται από τις αφρικανικές ακτές έως τον Ειρηνικό.
Σημαντικό γεγονός είναι ότι η προσέγγιση της Ευρωπαϊκής Ένωσης αποτελεί ένα ανοικτό και χωρίς αποκλεισμούς μοντέλο εταιρικής σχέσης για τον Ινδοειρηνικό, στο πλαίσιο του οποίου συνεργαζόμαστε με βάση τα κοινά συμφέροντα και την προστασία των κοινών αξιών και αρχών. Ο σχεδιασμός αυτός μας επιτρέπει να αντεπεξέλθουμε αποτελεσματικότερα στις προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε. Στόχος μας είναι να οικοδομήσουμε στρατηγική εμπιστοσύνη και να προωθήσουμε την κοινή ηγεσία για την αντιμετώπιση των παγκόσμιων προκλήσεων.
Καθώς καλωσορίζουμε τους συμμετέχοντες στο υπουργικό φόρουμ Ε.Ε. - Ινδοειρηνικού στη Στοκχόλμη στις 13 Μαΐου, οι συζητήσεις μας θα επικεντρωθούν στα κοινά μας συμφέροντα, προκλήσεις και αξίες με στόχο τη στήριξη του στενότερου συντονισμού και της ολοκλήρωσης. Αυτό αποτελεί σαφές μήνυμα της μακροπρόθεσμης ευρωπαϊκής δέσμευσης για τον Ινδοειρηνικό.
Ο κ. Ζοζέπ Μπορέλ είναι ύπατος εκπρόσωπος της Ε.Ε. για θέματα εξωτερικής πολιτικής. Ο κ. Τομπίας Μπίλστρομ είναι υπουργός Εξωτερικών της Σουηδίας.