Στις περισσότερες χώρες της Ε.Ε., κόμματα της άκρας Δεξιάς βρίσκονται σε μια ανοδική εκλογική τροχιά. Σε ορισμένες από αυτές (Αυστρία, Ιταλία, Γαλλία, Σουηδία, Ολλανδία, Νορβηγία) η άνοδός τους είναι μετεωρική, σκοράροντας κατ’ επανάληψη διψήφια εκλογικά ποσοστά σε επίπεδο εκλογών για το εθνικό ή το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Επίσης, υπάρχουν ευρωπαϊκές χώρες στις οποίες κόμματα της άκρας Δεξιάς έχουν αναλάβει τα ηνία της κυβέρνησης ή έχουν μετάσχει ως εταίροι σε σχήματα κυβερνήσεων συνεργασίας ή υποστηρίξει κοινοβουλευτικά κυβερνήσεις μειοψηφίας. Με άλλα λόγια, η άκρα Δεξιά σε χώρες της Ε.Ε. διαθέτει χαρακτηριστικά ενός εκλογικά σημαντικού χώρου που έχει εδραιώσει την παρουσία του στην πολιτική σκηνή και διαθέτει επιρροή στη διακυβέρνηση, ασκώντας πιέσεις στα καθιερωμένα κόμματα προκειμένου αυτά να προσαρμόσουν τις θέσεις τους μιμούμενα εκείνες των επιτυχημένων αντιπάλων τους από την ακροδεξιά κομματική οικογένεια.
Συγκρινόμενη η ελληνική κομματική σκηνή, στην παρούσα συγκυρία αλλά και καθ’ όλη την περίοδο που λάμβανε χώρα η διαδικασία της εκλογικής απογείωσης της ευρωπαϊκής άκρας Δεξιάς, με την αντίστοιχη κομματική αρένα σε χώρες της Ε.Ε., η εικόνα που προκύπτει είναι εκείνη της εκλογικής ασημαντότητας και της πολιτικής περιθωριακότητας.
Αυτό εν μέρει οφείλεται στα χαρακτηριστικά της άκρας Δεξιάς στην Ελλάδα και στους καρικατουρίστικους χαρακτήρες που συχνά την πλαισίωναν. Η περίπτωση της Χρυσής Αυγής κατέδειξε, ωστόσο, ότι πίσω από το έλλειμμα «εκλογικής σημαντικότητας» (relevance) και επιδραστικότητάς της στην πολιτική σκηνή, υπήρχαν αθέατες δυναμικές που δημιουργούσαν συνδέσεις μεταξύ του αντιμεταναστευτικού αφηγήματος και των βίαιων πρακτικών της και των κυνικών και επιθετικών συμπεριφορών ενός τμήματος του εκλογικού σώματος. Μπορεί το εκλογικό ποσοστό της Χρυσής Αυγής να ήταν μέτριο αριθμητικά, όμως η εγκληματική και τρομοκρατική δράση της υπήρξε επικίνδυνη και απειλητική για την κοινωνία και τη δημοκρατία.
Στην παρούσα προεκλογική συγκυρία ο χώρος της εγχώριας άκρας Δεξιάς δεν έχει αλλάξει ουσιαστικά όσον αφορά την εκλογική σημαντικότητά του: το ποσοστό του στις δημοσκοπήσεις είναι χαμηλό και στο περιβάλλον του ανακυκλώνονται πρόσωπα με προέλευση από τις παλιές δεξαμενές. Το τραγικό σιδηροδρομικό δυστύχημα των Τεμπών μόνο περιθωριακά ευνόησε τα μικροσκοπικά ακροδεξιά σχήματα, τα ποσοστά των οποίων ενισχύθηκαν ελαφρώς, παρότι το μεγάλο μέρος των δυσαρεστημένων ψηφοφόρων ανακατευθύνθηκε κυρίως προς την αδιευκρίνιστη ψήφο και τους αναποφάσιστους, το προφίλ των οποίων (γυναίκες, νέοι, κεντρώας τάσης) είναι δύσκολο να προσανατολιστεί εκλογικά στα ακροδεξιά μορφώματα.
Ωστόσο, δεν είναι τόσο θέμα δύναμης και μεγέθους εκλογικής επιρροής, όσο είναι ζήτημα τιμής για την ελληνική δημοκρατία και αξιοπρέπειας του εκλογικού σώματος να μην επιτρέψει την είσοδο στη Βουλή σχηματισμών που ευθέως ή εμμέσως έχουν τις ρίζες τους σε εγκληματικές οργανώσεις, ιδεολογίες ρατσισμού και επιβολής σκληρών διακρίσεων. Σε ό,τι αφορά το θέμα αυτό και ανεξάρτητα από όποιες άλλες διαφορές χαρακτηρίζουν τα κόμματα, η στάση τους πρέπει να είναι κοινή και το μέτωπο για την προάσπιση της δημοκρατίας αδιάσπαστο.
Η κ. Βασιλική Γεωργιάδου είναι καθηγήτρια Πολιτικής Επιστήμης στο Πάντειο Πανεπιστήμιο.
